Cao Zhongming (Chinese ambassadeur in België): ‘Paniek is ook een besmettelijk virus’

Hoe probeert China het nieuwe coronavirus in te dijken en de economie opnieuw op te starten? De ambassadeur van China in België legt uit.

China heeft drastische maatregelen genomen om de verspreiding van het coronavirus tegen te houden. De Chinese overheid heeft de hele bevolking van Wuhan, de stad met 11 miljoen inwoners waar de epidemie is uitgebroken, letterlijk in quarantaine geplaatst, terwijl ze de schade aan de economie probeert te beperken.

Enkele weken geleden werd een nieuw coronavirus ontdekt in de provincie Hubei. Een snelle vraag vooraf: hoe heet het virus precies? Er zijn verschillende termen, zoals nieuw coronavirus, 2019-nCoV en SARS-CoV-2.

CAO ZHONGMING. “Dit is een goed moment om daarover te praten. Ongeveer een maand geleden werden we ons bewust dat die nieuwe epidemie zich ontwikkelde. Dit virus kan longontsteking veroorzaken. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft het een naam gegeven: covid-19. ‘Co’ staat voor corona, ‘vi’ voor virus, ‘d’ voor ziekte, en ’19’ voor het jaar dat de eerste tekenen zijn waargenomen. Ik denk dat covid-19 de beste term is.”

Wat is uw rol als Chinees ambassadeur in deze situatie? De Belgische autoriteiten en de Chinese gemeenschap in België informeren?

CAO ZHONGMING. “Er zijn mensen die de prijs betalen voor covid-19. Het is een uitdaging voor mij om de regering te steunen in haar strijd tegen het virus. Ik bezorg de nieuwste informatie die ik ontvang aan de Belgische autoriteiten, en de gezondheidsdiensten in het bijzonder. Ik heb daarnaast de minister van Buitenlandse Zaken en van Defensie, de minister van Volksgezondheid en de voorzitter van het beheerscomité van de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken bezocht. We delen onze informatie ook met de Chinezen in België. We vragen hen stappen te ondernemen om zichzelf te beschermen.”

Hoeveel Chinezen wonen er in België?

CAO ZHONGMING. “Die gemeenschap bestaat uit twee groepen: de expats, die bijvoorbeeld werken voor de Chinese bedrijven die hier actief zijn, en de geïmmigreerde Chinezen. Ik heb geen exacte cijfers, maar we schatten die gemeenschap op 35.000 à 40.000 mensen.”

Zou u reizigers adviseren hun reis naar China te laten doorgaan, bijvoorbeeld voor zaken?

CAO ZHONGMING. “Voor een reisadvies is het raadzaam de aanbevelingen van de WHO op te volgen, die herhaaldelijk aanraadt geen beperkingen op te leggen aan reizen en de handel. Aan de andere kant geven overheden hun eigen reisadviezen om hun burgers te beschermen. Ik raad aan dat advies op te volgen. Het hangt ook af van de specifieke bestemming in China. Wuhan is direct getroffen door de epidemie, maar de situatie in Peking en Sjanghai is anders.”

Als een Belg in Peking aankomt, is er dan een risico dat hij door de quarantaine moet?

CAO ZHONGMING. “Voor zover ik weet, zijn er nog altijd vluchten naar Peking. Ik heb niet gehoord dat bezoekers uit het buitenland in quarantaine zijn geplaatst.”

Voelt u een sterke angst voor deze epidemie in België?

CAO ZHONGMING. “Nee, niet echt. De regering heeft rationele en redelijke maatregelen genomen. Het enige bevestigde geval in België is hersteld. Wij raden Chinezen die naar België terugkeren aan uit voorzorg veertien dagen thuis te blijven voor observatie. De Belgische burgers moeten aan de Belgische overheid vragen wat zij aanbeveelt.”

Niet alle landen nemen dezelfde maatregelen. De Verenigde Staten hebben niet-Amerikanen op vluchten uit China de toegang tot hun grondgebied geweigerd. Rusland heeft de toegang tot zijn grondgebied beperkt voor Chinezen. België en nog andere landen hebben dat soort maatregelen niet genomen. Wat vindt u van die verschillende houdingen?

CAO ZHONGMING. “Ik denk dat het het beste is de aanbevelingen van de WHO op te volgen. Het zijn gezondheidswerkers. Ze hebben kantoren in China opgezet en een deskundigenmissie gestuurd. Een van de prioriteiten is volgens mij paniek te voorkomen, want paniek is ook een besmettelijk virus, dat de internationale inspanningen om de epidemie een halt toe te roepen kan ondermijnen. Het afbreken van betrekkingen en uitwisselingen doet niets positiefs in deze strijd. Vooral omdat China krachtige maatregelen heeft genomen om de verspreiding van covid-19 te voorkomen, op een heel verantwoorde manier. We hebben het reizen naar het epicentrum van de uitbraak, in Wuhan, beperkt en we hebben geprobeerd de verspreiding naar andere delen van de wereld te beperken.”

Wat is de strategie? Wordt Wuhan in quarantaine geplaatst?

CAO ZHONGMING. “Sinds 20 januari hebben we maatregelen genomen om de verspreiding van het virus te beperken, bijvoorbeeld door het openbaar vervoer stil te leggen.”

Wat is het belang van de provincies Wuhan en Hubei?

CAO ZHONGMING. “Hubei is een provincie in het centrum van China, met Wuhan als hoofdstad. De regio is heel populair als toeristische bestemming. Het is ook een belangrijke industriële basis. Hubei produceert 4500 miljard yuan (611 miljard euro, nvdr). Wuhan is ook een vervoersknooppunt en een belangrijk spoorwegknooppunt. Het is de enige stad in Midden-China die door vliegroutes met alle vijf continenten is verbonden.”

Wat voor soort industrie is er in Wuhan?

CAO ZHONGMING. “Het is een centrum voor de auto-industrie. De provincie is ook belangrijk voor de chemie en de machinebouw.”

Veel fabrieken die buiten de besmette gebieden liggen, hebben grote moeite om herop te starten door een gebrek aan personeel. Apple, dat buiten de provincie Hubei produceert, zei dat de productie langzamer op gang komt dan verwacht. Hoe gaan de Chinese autoriteiten met de situatie om?

CAO ZHONGMING. “Dit is een kritieke periode, maar de resultaten zijn positief. Aan de ene kant proberen we de verspreiding van het virus te voorkomen en aan de andere kant proberen we de productie weer op gang te brengen. De centrale regering heeft een stuurgroep en een interinstitutionele taskforce opgericht. Die laatste heeft de afgelopen dagen stappen ondernomen om de productie weer op gang te brengen en te voorkomen dat het dagelijks leven in gebieden ver van het centrum van de epidemie, zoals Sjanghai en de kustregio’s, te veel wordt aangetast. Wij hopen dat de productie, die vaak just-in-time is, niet wordt geraakt. Daardoor kunnen bedrijven zoals Apple, Tesla en Belgische ondernemingen de komende dagen weer een normaal productieritme halen.”

Bent u bang dat buitenlandse groepen die in China produceren in de verleiding komen hun productie over andere landen te spreiden om de gevolgen van dat soort crisissen te relativeren?

CAO ZHONGMING. “Deze crisis is, denk ik, tijdelijk. We zijn ervan overtuigd dat we dit kunnen overwinnen en dat de economie zich zal herstellen. Bovendien zijn er geen grote bewegingen op de beurzen (dit interview vond plaats op 19 februari, nvdr). We hopen op een terugkeer naar een normale situatie in het tweede kwartaal en een opleving in het derde kwartaal. Dat heb ik vernomen van economische experts, die spreken over een V-vormige curve: een tegenslag en daarna een opleving. China behoudt zijn troeven. We denken niet dat het mogelijk is de productiecapaciteit in China naar elders te verhuizen. Sommige mensen zeggen dat bedrijven vanwege de epidemie terugkeren naar de Verenigde Staten om er te produceren. Maar dat lijkt niet de juiste houding te zijn.”

De Chinese autoriteiten hebben verscheidene maatregelen genomen om hun bedrijven te helpen, waaronder ‘overmachtcertificaten’. Wat zijn dat?

CAO ZHONGMING. “Dat is een vrij technische vraag. Het is een maatregel die de Chinese autoriteiten hebben genomen om bedrijven de gevolgen van covid-19 te helpen beperken. De China Council for the Promotion of International Trade (CCPI) geeft het certificaat van overmacht af op verzoek van bedrijven of personen. Dat is een internationale praktijk. Andere landen gebruiken het in bepaalde omstandigheden ook om de negatieve effecten van gebeurtenissen die buiten hun macht liggen tegen te gaan, zodat de gebruikers van die certificaten hun rechten kunnen beschermen. Certificaten voorkomen bijvoorbeeld boetes omdat productie te laat is. De CCPI beveelt aan om alles in het werk te stellen om bij de uitvoering van contracten goede relaties tussen de handelspartners te behouden.”

Om terug te komen op de epidemie zelf: China maakte rond 2003met SARS een soortgelijke crisis mee. Welke lessen zijn er geleerd?

CAO ZHONGMING. “Dat was zeventien jaar geleden. De situatie was toen heel anders. China heeft vandaag een betere openbare gezondheidszorg en de economische capaciteit van het land is aanzienlijk gegroeid. Een van de lessen die we hebben geleerd, is dat we de nationale middelen snel inzetten. Zo hebben we in iets meer dan tien dagen twee ziekenhuizen gebouwd met in totaal 2600 bedden. We nemen uitgebreide maatregelen, gebaseerd op een netwerk van woonwijken, om ziektegevallen zo vroeg mogelijk op te sporen. We handelen op een transparante en open manier en houden de internationale gemeenschap dagelijks op de hoogte, onder meer via contacten met de pers.”

Een van de eerste mensen die het nieuwe coronavirus hebben ontdekt, dr. Li Wenliang, is onlangs overleden. De lokale autoriteiten hadden hem gearresteerd voor het verspreidenvan valse geruchten. Was dat een vergissing?

CAO ZHONGMING. “Dr. Li Wenliang werd niet gearresteerd. Hij was een van de duizenden medische medewerkers die tegen covid-19 vochten. De lokale overheid en de Chinese autoriteiten hebben hun medeleven met de familie betuigd. Dr. Li Wenliang was een van de eerste mensen die in contact kwamen met het virus en de effecten ervan. Hij vond de ziekte opmerkelijk en sprak erover met de mensen om hem heen. De lokale overheid had tijd nodig om de situatie in te schatten. Ik denk dat we tot de conclusie kunnen komen dat als er iets nieuws zoals covid-19 langskomt, het moeilijk is perfect te reageren.”

Verwacht u dat de uitvoering van de fase 1 vanhet handelsakkoord dat in januari met de Verenigde Staten is ondertekend, zal worden vertraagd door de covid-19-crisis?

CAO ZHONGMING. “De president van de Volksrepubliek China, Xi Jingping, had een telefoongesprek met de Amerikaanse president Donald Trump over de implementatie van de fase 1. Wij zullen onze best doen om het uit te voeren. Natuurlijk zijn dit moeilijke tijden, maar we proberen verder te gaan om die overeenkomst tot een succes te maken. Ze is de basis voor verdere onderhandelingen, de fase 2. China en de Verenigde Staten moeten in dezelfde richting werken. We verwachten dus ook dat de Verenigde Staten zich zullen inspannen. De maatregelen die tegen bepaalde Chinese bedrijven, zoals Huawei, zijn genomen, lijken ons een ongebruikelijke praktijk die het vertrouwen in die bedrijven schaadt.”

Hoe zit het met Europa? Zijn de onderhandelingen over een investeringsovereenkomst in volle gang?

CAO ZHONGMING. “In januari vond een 26ste onderhandelingsronde plaats. Er is dit jaar vooruitgang geboekt die in de richting gaat van een conclusie. Een nieuwe ronde is gepland voor maart. De partijen volgen de ontwikkeling van de uitbraak van covid-19 om te zien of de vergadering wordt gehandhaafd of uitgesteld, maar het algemene tempo moet worden aangehouden.