Ze runnen hun business elk aan een andere kant van de Atlantische Oceaan. De Belgische Micheline Van de Voorde en de Salvadoraanse Gloria Isabel Ambrosio vinden elkaar in hun passie voor natuurlijke schoonheidsproducten en hun geloof in de kracht van vrouwelijk ondernemerschap.
Saisons is het bedrijf van Micheline Van de Voorde. Ze heeft een passie voor beauty en wellness. Saisons verdeelt het Spaanse cosmeticamerk Germaine de Capuccini in de Benelux onder wellnesscentra, scholen en schoonheidsinstituten. Micheline Van de Voorde biedt haar klanten ook marketingondersteuning, commerciële begeleiding en trainingen aan. Vorig jaar werd ze genomineerd voor de Womed Award van de ondernemersorganisatie Unizo en het vrouwennetwerk Markant. Dit jaar wonnen Adinda De Raedt en Froya Deryckere van Froy & Dind, een groot- en kleinhandel in ecologische baby-, kinder- en dameskleding uit Antwerpen, de prijs.
De topvrouw van Saisons ontving de Salvadoraanse Gloria Isabel Ambrosio. Zij nam dit jaar de Womed Award Zuid in ontvangst op 8 maart, de internationale vrouwendag. Met die onderscheiding zetten Unizo, Markant en de Vlaamse ngo Trias een onderneemster uit het Zuiden in de kijker. De finalistes kwamen dit jaar uit El Salvador, een land waar vrouwen kampen met zware discriminatie en waar je doorgaans onderneemt om te overleven. Ambrosio en haar zevenkoppige, vrouwelijke coöperatieve Mujeres en armonia con la naturaleza (vrouwen in harmonie met de natuur) maken natuurlijke shampoos, zepen en reinigingsproducten. Die verkopen ze onder de naam Sabi Plus in drie verkooppunten en op markten in het Salvadoraanse Morazán.
Hoofd boven water
Voor Micheline Van de Voorde begon alles twaalf jaar geleden. “Ik wilde mijn vleugels uitslaan en een bedrijf oprichten dat vrouwvriendelijk was, waar vrouwen de kans kregen hun talenten te ontplooien en waar ze konden doorgroeien.”
Van de Voorde begon in haar eentje in een kantoorruimte van 200 m2. Een maand later nam ze een secretaresse in dienst, nog een maand later kwam daar een trainingmanager bij. “Saisons startte in een verzadigde markt. Toch wilde ik de producten van Germaine de Capuccini – toen nog een onbekend merk – internationaal distribueren.” Dat lukte en Saisons groeide. Vandaag draait het bedrijf een omzet van 2,5 miljoen euro per jaar en zijn er zeventien mensen – hoofdzakelijk vrouwen – aan de slag.
Anders dan voor Van de Voorde was ondernemen voor Gloria Isabel Ambrosio geen zaak van idealen, maar van het hoofd boven water houden. Als prille tiener verloor de nu vijftigjarige Salvadoraanse haar ouders, een broer en een zus in de burgeroorlog die El Salvador twaalf jaar teisterde. De rest van het gezin woonde negen jaar in een vluchtelingenkamp in Honduras. Toen Ambrosio, intussen moeder van twee, naar El Salvador terugkeerde, moest ze haar leven van nul af aan weer opstarten. Bovendien scheidde ze even later van haar man.
Als alleenstaande moeder in El Salvador is het niet makkelijk om je eigen boontjes te doppen. Gloria Isabel Ambrosio: “De meeste Salvadoraanse vrouwen zijn in de eerste plaats echtgenote. Ze zorgen voor de kinderen. Ze beoefenen geen professionele activiteit.” Met een kroost van vier onder haar hoede, moest Gloria wel werk zoeken. “Ik verdiende wat geld door spulletjes te verkopen. Tussendoor probeerde ik zo veel mogelijk opleidingen te volgen, bijvoorbeeld over boekhouding en klantvriendelijkheid. Vijf jaar geleden behaalde ik mijn diploma secundair onderwijs.”
In diezelfde periode ging een lokale ngo met de vrouwen uit Segundo Montes – het dorp waar Ambrosio woonde – aan de slag. Ze leerden hoe ze shampoos en ontsmettingsmiddelen moesten maken. “We besloten met een aantal die producten niet alleen voor onszelf te maken, maar ze te commercialiseren”, vertelt Ambrosio. Daarvoor richtten de dames een coöperatieve op. De initiële groep van een dertigtal leden werd intussen gereduceerd tot zeven. De aanhouder wint, beseft Ambrosio intussen. “Vandaag beschikken we over een gamma van schoonheidsproducten op basis van kruiden die we grotendeels zelf telen. Onze omzet stijgt gestaag.”
Dezelfde uitdagingen
De Salvadoraanse ondernemer herinnert zich hoe ze in het prille begin colaflesjes recycleerden om hun shampoo te verdelen. “Voor de productkennis konden we enkel terugvallen op wat die lokale ngo ons had bijgebracht. Ook onze ondernemerskennis was beperkt.” Via Adel Morazán, een lokale partner van Trias, vergaarden de vrouwen gaandeweg de nodige bagage en ontvingen ze financiële steun. Gloria Isabel Ambrosio: “Terwijl Micheline met een stevige theoretische basis aan de start verscheen, maakten wij de omgekeerde beweging. We zijn begonnen met onze zaak en we groeien stap voor stap in ons ondernemerschap. We leren nog elke dag.”
Contacten leggen en leren van elkaar, daar komt het volgens beide dames op aan. De uitdagingen waarmee ze kampen, lopen opvallend parallel. Zowel voor een Vlaamse kmo als voor een Salvadoraanse coöperatieve blijken gezonde financiën en tevreden personeel cruciaal. “Voor het personeelsbeleid geloof ik in een horizontale, niet-hiërarchische aanpak, waarbij je inzet op specialisaties”, zegt Micheline Van de Voorde. Bij Mujeres en armonía con la naturaleza staan vier vrouwen in voor de productie, maar iedereen helpt bij de verkoop. Dat moet op termijn anders lopen, weet Gloria Isabel Ambrosio. Haar Vlaamse collega knikt: “Ook ik stond nog zes jaar mee in voor de verkoop, maar je kunt niet alles doen. Op een bepaald moment moet je de taken verdelen, rekening houdend met ieders talent.”
Volgens de topvrouw van Saisons hebben vrouwelijke ondernemers specifieke troeven om hun onderneming effectief te organiseren. “Vrouwen communiceren doorgaans opener. Daardoor krijgen we een beter zicht op de mens achter de werknemer, op zijn ambities, zijn noden en zijn wensen. Dat is een kracht die we optimaal moeten aanwenden en meer in de verf mogen zetten.” Gloria Isabel Ambrosio treedt haar collega bij. “Ook in El Salvador communiceren vrouwen makkelijker dan mannen. Bovendien gaan ze respectvoller met elkaar om. El Salvador is een machistisch land, waar vrouwen nog elke dag moeten vechten voor hun rechten. Die strijd heeft ons geleerd initiatief te nemen en ons goed te organiseren.”
Goele Geeraert, fotografie Dieter Tielemans
“De strijd voor onze rechten heeft ons geleerd ons goed te organiseren”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier