LAAT DE LEZER KIEZEN HOE HIJ ZIJN BOEK GRAAG LEEST

De internetwinkel Amazon heeft de e-boekenmarkt volledig naar zich toe getrokken. Het wordt tijd dat de uit-gevers bij elk papieren boek ook gratis de digitale versie aanbieden.

Grote Amerikaanse spelers hebben de markt van de e-boeken nagenoeg volledig in handen. De doorbraak van het digitale boek kwam er nadat de internetwinkel Amazon in 2007 zijn e-reader Kindle had gelanceerd. Om de verkoop van het toestel aan te zwengelen, verkocht Amazon e-boeken tegen bijzonder scherpe prijzen, die vaak zelfs onder de vergoedingen lagen die het aan de uitgevers betaalt.

Die laatsten waren ontevreden omdat ze de groothandelsprijzen te laag vonden en omdat ze vreesden dat de goedkopere e-boeken de printacitiviteiten zouden kannibaliseren. Toen Apple in 2010 een eigen e-boekenplatform oprichtte, konden de uitgevers daar gunstigere voorwaarden bedingen. Het resultaat was dat zij er de prijs bepaalden. Amazon moest uiteindelijk volgen en ook de prijzen van zijn e-boeken mee door uitgevers laten dicteren.

De Amerikaanse overheid dreigt nu Apple en een vijf grote, voornamelijk Angelsaksische uitgevers aan te klagen omdat ze de prijzen voor e-boeken op het platform van Apple kunstmatig hoog houden. Of het ooit tot een rechtszaak komt en of die prijszetting volledig verandert, is onzeker. Wel zo goed als zeker is dat e-boeken goedkoper worden, zeker de Engelstalige.

Of we het nu willen of niet, goedkopere en voornamelijk Engelstalige e-boeken zullen de markt overspoelen. In Vlaanderen staat de sector nog in zijn kinderschoenen. Het marktaandeel van het e-boek bedraagt hier nog geen 1,2 procent. Dat komt onder meer door de prijs. Nederlandstalige e-boeken zijn hier soms duurder dan de printversies, door de hogere btw en door de prijszetting.

Vlaanderen hanteert een gelijkaardig systeem als dat waarvoor Apple en co nu onder vuur liggen. Ook hier bepalen uitgevers een prijs, waarop winkels dan hun groothandelskorting bedingen. Voorstanders wijzen erop dat dat systeem een divers boekenaanbod en een fijnmazig winkelnetwerk in stand houdt. En daar hebben ze een punt, al dreigt het grote geweld van spelers zoals Amazon dat ecosysteem sowieso weg te vagen.

Willen de Vlaamse uit-gevers niet volledig weggespoeld worden, dan moeten ze hun koudwatervrees overwinnen. Het is tijd om zelf in het offensief te gaan en bij elk papieren boek in de winkel gratis de digitale versie mee te geven. De boodschap moet zijn dat de lezer voor dezelfde prijs kan kiezen in welke vorm hij zijn boek leest.

Daarmee kunnen uitgevers verantwoorden dat ze geen bodemprijzen hanteren. Bovendien verlengen ze de levensduur van de printactiviteiten en kopen ze zichzelf tijd om op zoek te gaan naar een nieuw digitaal model. De boekwinkels hebben dan weer een extra troef om zich te verweren tegen onlinewinkelketens zoals Amazon of Bol.com.

Maar het belangrijkste argument is dat uitgevers een sterkere band met hun lezers kunnen opbouwen. Om misbruiken te voorkomen zouden lezers zich moeten registeren, en die gegevens zijn goud waard. Want willen uitgevers zich weren tegen internationale spelers, dan is een betere kennis van de lezersmarkt broodnodig.

STIJN FOCKEDEY Redacteur Trends

In Vlaanderen staat de sector van elektronische boeken nog in de kinderschoenen.