MONARCHIE

Als het pijpenstelen regent in Washington (waar de machtigste president als een collegeknaap belaagd wordt omwille van enkele slippertjes), druppelt het in Brussel (waar insinuaties het heilige aureool boven het koningshuis langzaam aan doen wegdeemsteren). Alleen wie de 63-jarige historicus en gewezen VU-volksvertegenwoordiger Evrard Raskin een kwaad hart toedraagt, catalogeert diens biografie Prinses Lilian in dezelfde lade. Hoe behoedzaam gesteld ook, uit zijn kroniek kringelt een beeld op van een verrukkelijke vrouw met een gezonde seksuele appetijt en een ongebreidelde ambitie. Alle ingrediënten zijn aanwezig, maar Evrard laat zich niet verleiden tot een chronique scandaleuse. Hij blijft wikken en wegen, is voelbaar bezorgd om de betrouwbaarheid van zijn schaarse bronnen (veel medewerking kreeg hij niet) en drapeert zijn biografie finaal rond de vraag of Lilian Baels de aanzet was tot de Koningskwestie.

Lilian (zonder e in haar naam, een eerste verdacht signaal voor sommige Franstaligen) werd in 1916 in Londen geboren. Haar familie schuilde er voor de oorlog. Na 1918 maakte vader Baels een blitzcarrière in de politiek. De advocaat met een Leuvens diploma was een telg van een Oostendse vishandelaar en reder. Dankzij zijn tomeloze ambitie (ook hij) bracht hij het tot minister in de jaren ’20 en gouverneur van West-Vlaanderen in de jaren ’30. Aanzien en in de adelstand opgenomen worden vormden zijn levensdoel, maar de hogere kringen bleven een visgeur ruiken.

Ook zijn bloedmooie en intelligente dochter Lilian werd al gauw met de neus op haar afkomst gedrukt. Na studies in Brussel en Londen belandde ze in Wenen, waar haar decolleté onder meer een Hongaarse graaf deed smelten. Tot een huwelijk kwam het net niet, omdat de Hongaarse wet de graaf verbood een burgermeisje te huwen. In het bootje stapte ze pas in 1941 met de vijftien jaar oudere koning Leopold III, de weduwnaar die zelf aardig wat vrouwelijk gezelschap gewoon geworden was. In het grootste geheim huwden ze eerst kerkelijk. Terwijl de oorlog woedde en vele Belgen gevangen zaten, trok het paar vrij en vrolijk op een clandestiene huwelijksreis, alweer naar Wenen.

Belgen weten hoe het sensuele sprookje afliep. Evrard maakt – nog altijd voorzichtig – duidelijk dat Lilian verhinderde dat Leopold al in 1945 in schoonheid van de troon zou stappen. Het volk aanvaardde Lilian nooit. Alleen een Belgische kronkel kon de monarchie enkele jaren later nog redden.

Evrard Raskin, Prinses Lilian – De vrouw die Leopold III ten val bracht. Houtekiet, 304 blz., 890 fr. ISBN 90 5240 431 3.

LDD