‘Oudenaarde staat sterker dan ooit’

Samsonite in Oudenaarde was in 2009 ei zo na afgeschreven. Nu groeit en bloeit de kofferfabrikant. Met dank aan de onderkoelde Brit Tim Parker, die zijn faam als turnaroundkoning meer dan waarmaakte.

Het lijkt allemaal ongelooflijk eenvoudig. De internationale reismarkt stijgt, dus groeit ook je omzet met twee derde in vier jaar. Je zorgt voor een uitstekende distributie, grote marketinguitgaven, 46.000 verkooppunten. En voor een wereldwijde geografische spreiding, zodat een recessie in één werelddeel (Europa) wordt opgevangen door een groei met dubbele cijfers elders (Azië, en dan vooral China).

“Maar het is dus níét gemakkelijk”, zegt Tim Parker, CEO van Samsonite. “We hebben een marktaandeel van amper 10 procent. Dat wil zeggen dat 90 procent van de markt in handen van concurrenten is. We kunnen maar zo goed zijn als de producten die we ontwikkelen. Elk jaar vernieuwen we 30 procent van ons gamma. Maar als de consument die koffers niet wil, dan kunnen ook wij onze koffers pakken.”

Prins van de Duisternis

Tim Parker zegt het allemaal wat onderkoeld. Maar achter het onderkoelde imago schuilt een beenharde saneerder. De vakbonden hebben hem weleens omschreven als de ‘prins van de Duisternis’, omdat na zijn komst banen bij bosjes sneuvelden.

Maar het zijn de resultaten die tellen. In 2008 was Samsonite virtueel failliet. Enkel een kwijtschelding van schulden hield de koffermaker nog overeind. Sinds Parker eind 2008 de teugels bij Samsonite in handen nam, heeft de Brit een indrukwekkende turnaround bewerkstelligd. Vandaag genereert Samsonite cash bij de vleet. De vrije kasstroom kwam vorig jaar uit op 193 miljoen dollar. De aandeelhouders worden al voor de derde keer verwend met een jaarlijks stijgend dividend. En Samsonite groeit met dubbele procentcijfers in Azië en Noord-Amerika.

Tim Parker, die zelf 40 procent van zijn werktijd reist, bracht focus en vereenvoudiging. “Toerisme is een groeimarkt. Volgens cijfers van de wereldwijde toerismevereniging WTO steeg het aantal passagiers vorig jaar met 5 procent naar ruim 1,1 miljard. Mensen reizen nu eenmaal graag. En wie reist, heeft koffers nodig. Bovendien daalt de kostprijs van vliegtuigtickets, omdat nieuwere vliegtuigen de operationele kosten doen dalen.”

De omzet van Samsonite is in vier jaar met ruim twee derde gegroeid, naar meer dan 2 miljard dollar vorig jaar. “Dit jaar verwachten we opnieuw een organische groei van meer dan 10 procent. In vijf jaar zal onze omzet enkel door organische groei boven 4 miljard dollar klimmen.”

Groei komt er niet alleen door het wereldwijde toerisme. Ook het kofferbeleid van luchtvaartmaatschappijen is voor Samsonite een gouden zaak. “De lagekostenmaatschappijen ontmoedigen zo veel mogelijk het gebruik van bagage. Daarvoor voeren ze almaar strengere regels in. Maar tegelijk zie je een grotere vrijheid in handbagage. In essentie willen luchtvaartmaatschappijen een evolutie naar kleinere koffers, die in de bagageruimte boven het hoofd van de passagiers passen. Almaar meer luchtvaartmaatschappijen vragen ook een extra vergoeding voor gewicht. Dat leidt tot lichtere koffers: onze koffers wegen nu gemiddeld de helft minder dan vijf jaar geleden.”

Steviger dan ooit

Voor de ontwikkeling van die lichtgewichten komt Oudenaarde in beeld. In de Vlaamse Ardennen huist een van de twee wereldwijde O&O-centra (het tweede is in Milaan) van Samsonite. Daar ontwikkelde het een koffer met een harde wand uit polypropyleen, die toch bijzonder licht is. Dat product verkoopt als zoete broodjes. 640.000 stuks zijn er vorig jaar in Oudenaarde van gemaakt.

“We hebben in de nabije toekomst geen plannen voor een uitbreiding van de productiecapaciteit in Oudenaarde”, stelt Tim Parker. “Maar we bestuderen wel elders in Europa mogelijkheden.” De grootste kofferfabriek van Samsonite staat in Hongarije, waar de lonen een kwart goedkoper zijn. De productiecapaciteit is er twee jaar geleden verdubbeld.

Parker beweert niet dat hij een probleem zou hebben met Oudenaarde, integendeel. “De positie van Oudenaarde is steviger dan ooit. We hebben in 2009 een harde sanering doorgevoerd, waarmee we ook de kosten onder controle hebben gekregen. We hebben hier bekwame en goed geschoolde technische werknemers. En met de groei van onze activiteiten is ook het aantal werknemers weer toegenomen, van 510 in 2010 naar 574 nu.”

De voorbije twee jaar heeft Samsonite 20 miljoen euro in Oudenaarde geïnvesteerd. Dat is een aanzienlijk bedrag, want het totaal aan kapitaalinvesteringen van de groep bedroeg de voorbije twee jaar iets meer dan 70 miljoen euro.

Oudenaarde kreeg een nieuwe productielijn voor de koffers uit polypropyleen. “Zware, kapitaalintensieve investeringen in tegenstelling tot onze fabrieken in Azië, die vooral arbeidsintensief zijn.” Het O&O-centrum is verder uitgebreid. Er werken nu 100 mensen. “Het is nog altijd lang zoeken naar goede ingenieurs die overweg kunnen met de processen op onze productielijnen.” Het is een klacht die Tim Parker twee jaar geleden ook al formuleerde. “Maar we zijn actiever gaan zoeken via jobbeurzen. Op die manier hebben we het voorbije jaar toch wel jonge, beloftevolle mensen kunnen aannemen. De Vlaamse Ardennen is ook een van de mooiste plekjes in België.” De Brit kan het weten, want hij is getrouwd met een Belgische.

Korte distributietijd

En daarmee houden de troeven van Oudenaarde niet op. De vestiging is ook het distributiecentrum voor Europa. Ook hier leidde de groei tot een investering vorig jaar. Op 1 april opende Samsonite een gloednieuw magazijn. Terwijl in België zowat alle ondernemers klagen over de aanhoudende files, steekt Parker de loftrompet over de unieke ligging van Oudenaarde. “Een goede en vlotte logistiek is een cruciaal facet van onze business. Vanuit Oudenaarde leveren we in twee dagen, zowel naar Moskou als naar Portugal.” Kleine, zelfstandige kofferwinkels vormen een essentieel onderdeel van de 46.000 wereldwijde verkooppunten. Die weinig kapitaalkrachtige winkels kunnen zich geen grote voorraden veroorloven. Ze willen snelle, korte en krachtige leveringskanalen.

Houdt de groei en bloei aan? Als het van Parker afhangt wel. De wereldleider, die op de beurs van Hongkong genoteerd staat, verwacht behalve via organische groei ook bijkomende omzet te realiseren via overnames. “Ik zou ontgoocheld zijn als we over vijf jaar minder dan een miljard dollar extra omzet halen uit overgenomen ondernemingen.”

Maar het leeuwendeel zal van organische groei komen. Zelfs Europa is er weer bovenop, met vorig jaar een omzetklim met 10 procent. Ook in Italië en Spanje ziet Samsonite de crisis uitbodemen.

“2014 is het jaar waarin alle Europese landen economische groei verwachten”, duidt Parker. “Maar bekijk het ook van de andere kant: in China kent het toerisme een explosieve groei. En al die Chinezen willen heel graag naar Europa komen.” In Oudenaarde gaan ze de volgende jaren dus meer en meer koffers kunnen pakken.

WOLFGANG RIEPL, FOTOGRAFIE EMY ELLEBOOG

“Ik zou ontgoocheld zijn als we over vijf jaar minder dan een miljard dollar extra omzet halen uit overgenomen ondernemingen” Tim Parker