Kritische kroniek

Sabena ging bijna twee decennia geleden failliet. Waarom over de voormalige luchtvaartmaatschappij nu dan nog een boek uitgeven? Cynrik De Decker bewijst dat nog niet alles gezegd en geschreven is. De auteur raakte in zijn studententijd al in de ban van de nationale luchtvaartgeschiedenis. Het onderwerp zou hem nooit meer loslaten. Het resultaat? Een eerste kritische kroniek die de volledige geschiedenis van Sabena belicht, vanaf het prille begin tot aan het faillissement.

Sabena: Het turbulente verhaal van een pionier brengt het relaas van een bedrijf dat dit jaar een eeuw oud had moeten worden. In 1919 zag SNETA het levenslicht, dankzij de steun van koning Albert I. Het Syndicat National d’Etude des Transports Aériens zou in 1923 vervellen tot het veel vertrouwder in de oren klinkende Sabena.

De Decker neemt de lezer mee naar de Adolphe Maxlaan in Brussel, waar het Sabena-kantoor was gevestigd en waar de reiziger zijn ticket kon kopen. Toch was in de beginperiode het reizen per vliegtuig allesbehalve populair. De trein was een pak goedkoper en bracht de reiziger haast even snel op zijn bestemming.

Wie Sabena zegt, zegt ook Belgisch Congo. Voor de exploitatie van de Afrika-lijn werd in de jaren dertig samengewerkt met de Franse autoriteiten, voor de korte afstanden werd dan weer de handen in elkaar geslagen met het Duitse Lufthansa. Toen in mei 1940 Duitse troepen de grens overstaken, werden de Sabena-vliegmachines plotsklaps toestellen in dienst van het Belgische leger.

Pas na de Tweede Wereldoorlog zou de burgerluchtvaart een hoge vlucht nemen. DC-6-vliegtuigen maakten het mogelijk grotere aantallen reizigers te vervoeren. De DC-toestellen zouden later plaats ruimen voor de modernere Boeings. Maar hoezeer het aantal reizigers, vliegtuigen en vluchtroutes doorheen de tijd ook toenam, Sabena slaagde er nooit in winst te maken. Eigenlijk mag het een klein wonder heten dat de vliegtuigmaatschappij het zo’n tachtig jaar heeft uitgezongen. Al van aan het prille begin werd de ondergang van Sabena aangekondigd.

Dit boeiende boek is meer dan een louter chronologische geschiedenis. Het bevat niet alleen een schat aan historische informatie, maar is bovenal doorspekt met fijne anekdotes en stuk voor stuk prachtige foto’s.