Nv België verliest verder marktaandeel

Het mag eentonig klinken, maar de realiteit is wat ze is: het marktaandeel van de nv België gaat achteruit als gevolg van een te grote loonhandicap.

De discussie over het concurrentievermogen van de Belgische economie woedt nu al maanden. Cijfers en argumenten vliegen heen en weer, betekenisvolle actie van de overheden blijft achterwege. Geert Janssens, hoofdeconoom van de denktank VKW Metena, komt met een verhelderende analyse. Janssens bestudeert hoe het marktaandeel van de nv België de voorbije periode is geëvolueerd. Hij doet dat door het geheel van de rijke landen te isoleren en de evolutie van hun onderlinge marktaandelen te traceren. Op die wijze elimineert hij grotendeels de impact van opkomende landen als China en India. “Als landen er in mijn analyse op achteruitgaan, heeft dat alles te maken met een verlies aan concurrentievermogen in de groep van de rijke landen”, verklaart Janssens.

België scoort niet goed in de analyse van Janssens. Sinds 1995 is ons marktaandeel in de beperkte club van rijke landen er met 13 procent op achteruitgegaan (zie tabel Evolutie van de relatieve marktaandelen). Nemen we 2000 als basisjaar, dan blijft de terugval beperkt tot 3,9 procent. Maar het argument dat België het over de recentere periode beter heeft gedaan, dient met de nodige omzichtigheid gehanteerd te worden. “De afname van het verlies aan marktaandeel van een land als België heeft in de eerste plaats te maken met de forse achteruitgang van landen als Italië, Spanje, Ierland en Griekenland”, legt Geert Janssens uit. Opmerkelijk in de rangschikking is ook de bar slechte positie van Frankrijk. Duitsland daarentegen scoort beresterk over beide tijdsperiodes.

Dat België inderdaad een probleem heeft met zijn internationale concurrentievermogen blijkt ook uit de evolutie van onze export (zie grafiek Exportgroei). Gemeten vanaf 1995 groeide onze export duidelijk minder sterk dan die van onze drie buurlanden. Opvallend is dat het verschil in de exportprestaties er niet in schokken kwam, maar heel gelijkmatig gespreid was over de beschouwde periode.

De evoluties van het marktaandeel en de groei van de export kunnen volgens Geert Janssens niet los gezien worden van de loonkostenhandicap waar onze bedrijven mee kampen. Ten opzichte van het gemiddelde van de drie buurlanden hebben we nu een loonkostenhandicap die zich, rekening houdend met de productiviteit, in de ordegrootte van 8 procent situeert (zie grafiek Loonkostenhandicap België).

Vooral ten opzichte van Duitsland zit ons land opgezadeld met een stevig probleem inzake relatieve loonkosten (zie grafiek Evolutie loonkosten). Met Duitsland als maatstaf blijft onze loonkostenhandicap niet zo ver onder die van Spanje en Italië, twee landen waar je dezer dagen het best bij uit de buurt blijft.

JOHAN VAN OVERTVELDT

“De afname van het verlies aan marktaandeel van een land als België heeft in de eerste plaats te maken met de forse achteruitgang van landen als Italië, Spanje, Ierland en Griekenland”

Geert Janssens