Met CVC wordt De Post minder afhankelijk van de politiek

De Deense post en CVC staan op het punt in het kapitaal van De Post te treden. Ze vinden daar wel nog veel problemen. Zoals onrustige vakbonden.

De Belgische overheid, De Post en de tandem Post Danmark en durfkapitalist CVC werken de laatste knelpunten weg van een kapitaalverhoging door de Denen en Britten. De operatie moet de Deense post en CVC ten hoogste 50 % min één aandeel opleveren. “We zitten in de laatste rechte lijn,” bevestigt de woordvoerder van De Post. Twee zware knelpunten zijn opgeruimd: het fiscaal statuut van de nieuwe NV en de bepaling van wat onder de universele diensten blijft vallen. Deze week – dit artikel werd op maandag 26 september geschreven – worden de laatste haken en ogen aan het businessplan vastgezet. Volgens onze informatie zou er eind deze week of volgende week maandag een definitief akkoord bereikt kunnen worden. Een mooier afscheid kan bevoegd minister Johan Vande Lanotte, die midden oktober voorzitter van de SP.A wordt, zich moeilijk indenken.

Eerder dit jaar trad CVC al in het kapitaal van Post Danmark. “Elke investering staat op zich,” zegt Peter Tornquist, vertegenwoordiger van CVC in de raad van bestuur van Post Danmark. “We hebben bij CVC geen sectoraanpak. De interesse voor de Belgische post kwam zowel van de Deense post als van ons.”

CVC heeft twee mensen in de raad van bestuur (op een totaal van zes), en niemand in het management van Post Danmark. “We komen niet tussen in het management,” legt Tornquist uit. “Dat is niet de manier waarop wij werken. We hebben volledig vertrouwen in het Deense management.” De Deense post zal wel een vertegenwoordiging eisen in het directiecomité van De Post: het zou om ten hoogste twee mensen op een huidig totaal van zeven gaan.

“Dit is geen groeibusiness,” geeft Tornquist toe. “Dat betekent dat de kosten onder controle gehouden moeten worden. Naarmate de concurrentie toeneemt, kijken vooral de corporate klanten uit naar andere mogelijkheden. Momenteel is er één grote postale operator in een land, maar de bedrijfsklanten zijn al internationaal en de postbedrijven moeten volgen.”

Waarom Post Danmark?

Voor De Post zijn er voor de intrede van Post Danmark/CVC verschillende redenen. De eerste reden is eenvoudig: geld. In 2003 stond De Post dicht bij de financiële afgrond. Een kapitaalverhoging door de Belgische overheid bracht redding. De laatste, want Europa laat geen verdere kapitaalinjecties van de overheid toe, vanwege het concurrentievervalsende karakter in een steeds meer vrijgemaakte markt.

De tweede reden is de achterstand, ondanks alle werk van de afgelopen jaren, op de moderne postbedrijven, met als grote voorbeelden TNT Post, Deutsche Post én Post Danmark. “We hebben tien jaar achterstand en alle veranderingsprocessen die we nog moeten doormaken, zijn al elders uitgevoerd. We kunnen dus leren van een partner om niet dezelfde fouten te maken,” zei Johnny Thijs, CEO van De Post, op een lezing afgelopen week bij de Personnel Managers Club.

Jozef De Doncker van de socialistische vakbond ACOD relativeert dat leerproces. “We zijn enkele weken geleden op werkbezoek bij de Deense postvakbonden geweest. De Deense post staat verder qua automatisering, in de sortering bijvoorbeeld. Daar kunnen we dus van leren. Maar de dichtheid van ons land is veel groter. Zij hebben gebieden waar nauwelijks post te bedelen valt. Dat betekent dat hun organisatie toch wel erg verschillend is. Daar hebben we niet veel van hen te leren.”

De derde reden voor een samengaan met De Post wordt door Johnny Thijs gegeven: “CVC wordt een scherm voor de huidige aandeelhouder met al zijn gebreken. De politiek is vaak te veel bezig met de details, niet met de grote uitdagingen. We zijn nu erg afhankelijk van de steun van de minister. Vandaag hebben we een sterke minister, maar wat morgen? Met CVC zijn we daar veel minder afhankelijk van.”

Jozef De Doncker van ACOD ziet nog een vierde reden: “Ik denk dat het huidige management niet voldoende lef heeft om bepaalde dingen uit te voeren en daarvoor een partner nodig heeft.”

Walen voor, Vlamingen tegen

De vakbonden staan erg argwanend tegenover de komst van CVC. Ze vrezen dat het rendement allesbepalend zal worden. Het terugdringen van het aantal kantoren en hun vervanging door PostPunten (bij supermarkten bijvoorbeeld) is daar voor hen een voorbeeld van.

De CAO voor 2005-2006, die vorige week werd getekend, noemde de christelijke vakbond ACV-Transcom “een huwelijkscadeau voor de toekomstige partner.” Met die CAO wordt een functieclassificatie ingevoerd voor de contractuele medewerkers. Het loon werd aangepast op het niveau van de markt. Dat betekent dat de lonen lager zullen liggen dan voor de statutairen, maar de contractuelen krijgen nu wel dezelfde kansen bij promotie. Verder werd het absenteïsme aangepakt door de beperking van het aantal ziektedagen dat mag opgespaard worden tot het einde van de carrière. Ook werd de brugpensioenleeftijd opgetrokken van 57 naar 58 jaar, en het aantal noodzakelijke loopbaanjaren van 30 naar 35.

De CAO werd in het paritair comité met een tweederde meerderheid goedgekeurd, maar aan vakbondszijde was er wel een meerderheid tegen: ACV-Transcom tegen, de liberalen voor en de socialistische ACOD verdeeld (Vlamingen tegen, Walen voor). Een verklaring voor dat stemgedrag heeft niemand.

“We leggen ons neer bij een democratische stemming,” zegt De Doncker. “Maar er moeten nog veel gesprekken gevoerd worden om de beslissingen uit te voeren. We zullen daar zeer voorzichtig in zijn. We staan nog voor een moeilijke periode.”

Johnny Thijs is alleszins niet tevreden met de houding van de vakbonden: “Vakbonden zijn bezig met de realiteit van vandaag, misschien ook met die van morgen, maar zelden met die van vijf of tien jaar later. Ze kennen geen cultuur van verandering.”

Het nieuwe beheerscontract dat momenteel onderhandeld wordt, zou bepalen dat er in de toekomst geen naakte ontslagen vallen. Dat moet de vrees tegen CVC wegnemen. Maar ook daar is De Doncker slechts matig gelukkig mee. “Met een jaarlijkse natuurlijke afvloeiing van 1500 mensen zijn we niet blij, omdat die mensen niet vervangen worden. De algemene tewerkstelling gaat achteruit.”

Johnny Thijs laat er geen twijfel over bestaan dat die natuurlijke afvloeiing nog enkele jaren noodzakelijk zal blijven: “2 % inflatie en 3 % volumedaling maakt een kostensanering van 5 % noodzakelijk. Dat betekent elk jaar 1500 werknemers minder.” De Post is immers een krimpbusiness. De volumes krimpen, hoofdzakelijk door de opkomst van e-mail. Vakbondsman De Doncker pleit voor meer alternatieven. “Er zijn andere segmenten, zoals huis-aan-huis en direct marketing, die groeien. Daar doet de huidige directie te weinig mee. Misschien is dat ook wel iets waar we kunnen leren van de Deense post. Die hebben daar meer ervaring in en ook meer marktaandeel.”

Guido Muelenaer

“Vakbonden zijn bezig met de realiteit van vandaag, misschien ook met die van morgen, maar zelden met die van vijf of tien jaar later.” (Johnny Thijs, De Post)