Overheid pluimt ondernemingen

De honderd Belgische bedrijven die de meeste belastingen betalen, dragen 9,3 miljard euro af aan de overheid. Het verhaal dat ondernemingen amper belastingen betalen, klopt dus niet.

De honderd Belgische bedrijven die de meeste belastingen betalen, dragen 9,3 miljard euro af aan de overheid. Het verhaal dat ondernemingen amper belastingen betalen, klopt dus niet.

Er gaat bijna geen dag voorbij of politici bekritiseren bedrijven die amper of geen vennootschapsbelasting betalen. Die focus op de winstbelastingen is verwonderlijk, aangezien ze slechts 6 procent van de totale fiscale en parafiscale inkomsten uitmaken.

De werkelijke maatschappelijke bijdrage van de bedrijven is veel meer dan de vennootschapsbelasting. Bedrijven betalen een honderdtal andere taksen, bijvoorbeeld belastingen op onroerend goed, milieubelastingen, belastingen op activa allerhande, lokale taksen, de registratierechten, verkeersbelastingen, het Eurovignet enzovoort. Daar komen er nog allerlei patronale bijdragen bij. Dan zijn er nog de zogenoemde belastingen op bedrijfsuitvoer.

Als we die taksen samentellen, komen we tot de totale maatschappelijke bijdrage van de bedrijven. Het gaat om een belangrijk deel van de waardecreatie van bedrijven die door de overheid wordt afgeroomd. Trends ging na welke honderd bedrijven in België de hoogste maatschappelijke bijdrage in euro betalen. In onze berekening hebben we geen rekening gehouden met de werknemersbijdrage en de bedrijfsvoorheffing.

De totale lasten van de honderd bedrijven die het meest bijdragen aan de staatskas, bedroegen in 2011 9,311 miljard euro, leren cijfers uit de Trends Top 30.000. Het bedrijf met de hoogste bijdrage aan de maatschappelijke welvaart is de oliereus Total voor een bedrag van 1,625 miljard euro. Op de tweede plaats staat Shell met bijna 450 miljoen euro. De hoge bedragen van de oliereuzen zijn in belangrijke mate toe te schrijven aan de vele accijnzen die ze innen en doorbetalen aan de fiscus.

Uit de resultaten blijkt dat sommige bedrijven inderdaad zeer weinig vennootschapsbelasting betalen, maar een veelvoud van andere belastingen afdragen. Door de band genomen bedragen de vennootschapsbelastingen slechts 18 procent van de totale maatschappelijke bijdrage van bedrijven. Ondernemingen met veel personeel betalen dan weer een hoog bedrag aan patronale bijdragen.

Het is niet alleen interessant na te gaan wat de totale maatschappelijke bijdrage precies inhoudt. We kunnen die ook afzetten tegen de totale toegevoegde waarde van het bedrijf (de omzet min allerlei kosten zoals die van grondstoffen en halfafgewerkte producten). Zo krijg je een duidelijk beeld van het aandeel van de waardecreatie die een bedrijf aan de overheid afdraagt.

Uit de berekeningen van Trends blijkt dat de honderd bedrijven die de hoogste maatschappelijke bijdrage betalen samen een toegevoegde waarde van 42,237 miljard euro genereren. Met totale lasten ten bedrage van 9,3 miljard euro betekent dit dat 22,10 procent van de toegevoegde waarde aan de staatskas wordt overgedragen. Sommige andere onderzoeken – onder andere van Voka – komen uit op een hoger percentage van de toegevoegde waarde die door de ondernemingen worden gecreëerd, omdat betalingen zoals werknemersbijdragen wel worden meegerekend.

De lijst met het aandeel van de toegevoegde waarde dat de grootste honderd bedrijven aan de overheid afdragen, vindt u deze week in Trends.