‘FGTB kiest voor Waals nationalisme’

Ook na de betoging van 7 oktober wil de socialistische vakbond ABVV verder actie voeren, onder andere met stakingen. Eigenlijk is het de Waalse vleugel van het FGTB die niet van ophouden wil weten. Het FGTB ziet de acties als politiek protest tegen een rechtse en vooral tegen een door Vlamingen gedomineerde regering. Telkens wanneer de rode vakbond zich niet kan vinden het federale beleid steekt het Waals regionalisme, of beter het Waals nationalisme de kop op.

De belangrijkste politieke uitspraak van de voorbije dagen was niet die van Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) die bekend maakte dat ze een Vlaming als burgemeester van de faciliteitengemeente Linkebeek zou aanstellen. Neen, de meest relevante uitspraak kwam van FGTB-baas Marc Goblet op de Franstalige commerciële zender RTL-TVI. Goblet zei dat N-VA-voorzitter Bart De Wever met deze federale beleidsmaatregelen -indexsprong, loonkostverlaging, langer werken,… – al de zevende staatshervorming aan het doorvoeren is. Lees: het federale beleid gaat in tegen de wens en de belangen van links Wallonië. Een paar dagen voordien had Goblet al zijn ongenoegen geuit over de Groep van Tien, het interprofessioneel platform waar werkgevers en vakbonden samenkomen: “Er zitten maar drie Franstaligen in de groep van Tien die zo grotendeels door de Vlamingen wordt gedomineerd.”

Het is een constante bij het FGTB: wanneer de socialistisch vakbond en partij federaal niet aan de knoppen zitten, wordt de communautaire trom geroerd. Dat was zo in de jaren ’60 met de legendarische vakbondsleider André Renard, die meer Waalse autonomie wou om zo een links economisch beleid te kunnen voeren. Dat was zo in de jaren ’80 toen het Waalse staal in grote financiële problemen was. Wanneer bleek dat er in Vlaanderen verzet was op de steunmaatregelen voor het Waalse staal noemde PS-voorzitter Guy Spitaels dat “een economisch ‘Walen buiten.” Spitaels droomde van meer regionale autonome om zo de armlastige bedrijven in de oude industriebekkens te kunnen ondersteunen.

De beslissing van de socialistische vakbond om na de betoging van 7 oktober nog tot het einde van het jaar provinciale actiedagen te organiseren past in dat Waalse nationalisme. Het gaat hier weliswaar om een nationale beslissing van de socialistische vakbond, maar het is vooral de Waalse vleugel en meer bepaald de Luikse afdeling van het FGTB die de druk wil opvoeren.

Nieuwe linkse verkiezingsoverwinning in 2019

De nationale betoging diende aanvankelijk als waarschuwing voor de dossiers die straks op de tafel van het sociaal overleg komen: werkbaar werk en de herziening van de wet op het concurrentievermogen. De Vlaamse ABVV’ers weten dat het geen zin heeft om nog strijd te voeren tegen een hele reeks beslissingen van de regering zoals de indexsprong of de hogere pensioenleeftijd. Het FGTB ziet dat anders. De rode vakbond wil samen met haar vrienden van de PS blijven inhakken op de federale regering en het ‘rechtse Vlaamse beleid’. De permanente aanvallen moeten in 2019 tot een nieuwe linkse verkiezingsoverwinning leiden, althans in Wallonië. De FGTB-top denkt met heimwee terug naar eind 1987 toen de PS met een links en Waals-nationalistisch programma een einde maakte aan zes jaar regeringen zonder de socialisten. De PS haalde toen in Wallonië meer dan 40 procent van de stemmen en koos in de volgende regering voor ‘le retour du coeur’: gedaan met besparen en in de sociale zekerheid werden de geldsluizen opengedraaid.

Het FGTB hoopt dat de regering-Michel een kort intermezzo was, en rekent tijdens de volgende legislatuur op een federaal beleid dat opnieuw duidelijk links getint is. Indien niet, dan is het de vlucht vooruit naar het confederalisme. De top van het FGTB heeft al herhaaldelijk benadrukt dat Wallonië met deze financieringswet, een gevolg van de zesde staatshervorming, op grote financiële problemen afstevent. Nu al is duidelijk dat een Waals begrotingsevenwicht in 2018 zo goed als onmogelijk is.

Vraag is of de geplande FGTB -strategie succesvol zal zijn. De relatie met de PS is wat vertroebeld. Onder Elio Di Rupo durven de Franstalige socialisten nog altijd niet openlijk de wallingantische kaart trekken. Bovendien voelen steeds meer FGTB-militanten zich aangetrokken tot de radicaal-linkse PTB. In de peilingen haalt die partij in Wallonië bijna 10 procent van de stemmen. Als dat percentage bij de volgende verkiezingen bevestigd wordt, dan maakt Wallonië inderdaad een ruk naar links. Maar in termen van machtspolitiek zal er met dat linkse signaal weinig worden aangevangen.