Veel innovatieve techbedrijfjes zullen in Vlaanderen worden opgeslorpt door grotere en meer traditionele spelers. Zo’n huwelijk tussen water en vuur is niet bij voorbaat gedoemd.
Overal ter wereld trekken ondernemers zich de jongste jaren massaal terug in hun garage, hun studentenkamer of een andere werkplek om in de voetsporen van Facebook en co te treden. In vergelijking met Amerikaanse lotgenoten hebben internetondernemers in België een handicap: door de beperkte exitmogelijkheden is het vaak moeilijk kapitaal op te halen.
Veel oprichters en zeker de meeste investeerders rekenen op een succesvolle exit. Maar een beursgang zoals die van Facebook is in België niet vanzelfsprekend voor een internet- of aanverwante speler. Er is hier ook geen ‘ecosysteem’ van grote techbedrijven die start-ups bij de vleet overnemen zoals in Silicon Valley. Clear2Pay (betaalsoftware) werd eind 2014 voor 375 miljoen euro overgenomen door een Amerikaanse speler en Massive Media (Netlog, Twoo) werd opgeslorpt door het Franse Meetic voor 18,9 miljoen euro. Maar dergelijke overnames door grote sectorgenoten zijn niet altijd mogelijk in België. Een veel voorkomende exitstrategie zal daarom een opslorping door een klassiek bedrijf zijn. Dergelijke operaties hebben een negatief imago, omdat men denkt dat die jonge bedrijven wegkwijnen onder een nieuwe eigenaar die de nieuwe business niet begrijpt. Maar dat hoeft niet zo uit te draaien, blijkt uit de volgende voorbeelden.
Gatewing
Drones, de kleine onbemande vliegtuigjes, breken de komende jaren in tal van sectoren door. Het Gentse Gatewing ontwikkelde in 2008 al drones die konden worden ingezet voor cartografie en aanverwante toepassingen. In april 2012 werd het bedrijf een onderdeel van Trimble, een specialist in landmeting en kaartproductie. “Ik denk dat mijn medeoprichters Peter Cosyns en Maarten Van Speybroeck en ik er altijd wel rekening mee hielden dat we ooit zouden worden overgenomen”, zegt Maarten Vandenbroucke. “Het is nu eenmaal moeilijk op eigen kracht uit te groeien tot een grote speler. Het gebeurde wel wat sneller dan verwacht, maar het was gewoon een kans die we niet mochten laten schieten. Gatewing had van in het begin een atypische aanpak waarbij we zo veel mogelijk in eigen beheer hielden, waaronder de verkoop en de verwante diensten. Bedrijven in de branche vertrouwen meestal op een netwerk van tussenpersonen en daardoor staan zij veel verder van de eindgebruiker.”
“Door zijn niche kon Gatewing bovendien onmogelijk enkel in België actief zijn”, gaat Vandenbroucke verder. “Een wereldwijd netwerk opbouwen kost tijd en geld. Nu kan het dat onder de vleugels van Trimble, een bedrijf met een omzet van 2,3 miljard dollar dat al overal ter wereld medewerkers en potentiële klanten heeft. Eigenlijk heeft de overname niets dan voordelen gehad voor Gatewing en voor een sterke groei gezorgd. Trimble behield ook de vestiging in Gent, waardoor de tewerkstelling verzekerd bleef. Dat was een van onze voornaamste eisen bij de overname.”
“Natuurlijk verandert er veel”, zegt Vandenbroucke. “We waren gewend snel te beslissen over een aanwerving. Onder Trimble werd dat een lang en bureaucratisch proces. Door zulke zaken merkte ik dat ik minder gedij in een klassiek groot bedrijf. Ik verliet Trimble dan ook in 2013, maar ik heb geen wroeging. Het was het beste voor het bedrijf en voor het team. Achteraf heb ik spijt van slechts één ding. Dat ik bij de onderhandelingen het niet over het behouden van de naam heb gehad. Nu is die verdwenen ten voordele van Trimble. Waarschijnlijk is het voor een stuk emotie, maar een eigen identiteit is erg belangrijk. Het creëert een samenhorigheidsgevoel dat vaak verdwijnt in een groot bedrijf.”
Playlane
Voor Jelle Van De Velde was het behouden van de naam minder belangrijk. Hij richtte in 2006 samen met Kris Carron Playlane op, dat zich zou toeleggen op digitaal entertainment, voornamelijk voor mobiele toestellen. In 2013 werd het overgenomen door Cartamundi. De Turnhoutse kaartenproducent wilde zijn spelkaarten verrijken met digitale toepassingen. Playlane werd omgedoopt tot Cartamundi Digital.
“Er was daar weinig discussie over”, zegt Van De Velde die de app-ontwikkelaar is blijven leiden. “De naam Cartamundi opent deuren bij internationale entertainmentbedrijven en andere multinationals. De onderhandelingen zijn zeer grondig gebeurd. Ik heb me juridisch laten bijstaan. Dat heeft geld gekost, maar het was het waard en ik kan het iedere andere ondernemer aanraden.”
“Cartamundi Digital wordt almaar meer geïntegreerd in het moederbedrijf”, vertelt Van De Velde. “Zo is er nu een overkoepelend internationaal verkoopteam, waardoor we ook ons eerste contract in Brazilië vast hebben. Op eigen kracht zouden we daar nooit geraakt zijn. De hoofdzetel van Cartamundi is gevestigd in Turnhout, maar we houden ons kantoor in het Gentse. We krijgen veel autonomie. Ondertussen is het personeelsaantal in ongeveer een jaar verdubbeld tot meer dan dertig medewerkers. Die grote investeringen in personeel zouden we alleen ook nooit hebben kunnen dragen. We blijven actief op zoek naar goede mensen en stappen daarom mee in een project van de Howest om op de campus een incubator uit te bouwen voor digitaal talent.”
MyShopi
Ook Agilys, het bedrijf achter de populaire boodschappenlijst-app myShopi, behield zijn kantoor toen het in 2013 werd overgenomen door Belgische Distributiedienst (BD), de marktleider in huis-aan-huisreclame.
“Onlangs verhuisden de centrale diensten van BD naar een nieuw kantoor in Diegem, maar wij mochten in Eigenbrakel blijven”, zegt Philippe Van Ophem. De medeoprichter bleef aan boord en overziet nog altijd de app. “Een eigen kantoor is belangrijk, want een klein softwarebedrijf werkt op een andere manier dan een groot bedrijf, veel meer projectmatig waarin de prioriteiten dagelijks kunnen verschuiven. Zo kunnen we ons volledig concentreren op de ontwikkeling van de dienst, zeker omdat we voor andere zaken kunnen terugvallen op de centrale diensten van BD.”
“Het heeft geen zin een jong en dynamisch bedrijf direct in een traditionele structuur te duwen”, voegt topman Geert Schoenmaekers van de groep toe. “Dat is zondigen tegen het doel van de overname van een klein bedrijf. Vaak zijn die bedoeld om een nieuwe wind te laten waaien en andere bedrijfsactiviteiten toe te voegen aan het bestaande zakenmodel. Om daarin te slagen is het ook nodig de oprichters voldoende te betrekken, ook na de overname. Maar om de overgenomen activiteiten volledig tot hun recht te laten komen, is het in de eerste plaats nodig dat een overname volledig past in de strategie van het bedrijf. BD was op zoek naar een manier om ook online de miljoenen Belgische huishoudens te bereiken met huis-aan-huiscommunicatie. MyShopi sluit maximaal aan bij de omni-channelstrategie.”
STIJN FOCKEDEY
“Het heeft geen zin een jong bedrijf in een traditionele structuur te duwen” Geert Schoenmaekers
“Het is moeilijk op eigen kracht uit te groeien tot een grote speler” Maarten Vandenbroucke
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier