De vakbonden en de werkgevers krijgen van de federale regering nog een maand de tijd om met een gezamenlijk voorstel over de welvaartsenveloppe en de loonnorm te komen. Dat is te horen bij het kabinet van premier Alexander De Croo (Open VLD).
Omdat het sociaal overleg muurvast zit, vond dinsdag een overleg plaats tussen de federale regering en de werkgevers en vakbonden verenigd in de Groep van Tien. Op de agenda stonden met name de loonnorm – waarbij wordt vastgelegd hoeveel de loonkosten maximaal mogen stijgen om concurrentieel te blijven met onze buurlanden – en de welvaartsenveloppe. Dat laatste is een budget van honderden miljoenen euro’s om in de komende twee jaar de pensioenen en uitkeringen op te trekken, boven op de index.
Eigenlijk hadden de sociale partners de knoop over de welvaartsenveloppe al voor 15 september moeten doorhakken. Terwijl de vakbonden dinsdag te kennen gaven dat het geen zin had om nog verder de onderhandelen over de enveloppe en de regering het geld zelf maar moet verdelen, hamerden de werkgevers erop dat het dossier niet apart te zien is van de discussie over de lonen. Bij het begin van het overleg benadrukte De Croo echter dat een door alle partijen onderhandelde overeenkomst “een belangrijk signaal” zou zijn te midden van de energiecrisis.
De sociale partners krijgen nu een ultieme poging om er samen uit te raken, zo is uiteindelijk beslist. Minister van Economie en vicepremier Pierre-Yves Dermagne (PS) zal een voorstel voorleggen aan de vakbonden en werkgevers. Op het kabinet-De Croo is te horen dat de sociale partners dat voorstel “binnen de maand” samen verder uit moeten werken, en dat “binnen het bestaand wettelijk kader”. Worden ze het niet eens, dan hakt de regering de knoop zelf door. “De welvaartsenveloppe moet voor de volle 100 procent en snel kunnen worden uitgekeerd”, benadrukt Dermagne. “Op een moment dat iedereen die het niet breed heeft onder enorme druk staat door de extreem gestegen energieprijzen, is dat essentieel.”
Volgens de minister bevat de enveloppe in totaal 482,3 miljoen euro voor 2023 en 982,5 miljoen euro vanaf 2024. In verband met de loonnorm is aan de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) overigens gevraagd om zijn berekeningen voor het bepalen van de mogelijke opslagmarge nog deze maand af te leveren. Normaal was dat rapport pas gepland voor januari. Hoe dan ook ziet het ernaar uit dat er geen marge voor opslag zal zijn. Als gevolg van de automatische indexering neemt de Belgische loonkostenhandicap ten opzichte van de buurlanden toe.
Premier De Croo beaamde dat in de marge van de opening van de nieuwe wijnbottelarij van Delhaize in Asse. De loonnormwet moet voor de premier gerespecteerd worden. “Men gaat kijken naar de situatie in de buurlanden. Als we een nadeel ondervonden zouden hebben, dan is er geen marge bovenop de index.” De indexering beschermt de koopkracht beter dan in andere landen, maar anderzijds mag er geen verslechtering zijn van de concurrentiekracht ten opzichte van de buurlanden, klonk het ook. “Het ziet ernaar uit dat we onze snelle indexering gaan compenseren door het feit dat we in de toekomst daar bovenop geen of weinig marge zullen hebben.”
Volgens de vakbonden kan alvast snel een akkoord worden bereikt over de verdeling van de middelen uit de welvaartsenveloppe. De christelijke vakbond ACV zegt tevreden te zijn dat de enveloppe volledig zal worden verdeeld, aldus algemeen secretaris Marie-Hélène Ska. “We kunnen in tien dagen een akkoord bereiken”, meent de topman van de socialistische vakbond ABVV, Thierry Bodson. “Wij willen absoluut dat de regering deze verdeling voor eens en voor altijd veiligstelt. Dat is een voorwaarde voor het bereiken van overeenkomsten op andere gebieden.”
Voorts vinden de vakbonden dat de federale regering snel werk moet maken van het afromen van de overwinsten van energieproducenten. “Zolang er geen beslissing is genomen over de overwinsten, is de regering vastgekluisterd en kan ze alleen maar halve maatregelen nemen”, zei Bodson.
