LITERAIRE LENTE

Liefde en dood

“Een jaar en negen maanden geleden was ik samen met mijn man uit onze auto – een grijze Opel Vectra – op het wegdek geslingerd. Toen ik bijkwam, was ik een rijke weduwe,” vertelt het hoofdpersonage in de nieuwe roman van Kristien Hemmerechts, De laatste keer (Atlas, 286 blz., 18,50 euro). Het is juni 2001, de Twin Towers staan nog trots overeind en elke westerling grossiert in aandelen op de klimmende beurzen. “Zelfs mijn ouders, voormalige communebewoners én verkenners van alternatieve leefpatronen, waren nu lid van een beleggersclub.” Maar de jonge weduwe blijft kil en afstandelijk, terwijl ze zich landerig en ontroostbaar laaft met films. Tot ze plompverloren een zwerver oppikt. Terwijl haar overleden echtgenoot rijk, erudiet en kunstkenner was, omarmt ze nu een haveloze macho die haar alleen seks te bieden heeft.

Hemmerrechts heeft haar precieze stijl en afstandelijke verteltoon gecombineerd met symbolische verwijzingen, zelfs met onrechtstreekse knipogen naar de problemen in Antwerpen (en een bruine dreiging). Ook nu zit haar roman barstensvol ideeën en goede bedoelingen, maar alweer laat hij een frustrerend net niet-gevoel achter. Het web van mysterie en abstractie wordt kundig geweven, maar het glanst niet.

De laatste keer behoort tot de 24 pas verschenen boeken die een hoofdrol spelen in de promotiecampagne Literaire Lente 2004. We maken van de gelegenheid gebruik om hier en in de kolom hiernaast enkele interessante literaire werken te selecteren, waarbij we ons niet beperken tot de 24. Daar hoort wel de nieuwste van Gie Bogaert bij: Hemelstof (Van Halewyck, 144 blz., 15 euro). Melancholische verhalen worden bijeengehouden door het dubbele thema van liefde en dood. Poëtische eenvoud klinkt als een contradictie, maar blijkt dat juist niet bij Bogaert.

In een heel ander, uitbundiger register schrijft de Canadese Ann-Marie MacDonald, van wier debuutroman Laten wijaanbidden (N&VD, 12 euro nu in paperback) al meer dan 125.000 exemplaren in het Nederlands verkocht werden. In De kraaien zullen het zeggen (N&VD, 811 blz., 22,50 euro) worden pedofilie, moord, het leven in een kleine gemeenschap in de jaren zestig én de Koude Oorlog grandioos met elkaar vervlochten en opgetekend in een stilistisch vuurwerk – een bewijs dat een hoge oplage en een solide kwaliteit elkaar niet noodzakelijk uitsluiten.

Luc De Decker