In de ban van Rembrandt & co.

2006, het Rembrandtjaar, is bijna afgelopen. Misschien raakte u zo in de ban van deze meester dat u een werk van hem bij u thuis wilt. Goed nieuws: als u het bij een ets houdt, hoeft dat niet eens onbetaalbaar te zijn. Waarop letten?

Het verzamelen van oude grafiek vereist de nodige deskundigheid. Voor hoogstaande kwaliteit worden immers topprijzen neergeteld, maar het is niet iedereen gegeven een uitzonderlijke druk van een goede of een middelmatige te onderscheiden. Wie die expertise wél in huis heeft, is de Belg Eric Gillis, expert bij de Duitse firma Boerner, ‘s werelds grootste handelaar in oude prenten. Het bedrijf is wereldwijd actief in deze niche en interessant om weten is dat oprichter Carl Gustav Boerner zelfs de grote Duitse romantische dichter Johann Wolfgang von Goethe tot zijn klanten mocht rekenen.

Duurste ets ter wereld

Een van de voorlopers van de etstechniek is de Duitser Albrecht Dürer (1471- 1528), die nog een tijdje in Antwerpen heeft gewoond. Hij beheerste zowel de oudere techniek van de houtsnede als de nieuwere etstechniek en de kwaliteit van zijn werken is eenvoudigweg adembenemend. Nog vroeger in de kunstgeschiedenis situeert zich Martin Schongauer (1430-1491), maar die naam is vooral bij de incrowd bekend. Rembrandt (1606-1669) is zonder meer de grootste etser ter wereld: zijn uitgebreide etsproductie beslaat in totaal 300 stuks. De instapprijs voor een kleine ets van Rembrandt bedraagt 5000 euro. Zijn absolute topwerk, ‘De drie kruisen’, behoort met een prijskaartje van meer dan 1 miljoen euro tot de duurste ter wereld. Kwaliteit wordt nu eenmaal betaald.

Een interessant verhaal geeft ook Pieter Brueghel de Oude (ca. 1520-1569). Zelf maakte hij geen grafiek, maar de etsen naar zijn werken kunnen wel op heel wat waardering rekenen. Ze vormen de enige manier om een werk van deze grote kunstenaar in huis te halen, want zijn totale geschilderde oeuvre bestaat amper uit vijftig werken.

De Spanjaard Francisco de Goya y Lucientes (1746-1828) verdient een belangrijk hoofdstuk in de categorie van de kritisch ingestelde kunstenaars. Vooral zijn serie ‘Los Caprichos’ verwoordt zijn afschuw voor de corrupte maatschappij, waarin de kerk geen schitterende rol speelde. Van de rijke Italiaanse kunstenaarsschool onthouden we Giambattista Piranesi (1720-1778), de Venetiaanse architect die indrukwekkende etsen maakte van de Romeinse antiquiteiten. In dezelfde stad stond ook de wieg van Giovanni Battista Tiepolo (1696-1770), die wordt beschouwd als het prototype van de Italiaanse rococobeweging.

Degas, Renoir en Manet

In de negentiende eeuw verwierven talrijke Franse kunstenaars een ereplaats in de galerij van de beste grafici, zoals de veelzijdige impressionist Edgar Degas (1834-1917), bekend van de danseresjes. Pierre-Auguste Renoir (1841-1919), de kleurkunstenaar in pasteltinten en schepper van ‘Bal au Moulin de la Galette’, wordt vaak in een adem met hem genoemd. Ook het grafische werk van de peetvader van de impressionisten, Edouard Manet (1832-1883), verdient de nodige aandacht, net zoals dat van Camille Pissarro (1830-1903), de Frans-Joodse kunstenaar die overigens de Deense nationaliteit had. De maatschappijkritische Honoré Daumier (1808-1879), die vooral het medium der lithografie beoefende, spendeerde in 1832 zes maanden in de gevangenis. Hij pleegde immers majesteitsschennis door koning Louis Philippe als Gargantua af te beelden. Last but not least vermelden we nog de discrete symbolist Odilon Redon (1840-1916).

Info Boerner: www.cgboerner.com

Etienne Langerwerf