Pas op voor ijscowboys

Satellite Ice legt jaarlijks zo’n 45 tijdelijke ijsschaatsbanen aan, tot in Taiwan. Maar in die business botst het bedrijf op zijn limieten. Daarom evolueert het van verhuurder naar organisator. Dit jaar neemt het bijvoorbeeld het volledige kerstgebeuren in het centrum van Gent voor zijn rekening.

In het magazijn van Satellite Ice is het een drukte van jewelste. De ijsschaatsbaan voor het Engelse Swansea staat vertrekkensklaar: een rek met aluminium buizen, tientallen meters omheining, 600 paar schaatsen en schaatshulpjes in de vorm van pinguïns. Het bedrijf uit Oostende legt jaarlijks zo’n 45 tijdelijke ijsschaatsbanen aan, in België, maar evengoed in Nederland, Frankrijk, Engeland tot zelfs in Dubai en Taiwan.

Satellite Ice is gegroeid uit Satellite Events, het evenementenbureau dat de Oostendenaar Christophe Burrick meteen na zijn studies handelsingenieur oprichtte. Het organiseerde vooral zomerevenementen aan de kust, tot een van de klanten, Flandria Antwerpen, vroeg een winteractiviteit voor te stellen. “Toen kwamen we op het idee een ijsschaatsbaan aan te leggen in Antwerpen”, vertelt Burrick. “Op dat moment had in België enkel Oostende al zo’n ijspiste, een initiatief van een lokale vzw.”

En zo geschiedde. De Antwerpenaar gleed met plezier over het ijs, maar achter de schermen liep van alles mis met de techniek. “Een jaar later kregen we aanvragen uit Gent, Brussel, Brugge en Antwerpen. We besloten voortaan zelf ijsbanen aan te leggen. Daarvoor namen we deels de technologie van de overdekte ijsbanen over, die we moduleerbaar maakten, zodat ze snel op te bouwen en af te breken waren.”

Een visitekaartje

Satellite Ice zwoer van bij de start bij aluminium ijsbanen: een soort gesloten vijvers met daaronder een buizensysteem van aluminium pijpen waardoor een koelvloeistof van -12 graden Celsius loopt. “In tegenstelling tot rubber of plastic, is aluminium een heel goede koudegeleider. Dat maakt aluminium ijsbanen ideaal voor landen met een zachter klimaat, zoals België en het Verenigd Koninkrijk. In Oostenrijk en Zwitserland zie je meer rubber systemen. Omdat het er veel kouder is, heb je er overdag minder koeling nodig.”

Omdat de Belgische markt al gauw te klein werd, richtten de Oostendenaars hun blik op het buitenland. Eerst trokken ze naar Frankrijk, daarna naar het Verenigd Koninkrijk. Om als kmo door te breken in het buitenland helpt het als je een straf project kan voorleggen als visitekaartje. Bij Satellite Ice was dat de aanleg van ijsbanen in de tv-studio’s van ITV voor de immens populaire Britse tv-format Dancing on Ice. “Dat heeft veel deuren geopend”, beseft Burrick.

Satellite Ice bouwt en verhuurt ijsbanen zowel aan steden of gemeenten (vaak via een tender of openbare aanbesteding) als aan privépartners zoals evenementenbureaus, waarbij de uitbating bijna steeds door de klant gebeurt. “Zij dragen dan alle kosten, maar halen ook alle inkomsten binnen”, legt Burrick uit. “In het Verenigd Koninkrijk hebben we slechts twee steden als klant, de andere zijn allemaal grote evenementenbureaus of promotieagentschappen die er zelf goed geld mee verdienen. De ijsschaatsbaan in het Londense Hyde Park, 1600 vierkante meter, is negen weken open. Vorig jaar verkocht onze klant daar 160.000 tickets voor 14 pond per stuk. Daarnaast verdienen ze ook nog aan attracties, bars, enzovoort. In Engeland zullen we de ijspistes nooit zelf uitbaten omdat we dan zouden concurreren met onze eigen privéklanten. In Londen alleen al leggen we zes ijsschaatsbanen.”

Zomer en winter

Het succes van Satellite Ice ligt naar eigen zeggen niet zozeer in de technologie van aluminium ijsbanen — die duurder zijn in huur, maar minder energiekosten met zich brengen — maar in een uitgekiende logistiek. “Daar staat of valt alles mee. In vier maanden moeten we alle ijsbanen opbouwen en weer afbreken. In Engeland zit de kerstsfeer er al vroeg in. De eerste ijsbaan is er al open sinds 16 oktober. In januari wil iedereen zijn ijsbaan zo snel mogelijk weer weg.”

Het personeelsbestand van Satellite Ice explodeert dan ook in de winter. Het bedrijf werkt het jaar rond met zeven vaste mensen, maar in de winter loopt dat op tot veertig à vijftig medewerkers. Bij elk project leidt een productiemanager een equipe van vijf of zes mensen, vooral zelfstandige freelancers en uitzendkrachten. “Het heeft geen zin meer werknemers vast in dienst te nemen, want in de zomer hebben we geen werk voor hen”, legt de realistische zaakvoerder uit. “Met uitzendkrachten kan je heel open communiceren en flexibel aanwerven. Als ze het werk niet graag doen, geen probleem. Al vinden we gemakkelijk jonge gasten. Een ijsbaan opbouwen vlak bij het Natural History Museum in Londen heeft iets avontuurlijks. We hebben een poule van vaste losse krachten.”

De prijs is niet alles

In het Verenigd Koninkrijk en België is Satellite Ice al marktleider. Wat zijn de toekomstplannen? “We hebben niet de ambitie nog veel meer ijsschaatsbanen aan te leggen, want dan moeten we te veel via prijs concurreren”, zegt Burrick. “We zijn niet de goedkoopste en zeker niet de grootste, maar we leveren wel topkwaliteit. Ook in onze sector bestaan er ijscowboys, die tegen waanzinnige tarieven werken en er zelf niets aan overhouden. Dan heb ik liever een concurrent als het Oostenrijkse AST Eis- und Solartechnik, dat 300 rubber ijsschaatsbanen per jaar aanlegt. AST wou ons zelfs overnemen, maar we hebben de boot afgehouden. Ik erger me trouwens aan sommige openbare aanbestedingen, waarbij de prijs het enige criterium is. Dan wint er soms een cowboy, omdat de goedkoopste wettelijk gezien moet winnen. Nadien zit je wel opgescheept met een ijsschaatsbaan van bedenkelijke kwaliteit. Gelukkig werken we in een heel kleine nichemarkt. Als iemand brokken maakt, gaat dat heel snel rond.” Anders gezegd: wie het niet te nauw neemt met de veiligheidsvoorschriften, vliegt er op termijn sowieso uit.

Van verhuurder tot all-inorganisator

De jongste jaren ziet Satellite Ice een nieuwe trend: veel Belgische steden en gemeenten, die financieel in moeilijk vaarwater zitten, willen niet meer het risico lopen zelf een piste uit te baten en in het slechtste geval verlies te maken. Daarom besloot het bedrijf om (voorlopig) vijf pistes zelf uit te baten in ons land. Daar richtte het zelfs een aparte vennootschap voor op. Gent is het mooiste voorbeeld, waar het bedrijf het volledige wintergebeuren organiseert.

“We kregen een concessie van de stad Gent om naakte pleinen om te toveren tot een volledige kerstmarkt, van de Korenmarkt over Klein Turkije tot Sint-Baafs”, vertelt Burrick. “Er loopt een ijspiste onder de stadshal, we creëren een stukje bos met schaatspad, er is een nostalgische kermis en we verhuren meer dan 100 chalets. We gaan zelf ook drie horecabars uitbaten.”

Voor Satellite Ice is Gent een ideale testcase om te zien of de uitbating ook voldoende nettowinst oplevert. “Het is simpel: alle kosten zijn voor ons, net als alle opbrengsten. Ons businessmodel zit in ieder geval goed in elkaar. En de stad Gent loopt zelf geen risico meer, maar trekt wel extra toeristen aan naar de binnenstad en zwengelt er zo de lokale handel mee aan.”

Waarom laat het bedrijf de Duitse markt voorlopig links liggen, nochtans het walhalla voor kerstmarkten en dus ook ijspistes? “Simpel, onze Oostenrijkse concurrent is daar heel sterk aanwezig, en eerlijk, ons Duits is niet goed genoeg, dan begin je er beter niet aan.”

SAM DE KEGEL, FOTOGRAFIE JELLE VERMEERSCH

“Onze piste voor het Britse Dancing on Ice heeft veel deuren geopend”