Elf landen van de eurozone zijn bereid een taks op financiële transacties in te voeren. Daarmee komt de zogenaamde ‘tobintaks’ binnen Europa een stapje dichterbij.
Het was tot vandaag wachten op de goedkeuring van op zijn minst nog één land om de Europese rangen te sluiten voor de veel besproken tobintaks. Acht landenhadden zich al bereid verklaard mee te werken, maar er moesten op zijn minst negen landen het licht op groen zetten vooraleer verder kon worden gewerkt. De 27 landen van de Europese Unie op één lijn zien te krijgen, blijft tot nader order een illusie.
Dinsdagnamiddag maakte eurocommissaris voor Belastingen Algirdas Semeta bekend dat ook Spanje, Slowakije, Italië en Estland hun mondeling ja-woord hebben gegeven. Frankrijk, Duitsland, België, Oostenrijk, Griekenland, Portugal en Slovenië hadden al een schriftelijk verzoek gericht aan Semeta. Dat brengt het totaal op elf. Groot-Brittannië wil er nog steeds niet van weten, maar heeft al laten weten geen stokken in de wielen te zullen steken. Ook Nederland is tegen, omdat de maatregel nefast zou zijn voor het bedrijfsklimaat in Europa.
Voor Italië bleef het naar eigen zeggen bikkelen tot de laatste dag vooraleer eensgezindheid over de nieuwe Europese taks kon worden bereikt.
Wanneer en op welke manier de tobintaks precies wordt ingevoerd, blijft onduidelijk. In november volgt er een mandaat van de Europese Commissie om via een ‘versterkte samenwerking binnen een beperkte groep’ tot een nieuw afgelijnd voorstel te komen.
Volgens de Oostenrijkse minister van Financiën Maria Fekter zullen de elf die bereid zijn de taks in te voeren erin slagen tegen het einde van het jaar een concreet voorstel uit te werken. Fekter beschouwt het als realistisch te mikken op 2014 als het jaar waarin de tobintaks eindelijk van kracht wordt.
In juni had de Europese Commissie al een voorstel klaar waarin de handel in aandelen en obligaties met minimaal 0,1 procent, en de handel in derivaten met minimaal 0,01 procent zou worden belast. Die heffing zou voor alle 27 EU-landen samen jaarlijks minstens 57 miljard euro opleveren. Dat voorstel werd door gebrek aan een unaniem Europa evenwel afgevoerd.
De tobintaks werd ruim veertig jaar geleden bedacht door de Amerikaanse econoom en Nobelprijswinnaar James Tobin. Tobin wilde via een taks op financiële transacties onder meer de volatiliteit op de financiële markten afremmen.
Tegenstanders – zoals de Britten, Nederlanders en Zweden vandaag – vrezen dat de tobintaks banken en hefboomfondsen zal aansporen hun activiteiten elders voort te zetten. Naar financiële centra waar de belasting niet van toepassing is. Mogelijk buiten Europa met kapitaalvlucht tot gevolg, luidt de kritiek. Zweden voerde in de jaren tachtig al een gelijkaardige taks in. Minister van Financiën Anders Borg omschreef die maatregel vorig jaar in een interview met het persagentschap Bloomberg als de ‘meest schadelijke ooit ‘ voor Zweden .(BO)
