‘Zelftests zijn zinloos’

‘De test is voor 80 procent betrouwbaar. Dat wil ook zeggen dat in 20 procent van de gevallen de test niet betrouwbaar is’, zegt Trends-redacteur Bert Lauwers.

Stel dat u ongerust bent na een mogelijk hoogrisicocontact, of dat u familie of vriend(en) wil bezoeken en zeker wil zijn dat u covid-proof bent voor de anderen. Dan hebt u vanaf volgende week ook de optie om een zelftest te kopen in de apotheek. De naam zegt het zelf: u moet op eigen houtje met een neuswisser aan de slag gaan. Leute verzekerd.

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke noemt zo’n zelftest een hulpmiddel om te weten of u besmettelijk bent. Alleen ontbreekt in die omschrijving het cruciale bijvoeglijk naamwoord ‘onbetrouwbaar’. De tests zijn voor 80 procent betrouwbaar, klinkt het onder meer bij microbioloog Herman Goossens (UAntwerpen), de voorzitter van de Taskforce Testing. Marc Moens, de ere-voorzitter van de Belgische vereniging van artsensyndicaten BVAS, laat hetzelfde weten in De Morgen. Dat wil dus ook zeggen: in 20 procent van de gevallen is de test niét betrouwbaar. Of zoals Goossens in Humo letterlijk stelt: ook als u negatief test, kunt u diezelfde avond nog mensen besmetten. Het is een beetje alsof u een nieuwe auto van een of ander merk kan kopen, maar weet dat u één kans op vijf hebt dat de wielen eraf vliegen in de eerste scherpe bocht. Zou u die auto kopen?

Maar er is meer: niet dat de procedure rocketscience is, maar zo’n zelftest moet uiteraard wel correct worden uitgevoerd. En het kan wel degelijk mislopen. Bovendien heet het dat de omgevingstemperatuur een impact heeft. Anders gezegd, de gevoeligheid van de test vermindert als het te koud of te warm is. Dat belooft, nu de steeds heter wordende zomermaanden eraan komen. Het maakt allemaal dat zelftests vrij zinloos zijn.

Uiteraard worden alle mogelijke wapens bovengehaald in de strijd tegen het coronavirus, al is het maar om de boodschap te geven dat het allemaal goed zal komen en we onze pre-covid-vrijheid stilaan opnieuw zullen verwerven. Een zelftest zou daar dan een steentje aan moeten bijdragen. Maar dat is een gevaarlijke redenering. Een negatief zelftestresultaat zal mensen er namelijk niet bepaald toe aanzetten om de coronamaatregelen strikt te blijven volgen, om het zacht uit te drukken. De bottomline is: vertrouwt u iemand die u komt vertellen dat hij of zij net daarvoor een zelftest heeft gebruikt?