NJET VOOR JOINT STRIKE FIGHTER

Hugo Vandamme: “Ik begrijp het niet”.

Vorige week kraaiden vice-premier Johan Vande Lanotte (SP) en minister van Volksgezondheid Magda Aelvoet (Agalev) victorie. De federale regering besliste immers om de gevraagde overheidssteun niét toe te kennen voor de joint strike fighter. De JSF is de gedoodverfde opvolger van het F-16-gevechtsvliegtuig, een toestel waar ook Belgische bedrijven aan zouden willen toeleveren.

Barco-topman Hugo Vandamme begrijpt het niet. “Defensie,” zegt hij, “genereert niet alleen omzet en winst voor defensiebedrijven. Door de hoogtechnologische aard van de materie stimuleert landsverdediging ook onderzoek en ontwikkeling (O&O). Op die manier kunnen spin-offs in civiele toepassingen ontstaan. Net daarom zijn programma’s als JSF, Future Large Aircraft ( FLA, het transportvliegtuig van Airbus dat de C-130 moet vervangen) of A-3XX (Airbus’ nieuwe passagiersjet) zo belangrijk: als België niet in die projecten stapt, zullen we ook voor een hele resem spin-offs de trein missen, ook buiten de defensiesector.

Trends. De programma’s zijn wel duur. Voor de non-recurring costs (renteloze leningen die worden terugbetaald zodra het vliegtuig in productie gaat) van de JSF moet België de komende acht jaar 6 à 7 miljard frank op tafel leggen. Voor de A3XX moet er 12 miljard worden gevonden, voor de FLA ruim 10 miljard.

Hugo Vandamme (Barco). Maar dat bedrag halen de bedrijven er zeker uit. Barco alleen al zou, afhankelijk van het aantal vliegtuigen ( nvdr – volgens de ramingen moeten er tussen 2008 en 2030 zo’n 6000 JSF’s worden gebouwd), voor 3 tot 6 miljard frank onderdelen kunnen leveren. Voor het FLA of de Airbus 3XX verwachten we soortgelijke bestellingen. Dankzij die producten en hun afgeleiden zal de return minstens vijf keer de investering bedragen.

Als de JSF een succesproject is en de bedrijven zeker hun inleg kunnen terugverdienen, waarom financieren ze dan niet zelf de instaptickets?

Omdat het geld nu op tafel moet worden gelegd, terwijl de baten pas vele jaren later zullen volgen. Bedrijven kunnen die bedragen niet voorschieten voor zo’n lange periode.

Desondanks lijkt de initiële investering enorm, ook al omdat maar een handvol bedrijven ( Europlasma, LMS, Barco, Asco, LHSP, Fabrisys, Snecma, Alcatel, Sonaca en Sabca) er baat bij heeft.

Maar die bedrijven voeren toeleveranciers en onderzoekscentra aan universiteiten mee in hun kielzog. Ook heel die ketting wordt gedwongen om volgens strikte spelregels te werken, waardoor de toegevoegde waarde stijgt en ze de knowhow ontwikkelen om in andere, veeleisende projecten een rol te spelen.