JANSEN EN JANSSEN

Contra Fraude Inc.

De auteurs van Financieel Rechercheren en De Forensisch Accountant wantrouwen privé-onderzoekers. Expertise aanreiken mag, daar ligt de grens. Ze botsen echter met internationale professionals. De referentielijst van Kroll Associates oogt als een roman van Frederick Forsyth. Maurits De Prins schakelde voor Super Club werd overgenomen door Philips Kroll in om te achterhalen wie een uiterst negatief onderzoeksrapport over de videogigant had laten produceren.

Kroll Associates doet voor de zuivere research een beroep op drie soorten onderzoekers.

Op de eerste plaats werkt het met accountants of mensen die inzicht hebben in cijfers. Kroll : “Een balans kan na uitzuivering contradicties bevatten. Cijferaars vestigen de aandacht op dingen die voor een leek onzichtbaar zijn.” Secundo heeft Kroll heel wat juristen in dienst. Gewezen advocaten of openbare aanklagers kennen de slimme juridische constructies. Voor het graafwerk ten slotte trekt Kroll financiële journalisten of medewerkers van politiediensten aan.

Eén derde van de activiteiten van de onderneming betreft het achterhalen van fraude en het recupereren van het geld (het overige werk slaat op due diligence-onderzoek). Het interesseert Kroll minder wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor de fraude. “Wij zijn geen politie die criminelen achter tralies wil krijgen,” zegt hij. “Een bedrijf is geïnteresseerd in geld, minder in de handhaving van de openbare orde. Dikwijls zullen we het dus met de daders op een akkoordje moeten gooien om achter het geld te komen.”

Jules Kroll en zijn genoten vonden de miljarden van Saddam Hoessein. De directie van de Bank of Credit and Commerce International, niet echt een transparante onderneming, zag tot haar verbazing hoe Kroll-mensen in opdracht van het Peruviaanse parlement op de rekening van één van de filialen ontdekten hoe gewezen president Alan Garcia miljoenen achteroverdrukte. En sinds vier jaar jaagt het onderzoeksbureau achter de miljoenen roebels die het oude regime van de Sovjet-Unie uit het huidige Rusland zuigt.

De belangrijkste klanten van Kroll Associates zijn multinationale concerns, die voor een basisonderzoek iets makkelijker dan een kmo 1,2 miljoen frank per maand kunnen neertellen. Leidt dit niet tot een soort van privé-klassejustitie, omdat kleine ondernemingen onmogelijk een grondig onderzoek kunnen laten uitvoeren naar het doen en laten van hun tegenstander ? Kroll : “Misschien wel. So be it. Maar aan de keerzijde van deze medaille prijken ettelijke pro deo-onderzoeken.” Dat die gratis activiteiten, zoals het achterhalen van Marcos’ miljoenen, steeds een enorme publiciteitswaarde hebben, is niet toevallig.

Vandaag haalt Kroll Associates, voor een vijfde gecontroleerd door de Noord-Amerikaanse verzekeraar AIG, een jaaromzet van 70 miljoen dollar en is daarmee de grootste intelligence research company ter wereld. Maar Jules Kroll wil nog sterker worden. Momenteel onderhandelt hij met Equifax (omzet : 2 miljard dollar) over de oprichting van het beursgenoteerde Choice Point Ltd., dat de research-afdeling van deze verzekeraar en Kroll Associates zou overkoepelen.

Kroll telt 250 personeelsleden. Er zijn kantoren in Washington, New Orleans, Los Angeles, San Fransisco, Miami, Londen (de Europese hoofdzetel in het oude gebouw van de M15-spionagedienst, waar een dertigtal experts werken), Parijs, Moskou en (recentelijk) Frankfurt. De Brusselse poot die Kroll in 1993 wilde openen, werd na enkele maanden gesloten bij gebrek aan rendabiliteit.

JULES KROLL (KROLL ASSOCIATES) Om frauduleus geld te recupereren, gooit de privé-sector het op een akkoordje met de daders.