Land van de Drie Zinnen

Wie van een skivakantie meer verwacht dan louter en alleen op de latten te staan, maar bijvoorbeeld ook een graantje stedenschoon, cultuur en gastronomie wil meepikken, zal zich op zijn best voelen in de Dolomieten.

U kent het land van Zuid-Tirol en de Dolomieten allicht. Waarschijnlijk bent u er in de zomer al geweest om te wandelen in de bergen en/of te genieten van de plaatselijke wijnen. Dan weet u ook dat u eens voorbij de Brenner, die de grens vormt tussen Oostenrijk en Italië, plots in een warmer en zonniger klimaat terechtkomt, aan de zuidkant van de bergen. In het oosten strekken zich de Dolomieten uit, in het westen het Ortlermassief, in het noorden vinden we de hoofdkam van de Alpen.

In Zuid-Tirol vindt u ook zonnige en aangename steden met twee namen, Sterzing ( Vipiteno), Brixen ( Bressanone), Klausen ( Chiusa), Bozen ( Bolzano) of Meran ( Merano). U raadt het al: we bevinden ons op het kruispunt tussen twee talen en culturen. Zuid-Tirol ( Alto Adige) behoorde vroeger tot het Oostenrijks-Hongaarse rijk en werd pas na Wereldoorlog I door Italië ingelijfd. Zuid-Tirol is in wezen Duitstalig gebleven, hoewel het Italiaans veld heeft gewonnen in de steden. In de jaren ’60 werd de regio nog geteisterd door een aantal bomaanslagen, maar ondertussen is de communautaire oorlog enigszins geluwd. De ca 450.000 Zuid-Tirolers hebben een verregaande autonomie en plukken nu stilaan de vruchten van hun scharnierpositie tussen twee grote Europese cultuurstromingen. Het enorme succes van het toerisme – met 23,3 miljoen overnachtingen verspreid over twaalf maanden – is een bijkomende stimulans om het positieve van zowel de Tiroolse als de Italiaanse cultuur uit te spelen. Wat bijvoorbeeld tot uiting komt in de uiterst verfijnde en originele gastronomie die deze streek te bieden heeft en die haar bij onze landgenoten bijzonder aantrekkelijk maakt.

We kennen Zuid-Tirol in de lente, wanneer de asperges uitkomen en de appelbloesems in volle bloei staan zodat ‘s nachts de boeren uit hun bed gehaald worden door de sirene van het vorstalarm. We kennen Zuid-Tirol in de zomer, wanneer het loeiheet kan zijn en de bergen en de meren koelte en verfrissing brengen. We kennen Zuid-Tirol in de herfst, wanneer de druiven geplukt worden, de Törggelkeller afgeladen vol zitten en de wildschotels hun intrede doen.

We kiezen dit keer voor de winter, wanneer de Dolomieten op hun mooist getooid zijn en met 1180 kilometer pisten – verdeeld over 12 dalen – uitnodigen tot een gezonde portie skiën of langlaufen. De mogelijkheden zijn legio. Kronplatz ( Plan de Corones) is een zeer populaire skibestemming en draagt de titel Skiberg nummer 1 van Zuid-Tirol. Kronplatz is 2275 meter hoog en levert 12 vaste-omloopbanen, 9 zetelliften, 10 sleepliften, of samen 31 liftinstallaties voor 85 kilometer goed verzorgde en sneeuwzekere pisten. Langlaufers kunnen midden een prachtig landschap uitzwermen over 280 kilometer loipen van alle moeilijkheidsgraden. Het Kronplatz-gebied omvat 13 gemeenten – waarvan de meest bekende Bruneck en Terenten – die samen goed zijn voor 20.000 bedden (van viersterren tot keurige pensions) op 30.000 inwoners.

Wie de drukte van de grote skistations wil mijden, raden we aan zich onder te dompelen in het Hochpustertal ( Alta Pusteria). Tussen Sterzing en Brixen verlaat u de autosnelweg, richting Bruneck ( Brunico) en vervolgens richting Toblach ( Dobbiaco) om het land van de Drei Zinnen ( Tre Cime) te bereiken, de drie bergtoppen van Lavaredo, bekend bij renners en volgers van de Giro d’Italia en volgens de Zuid-Tirolers “de mooiste bergen van de wereld”. Het Hoog Pusterdal bestaat uit 5 gemeenten: Toblach – stad van Gustav Mahler, Innichen ( San Candido), Niederdorf ( Villabassa), Prags ( Bráies) met het prachtige meer Pragser Wildsee (op 1493 meter hoogte) en Sexten ( Sesto). Voorbij Sexten klimt de weg verder door het Sextental tot Kreuzbergpass ( Passo Montecroce), gelegen vlak op de (taal)grens tussen Zuid-Tirol en Veneto en slechts door een bergkam van Oostenrijk gescheiden. Hier, helemaal afgezonderd temidden van het Dolomieten-geweld, met de neus op de piste, ligt een pracht van een hotel, genaamd naar de plaats waar we ons bevinden: Hotel Kreuzbergpass. Een historische plek, want dit oude postgebouw/gasthof werd lange tijd geleid door Michael Happacher, één van de pioniers van het alpinisme, zeg maar “dolomitisme”. Deze Michael Happacher heeft een grote bijdrage geleverd in de exploratie van de haast ontembare keten en honderden klimmers laten kennis maken met de schoonheid van ‘zijn’ bergen waar hij alleen de weg kende. Toen hij enkele jaren geleden door een beroerte werd getroffen en verlamd geraakte, heeft hij dankzij de ski’s zijn mobiliteit herwonnen. Vandaag slalomt hij weer als een kampioen van de helling.

Michaels dochter Helga en haar echtgenoot Ricky hebben het gasthof verder uitgebouwd tot een luxueus viersterrenverblijf waar de gasten vóór, tussen en na de skibeurten letterlijk verwend worden. Dat heeft beroemde gasten als ex-president Cossiga, de Oostenrijkse bondskanselier Vranitzky, de Tsjechische eerste minister Vàclav Klaus, skiër Marc Girardelli en vele anderen tot stamgasten gemaakt. Een stevig ontbijt en een eerste aanzet op de bevroren piste; ‘s middags een pasta met bospaddestoelen op het zonneterras; na het skiën in volle zon een “hooibad” met massage in het kuurhuis; ‘s avonds een uiterst verzorgd gastronomisch diner met deskundige rondleiding in de Zuid-Tiroolse wijngaard; een dansje of een grappa aan de bar; en dan met open raam onder het donsdeken dromen van de Drie Zinnen, terwijl verse sneeuw op de piste valt. Heerlijk. Wie hier de vreugde van het skiën niet leert kennen, zal het allicht nooit leren.

Pusterdal Info. Grote Hulststraat 20 – 8700 Tielt. Tel. en fax: (051) 40.12.96.

Südtirol Tourismus Werbung – Pfarrplatz 11 – I-39100 Bozen – Italië. Tel.: 0039-0471-993.808. Fax: 0039-471-993.889. E-mail: tourism@provinz.bz.it

Hotel Kreuzbergpass – Familie Happacher-Aichner – St. Josefstrasse 55 – I-39030 Sexten/Moos – Italia. Tel.: 0039-0474-710.328. Fax: 0039-0474-710.383. E-mail: kreuzberg/pmc@altea.it

HENK VAN NIEUWENHOVE