MENS EN BEEST

Kind of boot?

Als Midas Dekkers de larven van kreeften beschrijft, vertelt hij hoe ze als een plant het voedsel filteren dat langs stroomt. Ze doen hem denken aan “geslaagde vijftigers die zich om hun tuintje bekommeren en verder niet. Ook bij de mens zijn het de jongeren die eropuit trekken. Hun rugzak vind je jaren later als een afgeworpen larvenhuid in een hoekje op zolder terug.”

Zulke geestige tot giftige opmerkingen zijn typisch voor de Nederlandse bioloog, die een omvangrijk lezerspubliek heeft veroverd met zijn onderhoudende boeken, waarin hij de wetenschap een populair jasje aantrekt. Doorgaans voegt hij er een provocerende of op zijn minst hoogst eigenzinnige visie aan toe. In De larf is de midvijftiger in topvorm. Hij etaleert zijn eruditie zonder dat het hautain overkomt, hij stampvoet, grolt, sneert en spuit her en der ook wel wat venijn. Deze keer heeft hij het over kinderen en de metamorfose tot volwassene. Als steeds pingpongt hij gezwind tussen de mens en de dierenwereld. Zowel biologische, psychologische als sociologische observaties passeren de revue. Zoals de rups zich verpopt tot vlinder, zo heeft ook de mens twee gedaanten: dat van het kind, dat zich tijdens de turbulente puberteit verpopt tot volwassene en in een heel andere wereld terechtkomt.

Een typische Dekkers-observatie (met het venijn in de staart): “Schouders groeien vooral van mannelijke hormonen (testosteron), heupen van vrouwelijke (oestrogeen). Ook de meest geraffineerde travestiet valt door de mand: is het niet door zijn brede schouders, dan wel door het gebrek aan heupen. Al is het donker en al mist het, dan nog kun je op honderd meter afstand zien dat het lekkere ding met het leuke rokje geen vrouw is maar Maarten ‘t Hart.” Dekkers heeft absoluut geen Radio 2-gehalte. Hij vertikt het om melig of zelfs maar minzaam te babbelen, hij prikt, doorprikt en kerft ook wel eens. Kenschetsend: “Waarom neemt een vrouw een kind? Niet om een kind te hebben; kinderen dienen nergens voor. Een vrouw neemt een kind om moeder te worden. Het gaat om haarzelf. Als vader of moeder ben je wat. Een kind vervult eenzelfde functie als een boot. Waarom neemt een mens een boot? Niet om de rest van zijn leven te schuren en te lakken, niet om des boots willens, maar om kapitein te zijn.”

Als pocket verscheen tegelijk de columnbundel De beste beesten. Dekkers portretteert er diverse dieren, maar even goed en even scherp mensen en hun entourage. Ook de dierentuin van Antwerpen met zijn negentiende-eeuwse nepwereld ontbreekt niet.

Luc De Decker [{ssquf}]

Midas Dekkers, De larf. Contact, 288 blz., 24,90 euro. Midas Dekkers, De beste beesten. Pandora, 319 blz., 6,98 euro.