LA GÉNÉRATION GODFROID

Sabena publiceerde zijn financiële resultaten over ’94. Vorige vrijdag, de laatste werkdag van april, zoals de statuten van de NV vereisen, vond de jaarlijkse algemene vergadering plaats. Het persbericht bloklettert : Sabena Groep : Belangrijke verbetering van het resultaat in ’94. Nadien een rist van klinkende cijfers : een bedrijfswinst van 1,3 miljard frank, een positieve cash flow van 1,6 miljard frank tegenover negatieve cijfers in ’93. Voor de NV Sabena ook alleen maar goed nieuws : een omzetstijging, een stijging van het aantal passagiers, een bedrijfswinst van 840 miljoen frank en het ondernemingsresultaat dat is teruggebracht van 4,5 miljard frank verlies in ’93 naar 1,4 miljard frank in ’94. Hiep hiep hoera ?

Toch bleken niet alle bestuurders overtuigd dat Sabena op de goede weg is. De verhouding eigen vermogen/vreemd vermogen blijft ronduit slecht, met voor de Sabena Groep een eigen vermogen van 10,4 miljard frank en een schuldentotaal van 63,3 miljard frank. Voor de NV Sabena een gelijkaardige ratio, met een eigen vermogen van 7,9 miljard voor 50,6 miljard frank schulden. De zwakke financiële onderbouw van de nationale luchtvaartmaatschappij is een oud zeer.

Een nieuw zeer is de strategie van het Sabena-management, dat eind ’90-begin ’91 bij de privé-sektor werd gerekruteerd. Het team van voorzitter Pierre Godfroid zweert bij een niche-strategie rond een Europees hub & spoke netwerk vanuit Zaventem. Reeds 65 % van de omzet gerealizeerd in vervoer gebeurt binnen de EU goed voor 27 miljard frank. Maar de eenheidsinkomsten blijven dalen. Sinds ’91 met 21 % op het Europese netwerk, dit terwijl de operationele kosten slechts met 11 % zijn gedaald in dezelfde tijdspanne. Enerzijds ziet het er niet naar uit dat de ticketprijzen zullen stijgen de meeste Europese carriers budgetteren een verdere daling van de eenheidsinkomsten met minstens 2 % voor dit jaar , de deregulering zet zich immers voort met onder meer de introduktie van goedkope lijnvluchten zoals EBA Express, en er wordt steeds meer, ook door zakenmensen (vooral op korte afstanden) economy gevlogen (volgens Boeing reist thans 85 % van de passagiers wereldwijd in economy, 15 % in business en first). Anderzijds stijgen de kosten : de uitbating vanuit de nieuwe luchthaven van Zaventem is merkelijk duurder, er komt een loonherstel voor het personeel en het uitbaten van een korte-afstandsvlucht is duurder dan een lange-afstandsvlucht (het toestel moet meer landen en opstijgen). Het meest verontrustende aspekt echter is het beperkte marktaandeel van Sabena op de binnenlandse Europese markt (intra-Europees), ondanks de Europese marktstrategie. Volgens de recente studie van de Bank Mees Pierson over de Europese luchtvaart heeft Sabena een (bescheiden) marktaandeel van 2,2 % op basis van elke betalende passagier per gevlogen kilometer (Swissair : 4,1 %). Ook de gemiddelde passagiersbezettingsgraad van Sabena in Europa ligt beneden het gemiddelde van de AEA (Association of European Airlines) voor ’94 : 51,4 % voor Sabena, 59,3 % voor de AEA carriers (en 57,1 % voor Swissair).

Ook de toekomst van Sabena Technics oogt somber. Ooit een parel aan de kroon van onze nationale luchtvaartmaatschappij met in ’91 een omzet van 8,8 miljard frank omzet, dreigt deze technische afdeling zonder werk te vallen. In ’91 registreerde het 3,2 miljoen manuren, vorig jaar net 2 miljoen en dit jaar waarschijnlijk minder. Insiders wijzen smalend op het “positieve effekt” van de synergieën met Air France.

En dan de partnerruil. Ook dit element zorgt voor de nodige onzekerheid. Het in ’92, ook bij een regeringswissel, door Pierre Godfroid aangeprezen huwelijk met Air France loopt faliekant af. Brengt een samenwerking met Swissair soelaas ? De voordelen van de schaalvergroting zijn één kant van de medaille, de keerzijde is, zoals een Sabena-direkteur recent aan Trends zegde, dat de twee maatschappijen “ergens” zullen konkurreren op het Europese net.

Wat is de toekomst van Sabena ? Een begeleide begrafenisplechtigheid. Dat is niks om trots op te zijn voor de Génération Godfroid.

CAB