Met een geschat vermogen van 25 miljoen euro behoort koning Albert II niet bepaald tot de rijke vorsten ter wereld. Prins Filip wordt helemaal een armoezaaier. Ooit was het anders.
Het vermogen het vorstenhuis is een mysterie”, weet professor Herman Matthijs, hoogleraar openbare financiën aan de VUB en monarchiespecialist. “En dus een voedingsbodem voor wilde speculaties. In Denemarken gebeurt dat niet. Daar publiceert de overheid elk jaar een financieel verslag over het koningshuis.”
Het Britse tijdschrift Eurobusiness raamde in 1999 het vermogen van Albert II op 620 miljoen euro, maar dat klopt niet. Het tijdschrift telde de Koninklijke Schenking erbij. Die openbare instelling beheert de talrijke gronden, kastelen en andere gebouwen die koning Leopold II aan de Belgische staat schonk. België accepteerde in 1903 de voorwaarde dat het een deel ter beschikking stelt van de koninklijke familie.
Wat als België die verplichting schendt, omdat het, bijvoorbeeld, een republiek wordt? Keren de goederen dan terug naar de familie? “Het Franstalig-elitaire België van toen hield geen rekening met dat soort scenario’s”, zegt Matthijs. “Door het publiekrechtelijke karakter van de Koninklijke Schenking kan de koninklijke familie ze niet claimen.”
25 miljoen
De jorunalisten Gui Polspoel en Pol Van den Driessche berekenden in 2001 het koninklijke vermogen op 250 miljoen euro. Het Paleis reageerde dat het in werkelijkheid nog geen twintigste was. Als we dat erkende cijfer actualiseren, komen we op een vermogen van 22 miljoen euro (12,5 miljoen, belegd in staatspapier op vijf jaar). Daarnaast bezit het vorstenpaar nog het Yacht Quartour (aangekocht in 2007 voor 1,5 miljoen euro) en het domein Le Romarin in Châteauneuf-de-Grasse. Na consultatie van een lokale makelaar schatten we dat laatste op 2 miljoen euro. In totaal komen we dus op een actueel privévermogen van 25,5 miljoen euro.
Om te weten of dit kan kloppen, gaan we terug in de geschiedenis. Albert II erfde zijn fortuin van Leopold III, die het op zijn beurt verkreeg uit de nalatenschap van Albert I. Tot 1955 zat die erfenis in een trust, maar Leopolds broer prins Karel eiste de verdeling. Dat bracht hem 5,4 miljoen op, leert A Throne in Brussels, een academisch werkstuk van Paul Belien (Imprint Academic, 2006). Dat bedrag strookt met de 6,2 miljoen euro die in 1961 genoemd werd op een proces van prins Karel tegen een oplichter, die zijn fortuin had verbrand.
Als de 5,4 miljoen euro van Leopold III vanaf 1951 conservatief zou zijn belegd, dan was dat bedrag nu aangegroeid tot 152 miljoen euro, berekenden onze collega’s van Moneytalk. We gaan ervan uit dat Leopold III zijn erfenis gelijk verdeelde onder zijn zes kinderen. Albert II is als een van die zes dan potentieel 25 miljoen euro waard. Dat is ook het geactualiseerde bedrag dat het Paleis zelf aangeeft.
In onze berekeningen gaan we er echter van uit dat de opbrengsten worden herbelegd in staatspapier. Terwijl in de praktijk het geld waarschijnlijk werd gebruikt, is het niet door de als zuinig bekend staande Albert II, dan wel door zijn vader. “Na het regentschap van Karel in 1945 leefde Leopold in het dure Zwitserland met een grote familie”, vertelt een vriend van de koninklijke familie. “Omdat hij een lange periode geen dotatie kreeg, werd toen een groot deel van het privévermogen uitgegeven.” Naar eigen zeggen verwierf zijn dochter Marie-Christine bij het overlijden van Leopold III in 1983 een miljoen euro.
Armoezaaier
Wanneer koning Albert heengaat, erven zijn drie kinderen op basis van onze berekeningen elk 8,5 miljoen. Ter vergelijking: de gespecialiseerde website Almanach de Saxe Gotha waardeert het vermogen van de Britse koningin op 90 miljard euro, dat van Willem-Alexander op 15 miljard euro en dat van Prins Adam van Liechtenstein op 6 miljard euro. Groothertog Hendrik van Luxemburg (een kleinkind van Leopold III) haalt meer dan 3 miljard euro. Koning Filip wordt dus met een potentieel vermogen van nog geen 10 miljoen euro een van de armoezaaiers onder de Europese vorsten.
HANS BROCKMANS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier