Innovatie op een muntje

B-token profileert zich als een innovatieve groei-kmo met lef. Van muziekfestivals over discotheken tot grote sportevenementen: het Kempense bedrijf rolt zijn gepersonaliseerde penningen wereldwijd uit.

CDe kans is groot dat de producten van b-token al door uw vingers zijn gegleden. Van de Lokerse Feesten over Jupiler League-voetbalwedstrijden tot de lokale Chiro-fuiven… organisatoren van evenementen in de meest diverse domeinen maken gebruik van de gepersonaliseerde penningen van het Kempense bedrijf. “In België worden onze producten vaak gebruikt als drankmuntjes”, zegt directeur Nathalie Breugelmans. “Maar de toepassingen zijn heel divers. Bedrijven kunnen zich ervan bedienen als relatiegeschenken, souvenirs of visitekaartjes. Supermarktketens gebruiken ze in hun winkelwagentjes.”

Het bedrijf staat soms zelf versteld van de toepassingsmogelijkheden. Zaakvoerder Dirk Spooren: “In kerken in de Verenigde Staten worden onze penningen gebruikt als een soort bidprentjes. Op de voor- en de achterkant graveren we psalmen of de tien geboden.” De muntjes gaan ook over de toonbank in lunaparken, op kermissen en in pretparken. Spooren: “Maar we produceren geen munten voor de gokindustrie. Fiches in casino’s moeten aan heel specifieke voorwaarden voldoen. We zijn in die wereld ook niet thuis.”

Betalen met aardappelschillen

B-token zag het levenslicht in 2008 als spin-off van Orakel, dat onder meer polsbandjes en tickets voor evenementen maakt. “Met Orakel waren we in 1996 pioniers in de ingangscontrole met polsbandjes”, vertelt Spooren. “Het verkocht ook muntjes. Omdat we veel potentieel in dat product zagen en we onze klanten nog sneller wilden bedienen, hebben we er in 2008 een apart bedrijf voor opgericht.” Die strategische zet is goed uitgedraaid. In 2008 produceerde b-token 700.000 muntjes, in 2011 waren dat er al 15 miljoen. De omzet is elk jaar verdubbeld, tot 409.700 euro in 2011. In 2020 wil b-token 38 miljoen munten halen.

Vorig jaar kwam het bedrijf uit Retie op het idee om ook muntjes te produceren die voor honderd procent biologisch afbreekbaar zijn. Het plan ontstond op een beurs waar het bedrijf bioafbreekbare drinkbekers zag. “Onze eco-penningen zijn vervaardigd uit een bioplastic op basis van zetmeel, dat afkomstig is uit aardappelschillen. Die halen we op bij de frietverwerkende industrie”, zegt Nathalie Breugelmans. Regen, uv-licht, zuurstof en bacteriën breken de muntjes volledig af tot natuurlijke meststoffen, maar ze kunnen niet spontaan beginnen af te breken terwijl de gebruiker ze nog op zak heeft.

B-token vermaalt en hergebruikt het afval dat vrijkomt bij het productieproces en klanten kunnen hun penningen terugbezorgen. Breugelmans: “Willen ze het jaar nadien bijvoorbeeld muntjes met een andere kleur, dan vermalen we ze.” De klant bepaalt dus mee hoe milieuvriendelijk hij wil zijn. B-token ziet de productie van eco-penningen als een langetermijnproject. Ze zijn iets duurder dan de plastic exemplaren en klanten willen ze eerst uitproberen, maar de vraag groeit. “Een groen festival in Frankrijk koopt elk jaar een groot aantal eco-muntjes aan”, zegt Breugelmans. “Daarnaast maken veel doorverkopers die zich hebben gespecialiseerd in groene producten, gebruik van onze munten. Ook overheden, zoals de provincie Antwerpen, lenen onze eco-penningen uit aan lokale organisatoren van fuiven.”

B-token heeft zijn milieuvriendelijke investering beschermd via een patent, al maken ze zich daar niet al te veel illusies over. Breugelmans: “Met zo’n patent probeer je de concurrentie af te schrikken en te vertragen, maar je bent nooit zeker dat je niet wordt gekopieerd. We proberen onze concurrenten vooral in snelheid te nemen door heel innovatief te zijn. We bedrukken onze penningen bijvoorbeeld op een totaal andere manier dan onze concurrenten, zodat we elk muntje kunnen personaliseren.”

Verenigde Staten zijn de grootste groeimarkt

B-token profileert zich als een innovatieve groei-kmo met lef. Dirk Spooren: “Onze grootste concurrenten zitten in Nederland en richten zich vooral op de buurlanden. Wij kijken niet met oogkleppen naar de markt, we willen wereldwijd actief zijn.” Onlangs heeft het bedrijf een eerste verkoopkantoor geopend in Miami in de Verenigde Staten. “In het buitenland liggen heel veel kansen, omdat onze producten er nog niet bekend zijn”, stelt Nathalie Breugelmans. “Toen we in Frankrijk begonnen, wisten ze met moeite wat een penning was. Nu hebben we er een grote afzetmarkt, vooral voor penningen in winkelwagentjes. Ook in Griekenland is er nog veel werk aan de winkel. Daar rekent men bijna altijd af met geld.”

B-token heeft vier verkoopkanalen in het buitenland: de kantoren van zusteronderneming Orakel, de eigen agenten, de business-to-businessverkoop via dealers en de webshop. Spooren: “We bezoeken veel internationale evenementenbeurzen waar buitenlandse doorverkopers aanwezig zijn, zoals de European Amusement Show (EAS) die dit jaar plaatsvindt in Berlijn. In Dubai vonden we bijvoorbeeld een dealer die India en het Midden-Oosten bedient. Zulke beurzen zijn echter niet enkel interessant om te verkopen, maar ook om te horen hoe de klant denkt en wat hij wil.”

De doorverkopers zijn van cruciaal belang voor b-token. Zij zorgen ervoor dat de penningen terechtkomen bij de eindgebruikers. Vooral in de Verenigde Staten is de belangstelling groot. “Alleen al de markt voor muntjes in kerken is er gigantisch”, zegt Dirk Spooren. “Als je een nieuwe markt betreedt, is ook je netwerk belangrijk. We werken heel nauw samen met Flanders Investment & Trade (FIT). Als we een vraag hebben over een land, krijgen we informatie uit de eerste hand via de FIT-vertegenwoordigers daar.”

Dat netwerk levert ook nieuwe contracten op. “Vorig jaar organiseerde FIT in Boedapest een Belgisch bierfestival. Via onze producten konden de Hongaren van Belgische bieren proeven. En op de beurzen ontmoeten we niet alleen nieuwe dealers, we leren er ook onze concurrenten goed kennen, want die doorverkopers leveren natuurlijk ook aan collega’s. Het is belangrijk te weten wat de sterke en de zwakke punten van je concurrenten zijn.”

Nanotechnologie in muntjes

Innovatie zit naar eigen zeggen in het DNA van het bedrijf. Maar een jong groeibedrijf kan zich ook vergalopperen. “Veel bedrijven stellen zich de vraag: hoe zouden we kunnen innoveren? Ons uitgangspunt is: wat doen we eerst?”, stelt Breugelmans. “We vinden het belangrijk eerst een project goed uit te werken voordat we aan het volgende beginnen.”

Momenteel ontwikkelt het bedrijf penningen waaraan intelligentie wordt toegevoegd. Spooren: “We proberen aan een penning een identiteit te geven die een machine herkent. Zo willen we muntjes maken voor slagbomen, waarbij een code programmeert dat de klant op een bepaalde dag tussen 13 en 16 uur kan uitchecken. Daarna gaat de slagboom niet meer open. Door intelligentie aan penningen toe te voegen, creëer je veel meer mogelijkheden.” Op de ene zijde van zo’n muntje zijn honderden nanopuntjes gedrukt. “Al die puntjes staan in relatie tot elkaar en creëren een code die door een camera kan worden gelezen.”

Voor de ontwikkeling van die vernieuwende producten werkt b-token nauw samen met een onderzoeksafdeling in de Verenigde Staten. Maar ook in eigen land liggen kennis en begeleiding volgens Spooren voor het rapen. “Vorig jaar namen we deel aan een conferentie van het Innovatiecentrum van de provincie Antwerpen, waar 28 onderzoeksinstellingen aanwezig waren. Daar steek je veel van op. Je moet enkel toehappen en in het gat durven te springen.”

De productie van de penningen gebeurt in Retie, en niet in het Verre Oosten. Spooren: “Met onze sterk geautomatiseerde machines kunnen we de concurrentie van China aan. In het buitenland kunnen we niet goedkoper produceren en van hieruit kunnen we snel en flexibel leveren aan onze klanten. Bovendien hebben we op deze manier meer controle over de kwaliteit van onze producten.”

SAM DE KEGEL, FOTOGRAFIE MICHEL WIEGANDT

“In kerken in de Verenigde Staten worden onze penningen gebruikt als een soort bidprentjes. Die markt alleen al is gigantisch” Dirk Spooren