Kerstlichtjes aan het einde van de tunnel

Nu de economie iets krachtiger herstelt dan verwacht, zal de zware recessie de Belgische werkgelegenheid afromen met ‘slechts’ 100.000 jobs. Het had veel erger gekund.

In de eerste negen maanden van dit jaar gingen netto 50.000 jobs verloren. Ondanks de verontrustende berichten over de arbeidsmarkt doken toch ook al duidelijke tekenen van beterschap op. Voorlopende indicatoren, zoals de activiteit in de uitzendsector en het ondernemersvertrouwen, zetten in de lente een spec- taculair herstel in. Modellen op basis van dit soort indicatoren schetsen vandaag dan ook een heel wat positiever beeld voor de werkgelegenheid dan een half jaar geleden.

Op het dieptepunt in maart gaven deze modellen nog aan dat de crisis zo’n 140.000 jobs zou kosten. In de veronderstelling dat er de komende kwartalen geen nieuwe terugval komt, geven de meest recente gegevens aan dat de jobverliezen beperkt kunnen blijven tot 80.000 à 100.000. In dat geval ligt het zwaartepunt van de daling in de werkgelegenheid al achter de rug en kan de arbeidsmarkt in de tweede helft van 2010 weer nettojobs genereren.

Een verlies van 100.000 jobs is een zware correctie, maar valt in vergelijking met de terugval in de economische activiteit nog redelijk mee. In eerdere cycli was het procentuele jobverlies ongeveer even groot als het outputverlies tijdens een recessie (met uitzondering van het begin van de jaren tachtig, toen het jobverlies veel groter was). In de voorbije recessie nam het bbp met 4,2 procent af. Een gelijkaardige terugval van de werkgelegenheid zou overeenkomen met 190.000 jobs. De relatief meevallende jobcijfers zijn wellicht gedeeltelijk te danken aan het systeem van tijdelijke werkloosheid. Dat biedt bedrijven de mogelijkheid om in moeilijke perioden tijdelijk het personeelsbestand terug te dringen zonder meteen over te gaan tot definitieve ontslagen. In de eerste tien maanden van 2009 verdubbelde het gebruik van dit systeem in vergelijking met een jaar eerder tot ruim 16 miljoen werkdagen, wat overeenkomt met zo’n 89.100 voltijdse jobs (een dikke 40.000 meer dan gemiddeld in de periode 2000-2008).

De vraag blijft of dit systeem een echte redding is voor de arbeidsplaatsen of toch eerder het uitstel is van definitieve ontslagen. Op zijn minst een deel van de betrokken jobs zit in het laatste geval. In eerdere cycli was een opstoot van de tijdelijke werkloosheid een voorbode voor oplopende werkloosheid.

trends.be

ECB houdt de rente nog een tijdje laag