Karine Vandenberghe (46) tolkt voor het Zuiden

Met de Arabische lente was het een turbulent openingsjaar voor de nieuwe voorzitter van Amnesty International Vlaanderen, Karine Vandenberghe. Zij is voltijds hr-consultant bij Perpetos, maar klopt wekelijks zo’n vijftien overuren voor de mensenrechtenorganisatie. Die nam op het wereldtoneel een nieuwe koers. Vandenberghe lust die wel.

Wat betekenen de ontwikkelingen in de Arabische regio voor Amnesty International?

KARINE VANDENBERGHE. “Ze bewijzen de verpletterende kracht van mensen die zich verenigen en als een geheel het onrecht uitschreeuwen. Die revolutie zonder geweld draagt Amnesty al vijftig jaar uit. We volgen de situatie in de regio op de voet en schrijven rapporten over wat moet gebeuren. We moeten er vooral het middenveld betrekken, om te vermijden dat er een krachtmeting komt tussen het leger en de nieuwe, vrij verkozen elites.”

In 2010 kwam er met de Indiase Salil Shetty een nieuwe secretaris-generaal. Legde hij nieuwe accenten?

VANDENBERGHE. “Met de slogan Moving closer to the ground wil Shetty prominenter aanwezig zijn in het Zuiden. Daar vinden veel mensenrechtenschendingen plaats, maar er woont slechts een fractie van onze 3,2 miljoen leden. Shetty wil de mensen ter plekke versterken tegen onrecht en er dus veel meer mensen inzetten. Daar komen ook centrale kantoren, naast het hoofdkantoor in Londen, en er wordt nog meer gezocht naar samenwerkingsverbanden met lokale organisaties.

“Ik verdedig dat resoluut op internationale vergaderingen. Vanuit Vlaanderen kunnen we met onze talenkennis ook als tolk optreden in nieuwe partnerships met het Zuiden. Waarom zouden we bijvoorbeeld geen Turkse Belgen inschakelen om te vertalen?

“De nieuwe beleidslijn houdt ook in dat inkomsten uit het Noorden meer verschuiven naar het Zuiden. Dat betekent extra zuinig zijn in de eigen werking, maar het einddoel is groter.”

Sinds kort is het de landelijke werkingen toegestaan om kritiek te leveren op het mensenrechtenbeleid in eigen land. Welk effect heeft dat op de interne organisatie?

VANDENBERGHE. “Vroeger werd opgedragen om geen kritiek op het eigen land te formuleren, om redenen van neutraliteit en veiligheid. Sinds een tijdje ziet Amnesty dat anders en wil het met de druk van de lokale activisten – in Vlaanderen 40.000 – wegen op het beleid. We gaan niet meer alleen betogen tegen foltering en doodstraf voor pakweg de ambassade van Kenia, maar ook tegen armoede en migratieproblemen in eigen land. Dat is voor sommige vrijwilligers verwarrend, dus moeten we er sterk over communiceren. De nieuwe aanpak doet ons wel samenwerken met partners als Vluchtelingenwerk Vlaanderen of het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar armen het woord nemen.”

Volgens de VN-mensenrechtenraad moet België een tandje bijsteken in asiel en migratie, de gelijkheid tussen man en vrouw, strijd tegen racisme, bescherming van de jeugd en overbevolking in de gevangenissen.

VANDENBERGHE. “De VN maken hun rapport onder meer op basis van de bevindingen uit ons jaarrapport. Al die thema’s zijn belangrijk, maar wat we nu vooral missen, is een ernstig beleid voor asiel en migratie. De regering neemt slechts ad-hocbeslissingen als de toestand uit de hand loopt.”

JDC

“We betogen ook tegen armoede en migratieproblemen in eigen land”