LIBERALISERING GASMARKT

Snel en totaal adviseert de Creg.

De Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas ( CREG) pleit voor een volledige en een zo snel mogelijke liberalisering van de Belgische gasmarkt. De CREG adviseert ook om Distrigas in twee stukken te hakken. Dat staat in een aanbeveling van de CREG aan staatssecretaris voor Energie Olivier Deleuze. De regering vroeg op 5 april de staatssecretaris het advies van de CREG in te winnen ten einde de regering vandaag 1 juni een voorstel te doen omtrent het ritme van de liberalisering van de gasmarkt.

Een Europese richtlijn, die op 10 augustus in voege treedt, stelt dat de gasmarkt voor ten minste 30% geliberaliseerd moet zijn in 2000, voor 38% in 2003 en voor 43% in 2008. De Belgische wet van 29 april 2000 gaat sneller en maakt 47% van de Belgische gasmarkt vrij in 2000, 49% in 2003, 66% in 2006 en 100% in 2010. Het is nog wachten op de koninklijke besluiten om de wet tegen 10 augustus ook uitvoerbaar te maken.

Maar de CREG pleit dus voor een zo snel mogelijke liberalisering van de volle 100%. Op bladzijde 18 van de aanbeveling aan de staatssecretaris staat te lezen: “De CREG ziet geen noemenswaardige obstakels om de creatie van de vrije gasmarkt te vertragen. Wij menen zelfs dat de ongemakken van een gefaseerde liberalisering groter zouden zijn dan de ongemakken verbonden met een ogenblikkelijke liberalisatie. Wij menen dat de spelers op de Belgische markt onmiddellijk zouden profiteren van de voordelen van de concurrentie – lagere prijzen en de ontwikkeling van een breder dienstengamma. Daarom moeten wij een onmiddellijke liberalisering van alle directe klanten, met inbegrip van de intercommunales, aanbevelen. Wat betreft de distributiesector kan de federale regering overleg plegen met de regionale autoriteiten om een volledige kalender van de liberalisering van de klanten van het distributienetwerk op te stellen. De consumenten hebben immers nood aan klare en duidelijke perspectieven om zich op de liberalisering voor te bereiden.”

Door de huidige wet wordt dus op 10 augustus 47% van de markt vrij: de elektriciteitscentrales (25,3% van de gasmarkt) en de 33 verbruikers die meer dan 25 miljoen kubieke meter gas per jaar afnemen (22% van de gasmarkt). De CREG vraagt de onmiddellijke liberalisering van de andere 127 directe klanten (10% van de gasmarkt) die meer dan 1 miljoen kubieke meter per jaar afnemen. Daar kan nog 7% bijkomen als industriële klanten die nog afhangen van het distributienetwerk een rechtstreekse aansluiting vragen. De resterende 35,7% van de markt is aangesloten op het distributienetwerk en verdient volgens de CREG snel overleg tussen federale overheid en gewesten om een volledige kalender van de liberalisering op te stellen.

Opvallend is ook dat de CREG pleit voor een gereguleerde toegang tot het gasnetwerk voor derden, een toegang dus op basis van geafficheerde prijzen. De huidige Belgische wet voorziet echter een systeem van genegocieerde toegang. Dat betekent dat derden die het netwerk op willen, moeten onderhandelen met eigenaar Distrigas.

De vrijmaking van de markt impliceert volgens de CREG ook dat Distrigas in twee stukken moet gehakt worden: de transporttak moet een juridisch en fysiek afgescheiden onderneming worden met een onafhankelijke directie die de regels van corporate governance in acht neemt. Die opdeling moet vermijden dat de departementen aankoop en verkoop van Distrigas dominante en misbruikende posities opbouwen ten nadele van derden die het spel van de concurrentie willen spelen.