Om het Belgische welvaartsmodel in leven te houden hebben we een afgeslankte en efficiëntere overheid nodig, zegt werkgeversorganisatie Unizo.
Om de overheid een optimaal gewicht te geven is een structurele inspanning nodig van 10 tot 20 miljard euro. Dat blijkt uit een rapport van de Unizo-studiedienst (“Een efficiënte overheid als motor voor welvaart en welzijn”).
“Door de economische en financiële crisis is het tekort op de begroting hoog opgelopen en de enorme uitdaging van de vergrijzing biedt zich aan,” zegt Unizo-topman Karel Van Eetvelt. “Om ons sociaal model te vrijwaren moeten we ofwel de belastingen verhogen ofwel de overheid afslanken en efficiënter maken. Iedereen zal begrijpen dat wij voluit voor de tweede piste kiezen,” verduidelijkt hij.
Unizo berekende dat de Belgische overheid een structurele besparingsinspanning van 9,87 miljard tot 19,45 miljard euro nodig heeft om tot een optimaal overheidsbeslag te komen. De werkgeversorganisatie gaat voor die cijfers te rade bij studiewerk van de econoom Wim Moesen. Die berekende wat de ideale overheidsquote is van België, namelijk hoeveel het overheidsbeslag optimaal mag bedragen.
Op basis van die paramaters berekende Moesen dat de ideale overheidsquote voor België 43,66 procent van het bbp (bruto binnenlands product) is. “Deze 43,66 procent moet worden afgezet tegen de werkelijke overheidsquote of het werkelijk overheidsbeslag,” zegt Kristof Willekens, auteur van het Unizo-rapport. Naargelang de parameters bedraagt die tussen 46,4 en 49,1 procent van het bbp.
Willekens: “Met andere woorden, de omvang van de overheid in België is te groot. Tussen 2,74 procent of 5,4 procent van het bbp. Trekken we dat door tot het nominale Belgische bbp van 360 miljard euro, dan komen we uit op een optimale overheid wanneer er tussen 9,87 en 19,45 miljard euro wordt bespaard.”
Volgens dezelfde berekeningen scoren buurlanden als Duitsland en Nederland veel beter dan België. Duitsland bevindt zich 10 procent onder het optimale gewicht, Nederland 7 procent.
Oplossingen zijn volgens Unizo een afslanking van het aantal bestuursniveau’s. Nu zijn er dat vier met de federale overheid, de gewesten en gemeenschappen, de provincies en de steden en gemeenten. Unizo pleit er dan ook voor om in de richting van drie beleidsniveau’s te werken zoals in Duitsland en Nederland: gemeente, provincie/deelstaat en het Rijk. Daarnaast pleit Unizo er ook voor om meer overheidstaken uit te besteden aan de privé-sector.
A.M.
