Nederlanders vertragen treinen uit Antwerpse haven

Ofwel rijden er binnen enkele maanden treinen over de IJzeren Rijn (het goederentraject tussen Antwerpen en het Ruhrgebied), ofwel sleept België Nederland voor de rechter.

De IJzeren Rijn is net als de verdere uitdieping van de Schelde een dossier dat al jarenlang weegt op de Vlaams-Nederlandse verhoudingen. De heropening van de spoorlijn tussen Antwerpen en het Duitse Ruhrgebied botst op felle weerstand van onze noorderburen. Het Nederlandse ministerie van Verkeer en Waterstaat opereert hierbij als een staat binnen de staat, merken verscheidene bronnen op.

In dit dossier heeft België alvast sterke troeven. Het Scheidingsverdrag van 1839 garandeert België een recht van doortocht over Nederlands Limburg en heeft juridisch meer betekenis dan bijvoorbeeld de Europese milieuwetgeving. Onze noorderburen riepen die milieuwet in ter bescherming van een bos dat ze tot stiltegebied uitriepen. Ze kregen van Europees Commissaris voor Leefmilieu Margot Wallström evenwel te horen dat het natuurbeleid van Europa niet mag worden aangegrepen om onder andere verplichtingen uit te komen.

Eind januari 2003 besloten premier Balkenende en premier Verhofstadt dan toch om binnen de twee maanden een akkoord te hebben over de nodige vragen. Eind maart bereikten de juristen een akkoord: aan het Internationaal Arbitragehof in Den Haag zouden een aantal vragen worden voorgelegd over de hoogte van het bedrag dat België moet betalen. Maar tot verbazing van vriend en vijand stuurde Verkeer en Waterstaat enkele dagen later niet het bereikte compromis voor ter ondertekening, maar een tegenvoorstel: het Arbitragehof zou zich moeten buigen over het dossier in al zijn facetten, inclusief de vraag of België wel recht heeft op de heropening van de IJzeren Rijn en zo ja, over welk tracé.

Vorige week vrijdag, 4 april, lanceerde adjunct-kabinetschef Peter Moors van het kabinet van Verhofstadt een uitnodiging voor een vergadering, die ten laatste morgen, vrijdag 11 april, zou moeten plaatsvinden. Zoniet volgt een juridische procedure, die jarenlang zal aanslepen. In dat geval is de Betuweroute, de peperdure spoorlijn tussen Rotterdam en het Ruhrgebied, al enkele jaren operationeel. “Dat was sowieso al de bedoeling van Verkeer en Waterstaat: alles rekken tot de Betuwe er ligt,” merkt een bevoorrechte waarnemer op.

L.H.