Ozzies glijden over de baren

Zijn álle Australiërs zorgeloze surfers? Ja. Maar het komende jaar moeten de Ozzies toch een paar belangrijke knopen doorhakken.

In de loop van 2003 zal Australië zich vooral moeten bekommeren om zes kwesties: vier in eigen huis, twee in het buitenland.

1. Baby’s. De discussie over de gevolgen van een laag geboortecijfer en de vergrijzing van de bevolking zal hoge toppen scheren. De Australische vrouwen krijgen gemiddeld 1,75 kinderen en, hoewel de immigratie sinds kort weer is toegenomen, blijft ze toch aanzienlijk onder de historische topniveaus. De discussie zal onder meer draaien rond betaald moederschapverlof, de hulp die werknemers moeten krijgen om evenwicht te krijgen tussen gezin en werk, en de noodzaak om mensen langer aan het werk te houden.

2. Ethiek. Over de grote ethische kwesties zijn de Australiërs erg verdeeld. Het parlement heeft uitvoerig gedebatteerd – niet volgens de partijlijnen en met een gewetensstemming – over het al dan niet toelaten van stamcellenonderzoek op embryo’s. Er wordt nog steeds getwist over euthanasie, waarbij een van de luidruchtigste voorstanders, dokter Philip Nitchke, intussen is uitgegroeid tot een van de meest controversiële figuren in het land.

3. Telecom. Moet het aandeel van 50,1% dat de staat aanhoudt in Telstra, de hoofdrolspeler in het telecomgebeuren van het land, verkocht worden? En zo ja, hoe?

4. Universiteiten. Het hoger onderwijs, een belangrijke exportsector van het land, is aan revisie toe. De Australische universiteiten hebben behoefte aan meer liberalisering, een betere mix van publieke en privé-financiering en een grotere nadruk op standaarden van wereldklasse. De minister van Onderwijs, Brendan Nelson, waarschuwt ervoor dat Australië de zaken anders moet aanpakken als het binnen de volgende generatie een of twee universiteiten in de topvijftig van de wereld wil tellen.

5. Verenigde Staten. Het bondgenootschap met Washington staat centraal in de buitenlandse betrekking van Australië. Australische speciale strijdkrachten zijn aanwezig in Afghanistan, en over het Midden-Oosten zit de regering op een lijn met de Verenigde Staten. Minister van Defensie Robert Hill is het strategische beleid aan het aanpassen, rekening houdend met het feit dat militaire vereisten in de toekomst wel eens hun oorsprong zouden kunnen vinden in verafgelegen haarden van onrust. De bomaanslag op Bali, waarbij zoveel Australiërs om het leven kwamen, toont echter aan dat er ook dicht bij huis een ernstige bedreiging bestaat. Daarbij komt nog dat Australië, dat een groot energieproducent is, een van de zeldzame landen is die zich aansluiten bij de Amerikaanse weigering om het verdrag van Kyoto te ondertekenen.

6. De buurlanden. De betrekkingen met Indonesië zullen gecompliceerd verlopen, vooral in de strijd tegen het terrorisme. De relatie met China zal stevig blijven – onlangs nog kreeg Australië een aanzienlijke economische en diplomatieke ruggensteun uit een overeenkomst voor gasleveringen aan China. De krachtdadige houding van de regering ten opzichte van de bootvluchtelingen werkte als afschrikmiddel voor andere potentiële illegale immigranten. In 2002 zijn er geen schepen meer binnengekomen en het aantal bootvluchtelingen die in verzekerde bewaring genomen werden, daalt. Australië werkt samen met andere Aziatische landen, vooral Indonesië, om ervoor te zorgen dat de migrantenstroom niet opnieuw op gang komt. Wrok tegen Aziatische moslims, vooral in Sydney, toonde een lelijker kantje van een overigens grotendeels tolerante multiculturele maatschappij, die evenwel nog steeds geen bevredigend vergelijk kan treffen met haar eigen aboriginals.

Samengevat: Australië zal een van de gelukkigste landen in de wereld blijven, al heeft het na de gruweldaad in Bali wel wat van zijn ontspannen karakter verloren.

Michelle Grattan [{ssquf}]

De auteur is politiek commentator van The Age.

2003

Australië zal een van de gelukkigste landen in de wereld blijven, al heeft het na de gruweldaad op Bali wel wat van zijn ontspannen karakter verloren.