Partners in filantropie

Bedrijven en goede doelen groeien steeds meer naar elkaar toe in partnerschappen. Zo verwerkt SD Worx de kennis van Sint-Gerardus, een onderwijsinstelling voor kinderen met een motorische beperking, in een hr-instrument.

Om te benadrukken dat ze filantropie op een nieuwe manier benadert, bedacht Lieve Stappers de term ‘Slow Philanthropy’. ‘Slow’ is niet alleen de afkorting van ‘samen langdurig onderbouwd werken’, het verwijst ook naar begrippen als ‘slow cooking’ en ‘slow travel’. Een nieuwe aanpak van filantropie — privé-initiatieven voor het algemeen belang — is nodig, omdat zowel de maatschappij als de behoeften van de filantropen veranderd zijn. Het gaat niet alleen meer om geld geven of krijgen, beide partijen moeten ook nadenken over wat ze voor elkaar kunnen betekenen. Daarom richtte Stappers Samman op, dat bemiddelt tussen goede doelen of ngo’s, filantropische families en bedrijven. De omstandigheden zijn voor elk van die drie partijen veranderd.

“De overheid snoeit, waardoor organisaties voor goede doelen minder middelen hebben. Bovendien zijn de verwachtingen van hun doelgroepen — bijvoorbeeld patiënten en slachtoffers — gestegen: ze moeten zich professioneler organiseren”, zegt Lieve Stappers, een advocate die bekendheid verwierf als oprichtster van Child Focus en het Levenslijn-Kinderfonds, voordat ze Samman stichtte. “Daar komt nog bij dat het landschap van goede doelen versnipperd is en dat de vzw’s weinig samenwerken.”

Door de economische crisis liep ook het aantal sponsors terug. Zo kalfde het aantal geldschieters van Sint-Gerardus in Diepenbeek af van ongeveer tien naar drie. De zorg- en onderwijsinstelling voor kinderen met een motorische beperking stelt 330 mensen tewerk en moet een derde van haar budget voor infrastructuur (150.000 euro) zelf ophalen. Erik Monard, partner van het Hasseltse advocatenkantoor Monard-D’Hulst en lid van het steuncomité van Sint-Gerardus, bracht de instelling in contact met Samman.

Ook de partijen die aan filantropie doen, zijn veranderd. Vroeger waren filantropen mensen die goed hadden geboerd en iets wilden teruggeven aan de maatschappij. Ze deden een gift en daarmee was de kous af. “De economische crisis heeft dat veranderd”, zegt Lieve Stappers. “Mensen gaan bewuster om met geld. Filantropen willen niet langer gewoon een overschrijvingsformulier invullen. Ze willen betrokken zijn bij wat er met hun geld gebeurt. Ze willen zich zelf inzetten voor het goede doel met hun talenten en relaties.”

Ook de bedrijven bekijken steun aan een goed doel anders. “In ondernemingen wordt de CSR-strategie belangrijker”, zegt Erik Monard. CSR staat voor ‘corporate social responsibility’, of ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’. “Bedrijven die structureel willen samenwerken met een instelling als Sint-Gerardus, moeten natuurlijk ontdekken wat ze zelf kunnen doen voor dat goede doel. Maar daarnaast moeten ze ook onderzoeken wat het partnerschap kan betekenen voor de onderneming. Een relatie heeft meer kans op slagen als er een wisselwerking is.”

Sterktes van een goed doel

Dat goede doelen en bedrijven naar elkaar toe groeien, bleek begin dit jaar al in het rapport Goede doelen en het bedrijfsleven. Daarin concludeert het ING Economisch Bureau dat ondernemingen hun inspanningen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen steeds meer combineren met hun kernactiviteiten. De relatie tussen goede doelen en bedrijven wordt er een van gelijke partners, veeleer dan dat een mecenas aan liefdadigheid doet door geld op de rekening van een ngo te storten. Goede doelen ontwikkelen hun dienstverlening, ook voor bedrijven, terwijl ondernemers de sterktes van een goed doel in nieuwe producten of diensten omzetten. Het hr-instrument van SD Worx is daar een mooi voorbeeld van (zie kader Sterk punt wordt sterker punt).

Hoe gaat Slow Philanthropy dan in zijn werk? “Net zoals bij slow cooking willen we alle ingrediënten optimaal tot hun recht doen komen”, aldus Stappers. “Daarvoor is een kruisbestuiving tussen alle partners nodig. Dat veronderstelt dan weer dat zowel het bedrijf als de vzw goed strategisch nadenkt over wat ze willen bereiken.” Het hielp Sint-Gerardus — dat dagelijks 500 mensen begeleidt, onder wie 440 kinderen — eerst te werken aan zijn identiteit, zijn communicatie en zijn marketing. Er komt een rebranding, er werd geïnvesteerd in communicatie-instrumenten zoals een moodfilm en een making of-film, en Sint-Gerardus nam een halftijdse werknemer in dienst voor de externe relaties.

De volgende stap was de autoruitenhersteller Carglass, die al veel jaren partner van Sint-Gerardus is, als voorbeeld te gebruiken van hoe zo’n samenwerking er kan uitzien. Carglass doet veel meer dan financiële ondersteuning geven. Beide partijen streven naar interactie door bij elkaar te vergaderen of activiteiten te organiseren zoals een teamdag voor het sales- en marketingteam van Carglass in Sint-Gerardus, waarbij de werknemers klusjes opknappen voor de school.

“We wisselden informatie over onze hr-aanpak uit”, zegt Bart Lambrechts, de hr-directeur van Carglass. “We zijn ervan overtuigd dat we onze klanten beter kunnen bedienen als onze medewerkers zich goed voelen. We merken dat ze gelukkiger zijn als ze iets nuttigs kunnen doen voor de samenleving. Ik ben ervan overtuigd dat steeds meer mensen op de arbeidsmarkt kiezen voor bedrijven met waarden die iets terugdoen voor de maatschappij.”

Anders kijken

Gaandeweg begon Sint-Gerardus in te zien dat het iets te bieden had aan de bedrijfswereld: hr-managers kunnen heel wat leren van het talentmanagement bij de zorg- en onderwijsinstelling.

“We waren er ons te weinig van bewust dat een aantal vanzelfsprekendheden in onze werking interessant kan zijn om bedrijven op een andere manier naar de dingen te doen kijken”, zegt algemeen directeur Jaak Kerckhofs.

“Wij moeten maatwerk leveren aan de kinderen. We gaan uit van de mogelijkheden en de talenten van mensen, niet van hun beperkingen. We werken met kleine stapjes. Samenwerking tussen verschillende disciplines is belangrijk en we vertrekken altijd van een positieve benadering.”

De hr-dienstenleverancier SD Worx distilleert een tool voor het bedrijfsleven uit wat het bij Sint-Gerardus heeft gezien. Samman zoekt ondertussen naar een manier om de impact te meten van de projecten die het begeleidt. “Als een bedrijf en zijn mensen tijd, geld en middelen in iets stoppen, mag dat geen bezigheidstherapie zijn.”

BENNY DEBRUYNE, FOTOGRAFIE KENZO DE BRUYN

“De relatie tussen goede doelen en bedrijven wordt er een van gelijke partners”