‘Rijkentaks is zinloos’

Op 1 februari begraaft Frankrijk de rijkentaks. In alle stilte. De belasting van 75 procent voor iedereen die meer dan een miljoen euro per jaar verdient, is een totale mislukking geworden.

De rijkentaks bracht slechts 420 miljoen euro op. In het licht van een Franse staatsschuld van 2000 miljard euro is dat drie keer niks.

De wet, in 2012 een van de belangrijkste verkiezingsbeloftes van de socialistische president François Hollande, werd ook onwettig verklaard door de Franse Constitutionele Raad. Want een vrijgezel die 1 miljoen euro per jaar verdient, zou de belasting wel moeten betalen, maar niet zo een echtpaar dat samen de grens van 1 miljoen euro inkomsten overschrijdt. De wet werd daarop aangepast. De belasting werd betaald via de werkgevers: 50 procent plus de al bestaande 25 procent sociale bijdragen om toch maar aan het cijfer van 75 procent te komen. Hollande en co maakten zich met de rijkentaks bis belachelijk.

Dat de rijkentaks een miskleun zou worden, stond eigenlijk van bij het begin vast. Minister van Economie Emmanuel Macron, in 2012 nog gewoon adviseur van Hollande, noemde Frankrijk met de belasting ‘Cuba zonder de zon’. Economen waarschuwden voor een kapitaalvlucht, en zo gebeurde. Acteur Gérard Depardieu en ondernemer Bernard Arnault (LVMH) zochten fiscaal asiel in België.

Het Franse voorbeeld toont de onzin van zo’n rijkentaks aan. Het is een fiscale maatregel die ingegeven is door populistische en electorale overwegingen. Het idee wordt verkocht als een eenvoudige oplossing om tot een efficiënter en rechtvaardiger belastingsysteem te komen, maar vergiftigt het debat over een hervorming van de fiscaliteit.

Het recente voorstel van de Belgische PS – samen met de Franse PS niet toevallig de meest archaïsche socialistische partij in Europa – om een vermogensbelasting in te voeren voor alle vermogens boven 1,25 miljoen euro zonder dat er nota bene van een vermogenskadaster sprake is, past in dat demagogische discours.