De AK-Partij van president Recep Tayyip Erdogan heeft opnieuw een meerderheid in het Turkse parlement. Of de felgeplaagde Turkse economie daar beter van wordt, betwijfelt Murat Üçer. Hij is hoogleraar economie aan de Koc Universiteit van Istanbul, en schrijft regelmatig bijdragen voor de Financial Times en Euromoney.
Zal Erdogan van zijn macht gebruikmaken om de Turkse economie op het juiste spoor te zetten, zoals hij in de eerste helft van de jaren 2000 deed?
MURAT ÜÇER. “De verkiezingsuitslag lost in elk geval de politieke onzekerheid op, wat op zich goed is voor de economie. Of Erdogan ook de juiste economische beleidskeuzes zal maken, weten we over pakweg zes maanden. Er zijn twee opties. Ofwel komt er een grote schoonmaak in de economie, met structurele hervormingen en een herstel van de onafhankelijkheid van de centrale bank. Ofwel blijven we in de Erdogan-modus van de jongste jaren zitten, met veel overheidsbemoeienissen in de economie, en groei ten koste van alles.”
De private investeringen stagneren al enkele jaren. Blijkbaar heeft de markt geen vertrouwen in de toekomst van Turkije.
ÜÇER. “Sinds de derde verkiezingsoverwinning van de AK-Partij in 2011 raakte het land gepolariseerd. Er heerst een maatschappelijke sfeer van wij tegen zij. Het regime viseert bepaalde mensen en bedrijven. Dat moet stoppen. Turkije is toe aan een institutionele heropbouw, met een onafhankelijk justitieapparaat en vrije media. Of het zover komt onder Erdogan, blijft onzeker. De politieke visibiliteit is nu wel beter, maar als het over de grote uitdagingen gaat, staat Turkije weer aan de startlijn.”
In 2002, bij de eerste overwinning van de AK-Partij, kwam Erdogan nochtans goed uit de startblokken. Hij bouwde voort op de moedige hervormingen van de voorgaande regering.
ÜÇER. “Inderdaad, in die jaren kende Turkije een hervorming van de banken en een herstel van de budgettaire discipline. In de strijd tegen de chronisch hoge inflatie kon het land rekenen op de onafhankelijkheid van de centrale bank. De wortel was het lidmaatschap van de Europese Unie. De beslissing om de toetredingsonderhandelingen te starten viel in 2005. De AK-Partij moest zichzelf bewijzen. Maar hoe meer macht de partij opbouwde, hoe meer ze richting verloor. De overheidsschuld stapelde zich op, de groei stagneerde en het EU-lidmaatschap raakte van de agenda.”
In al die tijd heeft Turkije nooit het tekort op zijn lopende rekening onder controle gekregen. Het land leeft hardnekkig boven zijn stand.
ÜÇER. “Dat is zo. En helaas is dat tekort vooral gedekt met buitenlands geld van speculatieve aard, dat bij de minste onraad weer wegvlucht. Dat maakt de Turkse economie kwetsbaar. Om langetermijninvesteerders aan te trekken, moet de regering met een geloofwaardig verhaal komen. Het vergt beter onderwijs, flexibilisering van de arbeidsmarkt, innovatie en andere structurele hervormingen om de productiviteit te verhogen. Maar zo’n economie bouw je niet in één dag. Het zijn vreemde tijden hier. Ik heb Turkije nooit gekend op die manier.”
JOZEF VANGELDER
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier