De kwestie Griekenland: wie wil wat en waarom?

IMF-topvrouw Lagarde en de Griekse minister van Finaciën Varoufakis © reuters

Nu de nervositeit rond de Griekse schuldenlast alleen maar toeneemt, is het mogelijk interessant te weten welke de belangen van de afzonderlijke partijen zijn die het Griekse probleem moeten oplossen.

Maandag 16 februari startte het overleg tussen de eurogroep en de Griekse regering waar gepraat wordt over hoe het verder moet met de zware schuldenlast die Griekenland als noodlijdende euroland torst. De regeringspartij van de premier Tspiras (Syriza) had namelijk eerder te kennen gegeven niet langer te willen voldoen aan de strikte voorwaarden die gekoppeld zijn aan internationale financiële steun van de trojka (IMF, EC en ECB). Dat is een probleem, want:

Loopt het steun- en hervormingsprogramma van Griekenland definitief af op 28 februari of wordt het alsnog verlengd? Krijgt Griekenland een nieuw programma aangemeten en heeft het intussen recht op een overbruggingskrediet? Dat zijn de cruciale vragen die beantwoord moeten worden.

Wat verwachten de verschillende partijen nu eigenlijk van de gespannen onderhandelingen die vandaag worden opgestart? Er zijn op het eerste gezicht enkel tegenstrijdige belangen, waardoor de stereotiepe benadering van het onbuigzame Duitsland tegenover het verkwistende Griekenland moeiteloos in stand wordt gehouden. Maar zo eenvoudig ligt het niet:

De Griekse regering

De nieuwe Griekse regering werd verkozen op basis van een anti-bezuinigingsprogramma. Premier Alexis Tsipras van het radicaallinkse Syriza moet bijgevolg op zijn minst enkele van zijn verkiezingsbeloftes waar kunnen maken om geloofwaardig te zijn. Die verkiezingsbeloftes omvatten onder meer een herziening van de bezuinigingsmaatregelen die de Griekse burgers hard hebben getroffen, een ‘overbruggingsprogramma‘ om tijd te winnen en bijgevolg een nieuwe ‘schuldendeal‘ af te dwingen, én flexibere voorwaarden loswrikken in ruil voor verdere internationale steun.

Duitsland

Als grootste internationale schuldeiser van Griekenland is Duitsland als vanzelfsprekend het meest bezorgd over de kans op een ‘moreel risico’ (moral hazard) als er aan de huidige voorwaarden voor een financieel steunprogramma wordt gesleuteld. De Grieken zouden zich met andere woorden weleens ‘opnieuw onverantwoord’ kunnen gedragen wanneer ze zich te allen tijde verzekerd zien van internationale steun. Zo luidt het bij Duitse sceptici. De politici in Duitsland hebben in ieder geval redenen te over om Griekenland binnen de eurozone te houden, want de vrees over de verstrekkende gevolgen van een mogelijke ‘Grexit’ neemt met de dag toe. Volgens een bericht in Bild Zeitung worden de kosten bij een vertrek van Griekenland uit de eurozone geraamd op 63 miljard euro. Rest de vraag of de Duitse politici de kiezers kunnen overtuigen om toe te geven aan nieuwe Griekse eisen.

Andere Europese landen

Andere lidstaten van de eurozone lijken iets meer geneigd dan de Duitsers om bepaalde toegevingen te doen aan de nieuwe Griekse leiders, zoals een technische uitbreiding van het bestaande programma. Bovendien worden de regeringen van toonaangevende politici binnen de eurozone geconfronteerd met de toenemende populariteit van extremistische anti-Europese politieke partijen die gekant zijn tegen verdere hulp aan Griekenland. Dat is bijvoorbeeld het geval in Frankrijk en Italië, waar respectievelijk Marine Le Pen (Front National) en Matteo Salvini (Lega Nord) geen gelegenheid onbenut laten om de Europese gedachte te hekelen. Velen vragen zich overigens af of andere ‘bailout’-landen, zoals Ierland en Portugal niet aan de deur gaan kloppen voor concessies wanneer die aan Griekenland worden verleend.

Het IMF

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gedraagt zich zoals gebruikelijk naar de diplomatieke normen waaraan een instituut als het IMF dient te voldoen.. IMF-topvrouw Christine Lagarde van haar kant heeft al verklaard dat de Griekse vertegenwoordigers die deelnemen aan het overleg ‘competent’ en ‘intelligent’ zijn. Lagarde benadrukte wel dat om het even welk akkoord over Griekenland de nodige tijd zal vergen.

(CNBC/BO)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content