Australië moet schipperen om zijn langdurige groei voort te zetten.
De passagiers van de HMB Endeavour zullen een goed overzicht van het welvaren van Australië in 2020 krijgen. De replica van het 18de-eeuwse schip van kapitein James Cook zal rond het land varen ter nagedachtenis van de eerste reis van Cook naar de Stille Oceaan in 1770. De tentoonstelling over de gevolgen van de komst van de Europeanen voor de Aboriginals zal ook een reis maken. Hobart, de hoofdstad van Tasmanië, is een van de eerste haltes. De groei van de bevolking, de huizenprijzen en het zelfvertrouwen hebben in de kleinste staat van Australië tot de krachtigste economische prestatie in jaren geleid. Het is de grote vraag of dat ook zichtbaar is in de rest van het land.
Na 28 jaar van onafgebroken economische groei is vooruitgang geen zekerheid meer. De groei van het bruto binnenlands product (bbp) daalde tot 1,4 procent. De centrale bank verwacht een herstel tot 2,8 procent in 2020. Om dat te bereiken moet Australië andere stimuli vinden dan diegene die aan de basis van de lange recessievrije periode lagen: een opleving in de mijnbouwinvesteringen, een krachtige bevolkingsgroei en torenhoge huizenprijzen in Sydney en Melbourne. De econoom Saul Eslake stelde dat die combinatie van Australië een “buitenbeentje” onder de rijke landen maakte. Maar de impact ervan is weggeëbd. Australië, zegt hij, “keert nu terug naar de kudde”. Want het worstelt met dezelfde problemen als vergelijkbare landen, zoals nauwelijks stijgende lonen.
De Reserve Bank of Australia heeft in oktober de beleidsrente verlaagd tot een laagterecord van 0,75 procent. Dat was de derde verlaging van 2019. De gouverneur van de centrale bank, Philip Lowe, zal nog vaker ingrijpen en de federale regering oproepen meer uit te geven. Premier Scott Morrisson zal zich daartegen verzetten. Hij heeft in 2019 onverwacht de verkiezingen gewonnen met een programma dat vrijwel alleen verlagingen van de inkomstenbelasting omvatte. Hij hoopt dat die zullen volstaan om de dreigende recessie te bezweren.
Gas en wijn
Australië graaft heel wat van zijn rijkdom op uit de grond en de oceanen. De export van vloeibaar aardgas (lng) zal het goed doen. Australië zal wellicht Qatar inhalen als de grootste lng-exporteur ter wereld.
De vooruitzichten voor het Groot Barrièrerif zijn minder rooskleurig. De dienst die er toezicht op houdt, heeft zijn gezondheidsindicator in 2019 van ‘slecht’ naar ‘erg slecht’ verlaagd. De klimaatverandering is de voornaamste schuldige. De opwarmende zeeën hebben hele stroken koraal gebleekt. De regering-Morrisson krijgt nog luidere oproepen om met een energiebeleid te komen waarin steenkool niet centraal staat. Er staat de Endeavour een vrolijkere ontvangst te wachten op één van de laatste tussenstops. Begin 2021 doet hij Adelaide aan. De wijnproducenten in die staat doen het heel goed: Australië heeft in 2019 zelfs een paar maanden lang Frankrijk verdrongen als de belangrijkste wijnleverancier van China.
De auteur is correspondent Australië van The Economist
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier