Om het investeringsniveau in ons land op te krikken, zijn er tegen 2030 voor ongeveer 150 miljard euro aan investeringen nodig. Dat staat in het eindverslag van het Strategisch Comité, dat premier Charles Michel in het leven riep om een nationale investeringsstrategie uit te werken.
De premier zette twee jaar geleden zijn schouders onder het initiatief om paal en perk te stellen aan de onderinvesteringen in ons land. Een Strategisch Comité stelde dinsdag in Tervuren, tijdens een groots opgezet evenement met een pak hoge gasten, zijn eindverslag voor. In het pact worden voor 150 miljard euro aan belangrijke investeringen naar voren geschoven, waarvan 45 procent voor rekening van de overheid. Ze situeren zich op het domein van de digitalisering (30 miljard), cyberveiligheid (15 miljard), onderwijs (12 miljard), gezondheidszorg (9,5 miljard), energie (60 miljard) en mobiliteit (25 miljard).
Die injectie zou de economie jaarlijks met 1,5 tot 2 procent doen groeien tot 2030. Anders gezegd: zonder de investeringen zou tegen 2030 50 miljard euro minder welvaart worden gerealiseerd. Voorzitter Michel Delbaere benadrukte het belang dat iedereen mee in bad kruipt. Dat gaat zowel over de verschillende overheden in ons land, als de ondernemingswereld, universiteiten en de civiele samenleving. ‘Zonder samenwerking heeft het geen kans op slagen’, aldus Delbaere met een knipoog naar de ministers-presidenten van Brussel en de Franse gemeenschap, beide PS’ers, die hun kat stuurden.
Struikelblokken
150 miljard dus, verdeeld over overheid en privé. De experten van het Strategisch Comité roepen de overheid op op zoek te gaan naar investeerders voor grote projecten en om meer gebruik te maken van publiek-private samenwerking. Een belangrijk struikelblok blijven de Europese begrotingsregels over boeking van investeringen, waarvoor ons land met Europa rond de tafel moet gaan zitten. En de overheid zelf moet meer investeren en minder consumeren.
Een ander struikelblok dat de experten naar voren schuiven, is het vergunningenbeleid. Uit verschillende tussenkomsten bleek dat die regels een behoorlijke grote bron van frustratie vormen. Het is een nagel waarop Vlaams minister-president Geert Bourgeois al langer klopt en die hij dinsdag opnieuw naar voren schoof. Daarbij wees hij op de afweging tussen het algemeen en het particuliere belang, waardoor projecten soms op de lange baan worden geschoven.
Concrete maatregelen
Om welke maatregelen gaat het concreet? Om de digitale transitie kans op slagen te geven, schuiven de experten het scholen en herscholen in digitale vaardigheden naar voren, maar ook moet er geld gaan naar toekomstbestendige infrastructuur. Om een digitale koploper te kunnen zijn, hebben we een veilige digitale omgeving nodig. Ook daarvoor zijn een veilige infrastructuur, heldere standaarden en duidelijke regels nodig.
Op het vlak van onderwijs geloven de experten heel erg in duaal leren, een combinatie van leren en werken. ‘Het sociaal middel bij uitstek voor de promotie en valorisatie van de talenten die we hebben’, stelde Delbaere. In het rapport staat ook dat onderwijs verplicht moet worden voor kinderen tussen 3 en 6 jaar.
Daarnaast pleit het Comité voor veel meer investeringen in energieprojecten, om zo de omslag te maken naar een duurzamer energiesysteem. Een speciale focus gaat daarbij naar het energiezuiniger maken van gebouwen, de verdere uitbouw van elektriciteitsnetwerken en de vergroening van het verkeer. Daarvoor zijn ook meer laadstations nodig en er moet meer capaciteit komen voor de opslag van energie.
Voorts breekt het Comité een lans voor de oprichting van een Digital Health Data Authority. Die moet het mogelijk maken dat de beschikbare data binnen de gezondheidszorg beter toegankelijk wordt, beter kan worden gebruikt en gedeeld. Ook is een groter budger nodig voor innovatie.
Een laatste groot blok slaat op mobiliteit. Een belangrijk luik gaat over de uitbouw en het onderhoud van de transportnetwerken. Al gaat het niet enkel over nieuwe wegen, bruggen of tunnels, stelde VBO-topman Pieter Timmermans. Ook 600 km fietssnelwegen, een betere toegang tot de havens en slimme mobiliteitsoplossingen passeren de revue.
