Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) neemt kinderbijslag op de korrel

Na een kritisch advies over de onderwijsplannen van de Vlaamse regering neemt de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) nu ook de geplande hervorming van de kinderbijslag op de korrel. Volgens oppossitiepartijen sp.a en Groen is dat het signaal dat de Vlaamse regering opnieuw naar de tekentafel moet.

De Vlor vreest dat het nieuwe systeem helemaal niet eenvoudiger zal zijn en de raad gelooft ook niet dat het budgetneutraal zal zijn. De raad vindt het ook “onbegrijpelijk” dat er geen armoedetoets is uitgevoerd en heeft forse bedenkingen bij de toeslag om de deelname aan het kleuteronderwijs te verhogen. Dat blijkt uit een advies dat Belga kon inkijken.

In de nieuwe Vlaamse kinderbijslag komt er vanaf 2019 een basisbedrag van 160 euro per kind. De bestaande rangorde- en leeftijdstoeslagen verdwijnen. De basissom van 160 euro kan wel nog worden aangevuld met onder meer sociale toeslagen voor gezinnen met lagere inkomens en participatietoeslagen om de deelname aan de kinderopvang en het onderwijs te stimuleren.

De hervorming botste eerder al op kritiek van het Centrum voor Sociaal Beleid (CSB), de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) en de Strategische adviesraad voor Welzijn, Gezondheid en Gezin (SAR WGG).

Nu klinken er ook kritische geluiden bij de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor). De Vlor schaart zich in een advies wel achter de doelstellingen van de hervorming, namelijk een vereenvoudiging realiseren, gezinnen ondersteunen en de kinderarmoede bestrijden. Maar de raad denkt niet dat deze hervorming die doelstellingen zal kunnen realiseren.

Geen armoedetoets?

“Als het bestrijden van armoede een doelstelling van de hervorming is, waarom is er dan geen armoedetoets uitgevoerd?”, klinkt het. De raad vindt het ontbreken van zo’n armoedetoets “onbegrijpelijk”. “De Vlor is er niet van overtuigd dat deze hervorming een vereenvoudiging inhoudt en heeft grote vragen bij de budgetneutraliteit van deze operatie”, staat te lezen in het advies.

Om het budget voor de hervorming rond te krijgen, voert de regering-Bourgeois twee indexsprongen uit. Dat is niet naar de zin van de Vlor. “Het is ongepast dat de middelen voor een deel verworven worden uit de niet-indexering van de huidige kinderbijslag in 2017, terwijl het leven wel een stuk duurder wordt”.

De Vlor heeft naar eigen zeggen ook “moeilijk” met het verdwijnen van de leeftijdstoeslag. “Het is immers bekend dat de algemene kostendruk stijgt met de leeftijd van het kind”, staat er.

Participatietoeslag

Ook de geplande participatietoeslag om de deelname aan het kleuteronderwijs te verhogen, moet het ontgelden. De Vlor wijst er bijvoorbeeld op dat in Vlaanderen nu al 97 procent van de kleuters gewoon instappen. “Ook zij krijgen de universele participatietoeslag van 300 euro die eigenlijk bedoeld is om participatie aan het kleuteronderwijs te stimuleren. De Vlor vraagt zich af of dit bedrag van 300 euro dan niet disproportioneel hoog is ten aanzien van de impact”.

De Vlor denkt niet dat enkel financiële stimulansen de deelname aan het kleuteronderwijs zullen bevorderen. Misschien is het beter om de middelen selectief in te zetten, met name op de 3 procent kleuters die momenteel nog niet instappen.

De raad vraagt zich tot slot ook af of de timing – 1 januari 2019 – wel haalbaar is. Zo moet er nog heel wat wetgevingstechnisch werk gebeuren en moeten er ook akkoorden gesloten worden met Brussel en Wallonië.

Deugt de hervorming volgens de Vlor dan op geen enkel punt? Toch wel. Zo is de raad bijzonder tevreden over de geplande automatisering. De automatische toekenning van toeslagen zou volgens de Vlor “een grote stap vooruit” zijn. “Dankzij de automatisering zullen ongetwijfeld meer kinderen bereikt worden. Vooral kinderen uit gezinnen die kwetsbaar en moeilijk te bereiken of te informeren zijn”.

(Belga/NS)