Keldert Bush de economische heropleving?

Hoofdredacteur Piet Depuydt is met vakantie.

Er wordt dezer dagen weer wat afgekibbeld in ons land. Moest de Belgische overheid de overname van Electrabel door Suez met alle mogelijke manieren hebben bestreden of niet? Voor wie gelooft in de NV Europa, zal het worst wezen. Zij die al langer protesteren tegen de groeiende internationale uitverkoop van Belgische bedrijven, zien de machtswissel met lede ogen aan. Hoewel, machtswissel. De aandachtige waarnemer weet dat de beslissingen al lang niet meer in Brussel maar in Parijs worden genomen. De overname geeft Suez de controle over de vetpotten van Electrabel, het hoofdkwartier was al langer ingepalmd.

Hoewel de verkoop van Electrabel geen non-event is, is de discussie rond het optreden van de Belgische overheid dat wel. De povere nationaliteitsgaranties die premier Guy Verhofstadt (VLD) in Parijs heeft bedwongen, bewijzen dat de onderhandelingssterkte van de Belgische regering zo goed als nihil was. De overheid kon geen overname blokkeren. Wat ze wel kan, is ervoor zorgen dat haar regelgeving in de toekomst zo evolueert dat de elektriciteitsmarkt eindelijk echt wordt vrijgemaakt en de faveurkes aan Electrabel worden stopgezet.

Energiekwesties beheersen niet alleen België. De wereld kijkt toe hoe de olieprijzen steeds hogere recordprijzen halen door productieproblemen in Amerika, politieke onrust in het Midden-Oosten en speculaties dat het olieaanbod de stijgende vraag niet zal kunnen volgen. Momenteel deren de hoge olieprijzen de financiële markten weinig. Ook macro-economisch hebben hogere olieprijzen nog maar weinig impact. In de vroegere economiehandboeken las je dat hogere olieprijzen leiden tot meer inflatie en dus ook een hogere langetermijnrente. Vandaag is om allerlei redenen de correlatie tussen stijgende olieprijzen en inflatie afgenomen (zie ook blz. 20, 42 en 46).

Kan dure olie ons dus niet meer deren? “Tenzij er een aanbodschok komt, ingegeven door een oorlog tegen Iran of zo, zullen de olieprijzen de Europese economie niet echt héél negatief kunnen beïnvloeden,” getuigde Dexia-hoofdeconoom Frank Lierman vorige week maandag nog in alle onschuld tegenover Trends. Vrijdag maakte de Amerikaanse president George Bush bekend dat hij een militaire actie tegen Iran niet uitsluit als de republiek haar nucleaire programma hervat. In reactie dreigt Iran ermee de olie-export stop te zetten als er internationale sancties komen. In België waren de dreigende woorden varianieuws in het journaal, internationale media hechten meer geloof aan de woorden van de president en de mogelijke gevolgen van zijn dreiging op de oliemarkt.

Fatih Birol, hoofdeconoom van het Internationaal Energie Agentschap, verklaarde afgelopen maandag dat de hoge olieprijs de groei van de wereldeconomie met 0,8 % drukt. In eigen land berekende Ivan Van de Cloot, econoom bij ING, dat de hoge olieprijzen ons land dit jaar 3 miljard euro of 1 % economische groei kosten. Bij een olieprijs van 60 dollar per vat betaalt de consument 170 euro meer aan extra verwarmings- en energiekosten en 100 euro meer aan benzine. Geld dat rechtstreeks verdwijnt in de zakken van de Arabische oliesjeiks.

Als Bush’ woorden waarheid worden, zullen de olieprijzen nog hogere toppen bereiken en dus onze, maar ook andere Europese economieën, hard treffen. We vragen premier Verhofstadt niet een reis naar Washington D.C. te ondernemen. De garanties en beloften die hij daar zou kunnen bedingen, zouden nog schraler zijn dan die uit Parijs. Maar de Belgische regering moet wel het voluntarisme inruilen voor realisme. Het gros van Belgiës hoofdeconomen en de meeste internationale instanties zoals de Oeso schatten de Belgische economische groei nu al lager in dan de 1,5 % die de regering in haar prognoses vooropstelt. De negatieve gevolgen van een mogelijke olieschok zouden het land, en zijn staatskas, nog veel meer miljarden euro’s kosten. En die zullen op andere vlakken gecompenseerd moeten worden, en dan liefst niet met te veel eenmalige operaties.

an.goovaerts@trends.be

Bij een olieprijs van 60 dollar per vat betaalt de consument 170 euro meer aan extra verwarmings- en energiekosten en 100 euro meer aan benzine.