De afschaffing van de woonbonus wordt ruim gecompenseerd door de lagere rente van een hypotheeklening. Toch ondervindt de woningmarkt in 2015 de beperking van de fiscale subsidie.
Omdat de regering-Di Rupo de staatshervorming als een bezuinigingsoperatie organiseerde, gingen er onvoldoende middelen mee bij de regionalisering van het woonbeleid. Dus kon de nieuwe Vlaamse regering niet anders dan de woonbonus vanaf 1 januari 2015 drastisch te beperken.
Dat heeft tot gevolg dat de Vlaming minder kan afbetalen voor zijn hypotheeklening, en dus minder kan ontlenen. Naargelang de indexering van het voordeel door de inflatie sterker wordt doorgerekend, wordt het afbetalingsbedrag voor een doorsneewoning van 200.000 euro verlaagd met 24.600 euro (Immotheker) tot 40.700 euro (ING).
Dat hoeft niet te betekenen dat de woningprijzen met 13 tot 20 procent zullen dalen. Het fiscale voordeel heeft immers vooral een gevolg op de prijs van de minder dure woningen. Dat segment zal relatief sterker worden getroffen. Mensen met een kleiner inkomen dreigen nog meer dan vroeger van de koopmarkt te worden verdrongen.
Het effect van de verminderde woonbonus wordt voor de markt in haar geheel echter ruim gecompenseerd door de daling van de rente (van 4,05 procent begin 2014 naar 2,85 procent half december 2014). Voor een lening voor dezelfde woning van 200.000 euro over 20 jaar geeft dit een hogere afbetalingscapaciteit van 41.000 euro. Het is wel mogelijk dat kopers langer wachten met de aankoop van een woning om meer eigen middelen te kunnen gebruiken.
Analisten verwachten nochtans dat de prijs van de woningen op termijn met 3 tot 15 procent kan dalen door de aantasting van het fiscale voordeel. Dat zal de overwaardering die de Nationale Bank berekende, dus beperken.
De woningvastgoedmarkt in 2015 zal onmiddellijk gevolgen ondervinden van de gewijzigde fiscale behandeling. De vraagzijde wordt verzwakt door het feit dat heel wat kandidaat-eigenaars de aankoop van de woning versnelden om in het laatste kwartaal van 2014 nog te kunnen genieten van de ruime woonbonus. Dat leidt tot minder interesse in de eerste maanden van 2015. Het aanbod zal dan weer verstarren omdat de verkopers weigerachtig zullen zijn om hun huis tegen een realistische lagere prijs in de markt te zetten. Zodra die psychologische drempel is genomen, kan de markt weer haar normale niveau bereiken. In de eerste maanden van het jaar kunnen de notarissen en makelaars een lange skivakantie nemen met de meerinkomsten van eind 2014.
HANS BROCKMANS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier