De Europese Centrale Bank (ECB) houdt de historisch lage rente stabiel, maar neemt maatregelen om de kredietverstrekking aan de bedrijven op peil te houden en de banken te steunen. Beleggers lijken niet overtuigd. De Europese beursindexen krijgen zware klappen.
De ECB zal onder meer extra geld pompen in de economie, door haar opkoopprogramma van obligaties met 120 miljard euro te verruimen tot het einde van het jaar. Ook zullen banken goedkoper geld kunnen lenen aan kmo’s.
Als reactie op de corona-crisis lanceert de ECB vandaag nieuwe maatregelen. Zo verlengt ze het programma van goedkopere herfinancieringskredieten aan de Europese banken, de zogenaamde TLTRO’s. Nieuw is dat de rente op die leningen aan het bankwezen lager ligt dan de rente die banken betalen om hun geld bij de ECB parkeren. ‘Het rentetarief van -0,75 procent op de TLTRO-leningen aan banken is een belangrijke innovatie, omdat het de eerste keer is dat de centrale bank leningen verstrekt aan banken tegen een tarief dat onder haar beleidsrente ligt – in zekere zin is het een gerichte renteverlaging’, zegt Paul Diggle, senior econoom bij vermogensbeheerder Aberdeen Standard Investments. Die herfinancieringskredieten moeten ervoor zorgen dat banken kunnen blijven lenen aan bedrijven en huishoudens. De ECB wil er vooral de kredietvoorziening aan kleine en middelgrote bedrijven mee stimuleren.
Voorts zal de centrale bank haar opkoopprogramma van obligaties, oftewel QE, verruimen naar 120 miljard euro voor dit jaar. Daarmee zullen de maandelijkse obligatieaankopen gemiddeld oplopen van 20 tot 33 miljard euro per maand.
Momenteel is dat 20 miljard per maand. Binnen dat opkoopprogramma zal de ECB sterker de nadruk leggen op de aankoop van bedrijfsobligaties, naast ook overheidsobligaties. ‘Dat moet de financieringsvoorwaarden voor de echte economie ondersteunen in deze onzeker tijden’, zei ECB-voorzitter Christine Lagarde daarover op de persconferentie.
Geen renteverlaging
Een renteverlaging zit er evenwel niet bij deze keer. De beleidsrente blijft momenteel staan op -0,5 procent. Een gemiste kans aldus Diggle. ‘Het is een teleurstelling ten opzichte van de marktverwachtingen, en geeft aan dat zelfs de ECB denkt dat het einde in zicht is voor renteverlagingen’, zegt hij. Centrale banken in onder meer de Verenigde Staten (Fed) en het Verenigd Koninkrijk (Bank of England) namen eerder al maatregelen om de economische schade van het coronavirus te verzachten. Ze verlaagden hun belangrijkste rentetarieven. De ECB heeft op dat vlak minder speelruimte, omdat de officiële rentetarieven voor eurolanden al op een historisch laag peil staan.
Daarnaast brengt de ECB bijkomende kredietlijnen in stelling om de liquiditeit in het bankensysteem te vrijwaren. ‘We zien geen onmiddellijke druk op de geldmarkten of liquiditeitstekorten, maar dit dient als stok achter de deur voor als het nodig blijkt’, zei Lagarde. Verder worden de regels voor de kapitaalbuffers van banken tijdelijk versoepeld. De Europese Bankenautoriteit (EBA) liet nog weten dat de stresstests voor de banken uitgesteld worden tot 2021
De economische groei in Europe zal op de korte termijn een flinke knauw krijgen door de coronacrisis, aldus de ECB. Ze stelt de huidige economische vooruitzichten sterk naar beneden bij, tegenover die van eind 2019. Lagarde riep Europese overheden ook op om ambitieus en gecoördineerd budgettaire maatregelen te lanceren om de gezondheidszorg en de getroffen bedrijven en huishoudens te ondersteunen.
Beurzen kelderen
Beleggers zijn teleurgesteld in de reactie van de Europese Centrale Bank (ECB) op de corona-crisis. De Bel-20 verloor na de speech van Christine Lagarde omstreeks 15 uur ongeveer 12 procent. Op het einde van de handelsdag staat een verlies van -14,2 procent in de tabellen, de grootste klap uit de geschiedenis van de Brusselse beursindex. De index bestaat sinds 1991.
De Europese beursindexen eindigen op een dagverlies van meer dan 10 procent. Op Wall Street traden voor de tweede keer deze week de circuit breakers in actie. Die pauzes van de handel van 15 minuten moeten een complete crash van de aandelen vermijden.
Carsten Brzeski, notoir ECB-watcher en hoofdeconoom van ING, reageert: ‘Christine Lagarde wordt plotseling geconfronteerd met een schok, op verschillende niveaus. Het is een ongeziene combinatie van een schok aan de aanbod- en de vraagzijde, met turbulentie op de financiële markten en een ongezien risico op negatieve ‘feedback loop’ die terugslaat op de werkelijke economie. De ECB is zich tegelijkertijd bewust van de negatieve neveneffecten van zijn monetaire politiek en het feit dat de ammunitie bijna op is.
