‘Noem ons maar schaduwbankiers’

Capital@rent, het mezzaninefonds van de familie Claeys, bestaat tien jaar. Nu de rol van de banken verandert, doen mature Vlaamse bedrijven wat graag een beroep op mezzaninefinanciering. En nu lonkt voor Leo en Joris Claeys ook het buitenland.
Leo Claeys stond tien jaar geleden met Capital@rent op als een pionier van de mezzaninefinanciering in Vlaanderen (zie kader Wat is mezzaninefinanciering?). Omdat het tijd werd om andere interesses na te jagen – “Oldtimers zijn ook best fascinerend” – heeft hij de operationele leiding over Capital@rent al enkele jaren terug doorgegeven aan zijn zoon Joris. En met de fakkel ook de passie. “De balans is positief”, stelt Joris Claeys. “In tien jaar hebben we via Capital@rent 40 miljoen euro aan familiekapitaal uitgeleend aan kmo’s. Natuurlijk hebben we de eerste jaren leergeld betaald. We zijn stap voor stap professioneler geworden.”
Voor grotere dossiers werkt u samen met PMV. Die samenwerking werd in 2014 bezegeld met de oprichting van een apart fonds, Mezzanine Partners I. Wat is de meerwaarde?
JORIS CLAEYS. “We hebben elkaar nodig voor dossiers die te groot zouden zijn om alleen te doen. PMV beschikt net als wij over een investeringsteam met pakken ervaring. Dankzij de combinatie van die twee teams kunnen we op het hoogste niveau concurreren met buitenlandse fondsen. En om eerlijk te zijn, hadden wij weinig ervaring met de formele aspecten die bij zo’n fonds komen kijken: rapporteren, waarderingen opstellen, beslissingstrajecten formaliseren. Zolang je met je eigen familiekapitaal werkt, zijn die punten en komma’s niet zo belangrijk. Maar wanneer je geld van derden investeert, moet alles natuurlijk professioneler verlopen. PMV is het gewoon met geld van de belastingbetaler te werken en kon zo veel ervaring aanbrengen.”
Tientallen Vlaamse families stapten mee in uw verhaal. Zo kon u Mezzaninne Partners I optrekken naar 100 miljoen euro. Wie zijn die families en wat willen ze bereiken?
JORIS CLAEYS. “Ze willen een zeker rendement op hun eigen vermogen realiseren. Het is niet aan mij om mee te delen wie ze zijn. Sommigen, zoals Yvan Vindevogel (Vemedia, nvdr), hebben al openlijk verklaard dat ze ons steunen, anderen niet. De gezamenlijke inbreng van die families bedraagt 35 miljoen euro. Hun inbreng schommelt tussen 1 en 5 miljoen euro. Voorts komt 15 miljoen euro van de familie Claeys, 15 miljoen euro van PMV en hebben we bij ING een permanente kredietlijn van 35 miljoen euro. Intussen hebben we al 65 van de 100 miljoen euro geïnvesteerd en daar hebben we al heel wat mooie bedrijven mee kunnen ondersteunen. Enkele voorbeelden zijn de retailketen Veritas, het voedingsbedrijf Mydibel en de producent van digitale drukmachines Xeikon.”
In de Angelsaksische cultuur is mezzaninefinanciering ingeburgerd. Bij ons is het vrij nieuw.
LEO CLAEYS. “Er is nu meer begrip voor wat we doen. De tijd dat de banken alles moesten financieren is voorbij.”
JORIS CLAEYS. “In de Verenigde Staten financieren de traditionele banken nog amper 30 procent van de behoeften van het bedrijfsleven. In West-Europa is dat nog altijd 95 procent. Sinds de bankencrisis staat dat systeem onder druk. Nieuwe regelgeving heeft sommige vormen van financiering voor banken zeer moeilijk of duur gemaakt. Voor ons bleek dat een uitgelezen kans. Het heeft evangeliewerk gekost, maar nu begrijpen onze ambassadeurs – consultants, bankiers of financiële instellingen – waar we voor staan. Zij zijn onze verbindingspersonen naar de bedrijfswereld. Zelfs de banken aanvaarden ons als partners, omdat we concrete oplossingen bieden in dossiers die zij niet langer tot aan de eindmeet kunnen of mogen volgen.”
Is mezzaninefinanciering niet het ultieme bewijs dat de banken falen als kapitaalverschaffers?
JORIS CLAEYS. “Dat de banken niet langer voor alle financiering moeten instaan, vindt iedereen een goede zaak, denk ik. De banken incluis. De financi-ele wereld diversifieert. Ik denk daarbij ook aan de vele family offices, die op een professionele manier kapitaal in de markt pompen.”
LEO CLAEYS. “Noem ons maar schaduwbankiers.”
Mezzaninefinanciering heet duur te zijn.
LEO CLAEYS. “We zetten onze leningen in de markt tegen intrestvoeten tussen 8 en 12 procent, afhankelijk van de looptijd en het risicoprofiel. Maar het is fout een lening van ons te vergelijken met een lening van de bank. Wij zijn veeleer een alternatief voor private equity. Vergelijk ons daarmee en je zult zien dat een mezzaninelening aan het einde van de rit de goedkoopste is. Een lening komt bovendien boven op een banklening, ze maakt dus maar een klein stukje van de financiering uit. De gemiddelde financieringskosten komen bij onze klanten meestal onder 5 procent uit, zelfs al betalen ze op het stukje mezzaninefinanciering 10 procent intrest. En dat om je ondernemersdroom waar te maken, zonder verwatering of inmenging van derden.”
Capital@rent trekt naar het buitenland, met een achtergestelde lening aan het Nederlandse You Sure. Is Vlaanderen te klein geworden?
JORIS CLAEYS. “Nederland is rijper voor ons aanbod dan Vlaanderen. Bedrijven hebben er vaak maar één huisbankier. Men heeft er niet de gewoonte banken tegen elkaar uit te spelen. Anders gezegd: de kmo’s blijven er grotendeels op hun financiële honger zitten. We plannen in het najaar een roadshow in Nederland. Ik vermoed dat het land over pakweg vijf jaar al belangrijker voor ons kan zijn dan Vlaanderen.”
Mezzaninefinanciering heeft ook niet te onderschatten nadelen. In de rij van schuldeisers komt u pas als tweede in rangorde, na de banken.
LEO CLAEYS. “De eeuwige vraag is: hoever kun je gaan in een dossier? Sowieso komt de bank altijd eerst als schuldeiser. Wij kijken bij de beoordeling van een dossier in de eerste plaats naar de vrije cashflow. Dat is onze waarborg. Het is de bedoeling dat de bedrijven het geleende geld in zeven of acht jaar kunnen terugbetalen. Sowieso bedanken we voor start-ups of voor turnarounds. Mature bedrijven met een positief trackrecord zijn onze enige doelgroep.”
Wat valt u het meest op in het Vlaamse kmo-landschap?
LEO CLAEYS. “Dat we verdorie fantastische bedrijven hebben met een ongekende dynamiek. Ik ben helemaal niet zo pessimistisch als sommigen, de media op kop. We zijn er ook dankbaar voor. Ondernemerschap is dé reden waarom wij bestaan.”
De familie Claeys heeft een traditie in ondernemerschap. Hebt u niet meer zin om zelf te ondernemen of mee aan het stuur te zitten in de bedrijven die u geld toestopt?
JORIS CLAEYS. “Alle vorige generaties in onze familie waren ondernemers, maar ik noem mezelf geen ondernemer. Ik stuur onze ruimere family office aan met het oog op de vijfde generatie, die al uit twintig leden bestaat. Zoiets vraagt niet om de risicoappetijt van een echte ondernemer. Maar mijn broer en zus zijn wel ondernemers. En ik ben opgegroeid met de ondernemersverhalen van onze familie. Ik spreek dus wel de taal en herken de drive van elke ondernemer die bij ons aanklopt.”
LEO CLAEYS. “Volgens mij wordt een mens als ondernemer geboren. Als wij die geboren ondernemers kunnen helpen te ondernemen, is dat dan niet prachtig?”
Karel Cambien, fotografie Emy Elleboog
“De tijd dat de banken alles moesten financieren is voorbij” – Leo Claeys
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier