‘Tien lessen na de eerste Super Tuesday’

In de Amerikaanse voorverkiezingen is de eerste Super Tuesday achter de rug. In veertien staten en op Amerikaans Samoa is gestemd. Welke lessen kunnen we trekken?

1. Bij de Republikeinen is alles peis en vree. De zittende president, Donald Trump, haalt overal vlot meer dan 90 procent van de stemmen. De oud-gouverneur van de staat Massachusetts Bill Weld heeft toch al één afgevaardigde voor de Republikeinse Conventie, die van 24 tot 27 augustus plaatsvindt in Charlotte. Trump is al volop bezig aan de race naar de presidentsverkiezingen op 3 november. Hoe langer de onduidelijkheid duurt bij de Democraten, des te groter hij zijn voorsprong kan maken. Ook de first lady wordt volop ingezet in de campagne. Mits een bijdrage kunt u op 18 maart in Beverly Hills met Melania Trump lunchen. In de Grand Old Party bestaat weinig tegenstand tegen een tweede nominatie voor Donald Trump. Dat was in 2016 wel anders. Intussen is Michael Bloomberg naar de Democraten vertrokken en Mitt Romney houdt zich min of meer gedeisd. Dat laatste is ook wel te verklaren door het feit dat zijn nichtje, Ronna Romney-Mc Daniel, op de voorzittersstoel van het Republican National Committee zit. Overigens haalt Donald Trump als incumbent momenteel meer stemmen in de voorverkiezingen dan president Barack Obama in 2012.

2. Na ruzies met de belastingadministratie van de staat New York is Trump enige maanden geleden met zijn gezin officieel verhuisd naar de staat Florida, waar de personenbelasting 0 procent bedraagt. Daarmee heeft de sunshine state voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis een president. Florida is ook de staat die gewonnen moet worden op 3 november. De staat beslist met zijn 29 kiesmannen al jaren over het toegangsticket naar het Witte Huis. Florida telt nogal wat Joodse inwoners. De vriendelijkheid van president Trump ten aanzien van Israël kan maar stemmen opleveren. Niet voor niets wordt de Democratische prima donna van de staat, Debbie Wasserman-Schultz, er zenuwachtig van. Zij was in 2016 de partijvoorzitster van de Democratic National Committee (DNC), toen Hillary Clinton het opnam tegen Trump.

3. Bij de Democraten hebben de kandidaten Michael Bloomberg en Elisabeth Warren de handdoek gegooid. Bloomberg heeft de duurste campagne aller tijden gevoerd. Hij investeerde meer dan 500 miljoen dollar, om al na één verkiezingsdag uit de race te stappen. Maar zijn financiële mogelijkheden zijn meegenomen voor Joe Biden, die al een tijd in geldnood zit. De gewezen vicepresident krijgt zeker nog een minder leuk dossier voor de voeten geworpen: de financiële transacties van zijn zoon Hunter.

4. Senator Warren heeft geen grootse resultaten gehaald in de afgelopen weken en ze heeft stemmen afgesnoept van senator Bernie Sanders. Zonder de kandidatuur van Warren had Sanders nu op kop gestaan. Hij heeft opnieuw een links kiezerspubliek gevonden bij de Democratische Partij. Net zoals in 2016 zal hij moeilijk te lossen zijn.

5. Maar DNC-voorzitter Tom Perez, een Obama-boy, zal er met de hulp van het partij-establishment alles aan doen om de senator uit Vermont niet de nominatie te geven. Er zijn nog de 771 superdelegates, die op de conventie kunnen ingrijpen en Biden aan de nominatie helpen. De vraag rijst wel of de kiezers van Biden wel zullen gaan stemmen op 3 november, als Sanders de nominatie heeft, en omgekeerd. Als de Democratische Partij een West-Europese partij geweest was, dan was ze al lang in tweeën gesplitst.

6. Het wordt ook uitkijken naar volgende week. Dan stemmen de Democraten in zes staten over hun kandidaat: Idaho, Michigan, Mississippi, Missouri, North Dakota en Washington. Interessant wordt Michigan. Trump won de industriële staat in 2016. Wint daar nu Sanders of Biden? Bovendien wordt het ook uitkijken naar de zuidelijke ‘M-staten’, want in die regio heeft Sanders nog nooit kunnen winnen. En wie wint, ten slotte, in het economische mekka van de Verenigde Staten, de staat Washington? Met de stad Seattle is het de thuisbasis van Amazon, Boeing, Microsoft, Nordstrom en Starbucks. California ging vlot naar Sanders, maar wat doet de evergreen state?

7. De toonaangevende beursindex op Wall Street, de Dow Jones, is gestegen na Super Tuesday. De reden is de zeer vlotte overwinning van Trump in de Republikeinse voorverkiezingen en de comeback van Joe Biden. De beurs heeft liever Biden dan Sanders. In feite heeft Biden met zijn overwinningen Trump geholpen. Want een stijgende beurs betekent winst voor Trump.

8. De Amerikaanse economie doet het geweldig, de Dow Jones staat nog boven 26.000 punten, de werkloosheid is historisch laag, de groei stijgt vlot boven 2 procent, de lonen zijn gestegen. Kortom, het is sinds de jaren vijftig niet meer zo goed gegaan in de VS. Als er nu presidentsverkiezingen zouden zijn, dan zou Donald Trump zonder twijfel zichzelf opvolgen. Maar 3 november is pas over acht maanden en dat is in politieke termen nog intergalactisch ver weg. Een economische neergang zou de 45ste president wel parten spelen. Daarom heeft de Amerikaanse nationale bank, de Fed, de rente verlaagd, in de hoop de coronaproblemen voor te zijn.

9. Een opmerkelijk feit is wel dat de gerontocratie heerst in deze voorverkiezingen. Let even op de geboortejaren: Bernie Sanders is geboren in 1941, Joe Biden en Michael Bloomberg in 1942, Donald Trump in 1946, Elisabeth Warren in 1949 en Mike Pence in 1959. De leiders in het Congres, Nancy Pelosi (1940) en Mitch McConnell (1942), moeten daarvoor niet voor onderdoen. De Democraten zullen op zijn minst een running mate moeten zoeken in de omgeving van de leeftijd van de huidige vicepresident.

10. Bij de verkiezingen van 2016 gingen beide kandidaten, Hillary Clinton en Donald Trump, elk vlot over het miljard dollar voor hun campagne. Daarmee vestigden ze een record. Dat zal in de campagne van 2020 vlot sneuvelen. Het wordt op zijn minst 1,5 miljard dollar.