De Europese Unie werkt aan dringende maatregelen om de torenhoge stroomprijzen naar beneden te halen. Dat heeft Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen maandag aangekondigd. Ze sprak van een ‘noodinterventie’ en ‘structurele hervorming van de elektriciteitsmarkt’.
‘De exploderende elektriciteitsprijzen leggen nu om verscheidene redenen de beperkingen van ons huidig elektriciteitsmarktmodel bloot’, zo verklaarde von der Leyen in een toespraak in het Sloveense Bled. Het model was volgens haar ‘ontwikkeld in helemaal andere omstandigheden en met helemaal andere doelstellingen’. ‘Daarom werken we nu aan een noodinterventie en een structurele hervorming van de elektriciteitsmarkt’, zo kondigde ze aan.
De prijzen op de Europese elektriciteitsmarkt worden bepaald door de laatste energiebron die nodig is om aan de vraag te voldoen. Centrales die goedkope stroom produceren, worden eerst aangesproken, maar naarmate de vraag toeneemt wordt ook de duurdere productie gebruikt en die bepaalt de prijs voor de hele markt. Dat is op dit moment vooral het peperdure gas, waardoor de leveranciers van goedkope hernieuwbare energie grote winsten maken. Het systeem was oorspronkelijk ook bedoeld om investeringen in hernieuwbare energie te stimuleren.
Tegen de achtergrond van de oorlog in Oekraïne zijn de gasprijzen echter spectaculair gestegen en dat doet ook de stroomprijzen door het dak gaan. De ongeziene piek – ze zijn in een jaar tijd bijna vertienvoudigd – weegt enorm op de bedrijven en gezinnen. Een loskoppeling van gas en stroom zou hen dan kunnen toestaan om minder te betalen voor elektriciteit die geproduceerd wordt met bijvoorbeeld zonnepanelen of windmolens.
Op 9 september komen de ministers van Energie van de 27 lidstaten in Brussel bijeen om maatregelen te bespreken.
De Belgische minister Tinne Van der Straeten (Groen), die al een hele tijd ijvert voor een hervorming van de energiemarkt en voor prijsplafonds, reageert verheugd op de aankondiging van von der Leyen. ‘Ik ben tevreden dat er voortschrijdend inzicht is bij de Europese Commissie. België neemt het voortouw en meer en meer landen, waaronder Duitsland, delen het Belgisch standpunt’, zegt de minister. Ze wil dat de hervorming tegen eind dit jaar wordt ingevoerd.
