Nieuwe benadering auteursrecht op komst

Creative Commons, een uit de VS overgewaaid licentiesysteem voor schrijvers en muzikanten, wordt nog dit jaar in een Belgisch jasje gestoken. Daarmee kunnen auteurs preciezer bepalen hoe hun werken gebruikt worden.

C liff Richard is onthutst. De zanger contacteerde vorige week alle Britse media om er zich over te beklagen dat hij over vier jaar alle rechten verliest op Move It, zijn eerste grote hit uit 1958. Sir Richard ondersteunt een lobbycampagne bij de Europese Unie die ervoor ijvert artiesten langer te beschermen. Toch beklagen andere creatievelingen zich net over het feit dat de wetgeving streng, complex en weinig flexibel is.

Creative Commons ( CC) belooft een gulden middenweg in dat debat. Deze nieuwe benadering van het auteursrecht ontstond twee jaar geleden aan de universiteit van Stanford in de VS en wordt binnenkort ook in ons land geïntroduceerd. Auteurs kunnen dankzij elf verschillende standaardlicenties precies bepalen wat er met hun werken mag gebeuren. Zo kan men bijvoorbeeld stellen dat een tekst vrij gekopieerd mag worden, maar dat de auteur steeds moet vermeld worden en dat eventueel afgeleide werken niet te gelde gemaakt mogen worden. Ook andere combinaties zijn mogelijk. CC is momenteel vooral populair bij academische auteurs en muziekgroepen, waaronder ook bekende namen als de Beastie Boys en Zap Mama.

“CC is voor auteurs een manier om accenten te leggen bij het auteursrecht, zaken toe te laten zonder alles uit handen te geven. Het is tegelijkertijd een hulp voor wie foto’s, teksten of muziek wil hergebruiken. Men hoeft geen contact op te nemen met de auteur of een individuele licentie af te sluiten,” vertelt Melanie Carly, een medewerkster van het Centrum voor Intellectuele Rechten aan de KU Brussel en de KU Leuven.

Het CRID, een afdeling van de Universiteit van Namen, creëerde samen met Carly een Belgische versie van de licenties. “We zorgen ervoor dat Creative Commons in overeenstemming is met de Belgische wetten en dus bindend, terwijl we toch de oorspronkelijke filosofie proberen te behouden,” aldus Carly. De definitieve lancering is voor half december voorzien.

De teksten zijn nu al te bekijken via http://creativecommons.org/worldwide/be.

R. C.