‘Hoogopgeleide migranten komen niet vanzelf’

België moet een beleid voeren dat hooggeschoolde arbeidsmigratie stimuleert. Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

De komende jaren heeft de Belgische arbeidsmarkt nood aan liefst 1,1 miljoen hooggeschoolden. Het gaat om 60 procent vervangingen in bestaande functies en 40 procent nieuwe banen. En dat zijn niet alleen banen in de ICT, maar ook in de gezondheidszorg, de gespecialiseerde industrie en bij de overheid. Hoewel 40 procent van de Belgische bevolking tegen 2030 hooggeschoold zal zijn, zullen die vacatures moeilijk ingevuld raken, leert een studie van het hr-bedrijf Randstad.

Een mogelijkheid om dat probleem aan te pakken is hoogopgeleide migranten aantrekken. Nieuwe migranten, want van de huidige Belgische migrantenpopulatie is slechts 24 procent hooggeschoold. In Groot-Brittannië is dat 48 procent en in Canada 55 procent. België moet dus een beleid voeren dat hooggeschoolde arbeidsmigratie stimuleert. Dat is er te weinig. Arbeidsbemiddelingsdiensten als de VDAB leggen contacten met andere, vooral Zuid-Europese landen om hooggeschoolden naar België te lokken. Wat ook gebeurt. Maar de komende jaren moet een versnelling hoger worden geschakeld.

Het probleem is dat politici en opiniemakers te lang gedacht hebben dat het probleem vanzelf opgelost zou raken via de migrantenstroom naar Europa die in 2015 op gang is gekomen. De redenering was dat onder de vluchtelingen uit Irak, Syrië, Libië of Afghanistan wel voldoende hooggeschoolden zouden zijn die met wat bijscholing hier aan de slag kunnen.

Dat viel dik tegen. 47 procent van de vluchtelingen heeft geen diploma of is maar tot zijn twaalfde naar school geweest. Die cijfers tonen aan dat asiel en economische migratie niet veel te maken hebben met arbeidsmigratie. Zolang daar geen duidelijke lijn tussen wordt getrokken, is een gezond debat over het aantrekken van hooggeschoolde migranten zeer moeilijk.