Jacht op de adviseur

In 2003 komt de rol van de financiële en fiscale adviseurs zwaar onder vuur te liggen. Tijdens de beurshausse schroefden ze zonder scrupules waarderingen op om zo hoog mogelijke commissies op te strijken.De publieke opinie – met de belegger op kop – stelt steeds vaker de rol van de analist, de advocaat of de bankier in vraag. Tijdens de beurshausse vertoonden zij immers weinig of geen gewetensbezwaren om waarderingen op te schroeven of schimmige belastingroutes aan te bevelen, louter en alleen om zo hoog mogelijke commissies op te strijken. Morele vragen over eventuele belangenconflicten werden als economische nonsens weggehoond. Meegesleept door hun hebzucht en de bikkelharde concurrentiestrijd op wereldvlak volgden de managers welwillend de sirenenzang van de risicokapitalisten.

De publieke opinie – met de belegger op kop – stelt steeds vaker de rol van de analist, de advocaat of de bankier in vraag. Tijdens de beurshausse vertoonden zij immers weinig of geen gewetensbezwaren om waarderingen op te schroeven of schimmige belastingroutes aan te bevelen, louter en alleen om zo hoog mogelijke commissies op te strijken. Morele vragen over eventuele belangenconflicten werden als economische nonsens weggehoond. Meegesleept door hun hebzucht en de bikkelharde concurrentiestrijd op wereldvlak volgden de managers welwillend de sirenenzang van de risicokapitalisten.

Maar nu de zeepbel is gebarsten, blijft de kater hangen. De consultants wassen hun handen in onschuld. Beleggen op de beurs houdt altijd risico’s in, luidt hun magere repliek. De stakeholder blijft berooid achter en slikt zijn verlies. Waar zijn al die mooie rapporten, die gouden bergen beloofden? Waar zit de overheid, die hen tegen de uitwassen van het systeem moet beschermen? Vorig jaar keurde het parlement de wet op corporate governance goed. Maar deugdelijk bestuur beperkt zich niet alleen tot de bestuurders en de revisoren. Ook boekhouders, juristen en belastingadviseurs zijn aan een gewetensonderzoek toe. De tijd is rijp dat de Hoge Raad voor de Economische Beroepen deze varkentjes eens wast.

‘t Was maar een advies

De wonden zijn diep. Na Real Software en Lernout & Hauspie kreeg Artwork Systems Group een zware uppercut, na zijn veroordeling tot het betalen van een fiscale vordering van 58,1 miljoen euro (op een geconsolideerde omzet van 45,9 miljoen euro).

Maar dergelijke debacles gebeuren niet alleen in de hightechbusiness. De megalomane baas van Seghers Better Technology, Hendrik Seghers, blies zijn cijfers met luchtbellen op en bezondigde zich aan ongeoorloofde praktijken, gesteund door bevriende banken en investeringsfondsen. De investeringsmaatschappij Lessius waardeerde Seghers tijdens een private plaatsing in 1997 op 131,38 miljoen euro, terwijl in werkelijkheid een jaar later maar een geconsolideerde omzet van 93,2 miljoen euro gerealiseerd werd. Loeff Claeys Verbeke – een van de drijvende krachten achter Lessius – trad op als het persoonlijke advocatenkantoor van Hendrik Seghers.

Bij Artwork – waarin Marc Ecker (ex-Loeff en ex-Lessius) in de raad van bestuur zetelt – zijn de financiële instellingen nog een stap verder gegaan. Bij de beursintroductie in 1996 kwam KB Securities uit op een theoretische waarde van 166 miljoen euro, terwijl de omzet dat jaar amper 10 miljoen euro bedroeg. In de beurshype draaiden de makelaars hun hand niet om voor grove overdrijvingen, want met 5% commissie in het vooruitzicht konden ze makkelijk veel geld te verdienen. Hetzelfde gold voor de fiscale adviseurs van Artwork – KB Consult en Loeff – die zonder al te veel scrupules complexe structuren uitdokterden om de fiscus te ontwijken. Natuurlijk dekten zij zich achteraf in met de vermelding dat het maar een vrijblijvende opinie op vraag van de klant betrof, maar in die tijd werden over deontologie klaarblijkelijk niet veel woorden vuil gemaakt.

Tot overmaat van ramp bezondigt de overheid zich nu aan hetzelfde euvel. Om een maximum aan inkomsten te waarborgen, verwerpt de fiscus nu op basis van het Artwork-vonnis met terugwerkende kracht de indertijd volstrekt legale constructies met ondergewaardeerde activa. Zo fnuik je elke rechtszekerheid in dit land.

Het drama van Artwork Systems is dat opnieuw een Vlaams topbedrijf – met een goed product, knappe ingenieurs en dynamisch personeel – op de klippen dreigt te gaan door de hoogmoed en hebzucht van het topmanagement. En het grote slachtoffer zal weerom het personeel zijn.

Eric Pompen [{ssquf}]

De auteur is redacteur van Trends.

2003

Boekhouders, juristen en belastingadviseurs zijn aan een gewetensonderzoek toe. De tijd is rijp dat de Hoge Raad voor de Economische Beroepen deze varkentjes eens wast.