Ik ben diep ontgoocheld

Jean-Marie Delwart neemt volgende week afscheid van Floridienne. In mineur. De flamboyante zakenman voelt zich flink gekwetst door collega’s die hij beschouwde als dierbare vrienden. Rentenieren wil de 67-jarige Delwart niet. Daarvoor heeft hij nog te veel plannen. Maar de emotionele schade is intussen zo groot, dat Delwart voor een keer in zijn ziel laat kijken.

De meeste leeftijdsgenoten hebben al een stapje teruggezet, maar Jean-Marie Delwart draaft gewoon door. De onafscheidelijke sigaret in de hand en de al jaren wat verstoorde ademhaling ten spijt, klinkt hij tijdens het gesprek zoals steeds enthousiast en alert. Sinds kort huurt hij kantoren in Waterloo om zijn grote droom te verwezenlijken: een nieuwe holding die zich specialiseert in de kennis van de hersenen. En de dromen van Delwart moeten ernstig worden genomen. Ondanks zijn bijnaam ‘professor Zonnebloem’ en een reeks mislukte investeringen heeft de wat excentrieke ondernemer onder meer met Floridienne bewezen uit het juiste ondernemershout te zijn gesneden. Maar toch kweekte hij al die jaren onvoldoende olifantenhuid, zo blijkt uit de open machtsstrijd die woedt bij Floridienne. Dat heeft diepe wonden geslagen.

Delwart bouwde deze zomer een belang op van bijna 32 % in Floridienne om het kort nadien onverwachts, en tegen de zin van de clan rond hoofdaandeelhouder Gaëtan Waucquez en voorzitter Philippe Bodson, te verkopen aan de groep Aurea van de Fransman Joël Picard. Het conflict ontaardde sindsdien in een juridische strijd over de controle van het bedrijf. Picard en Waucquez betwisten elkaar met name het bezit van een belang van 36 % in Floridienne.

En zeggen dat Delwart enkele jaren geleden met applaus werd uitgewuifd, toen hij bij Floridienne ontslag nam als voorzitter om zijn droom na te kunnen jagen: een holdingmaatschappij opzetten voor onderzoek naar de reukzin.

Zijn verzet tegen de strategie voor Floridienne, mede uitgetekend door zijn opvolger Bodson, heeft Delwart echter in ongenade doen vallen. Dat Delwart zijn aandelenpakket liever verkocht aan een Franse kennis, en niet aan het kamp rond Waucquez, heeft de relaties zo vergiftigd dat Delwart ook zijn laatste mandaat bij Floridienne, een bestuurszitje, moet opgeven. Dat gebeurt hoogstwaarschijnlijk tijdens een buitengewone aandeelhoudersvergadering op 30 januari.

Maar Delwart is vastbesloten niet bij de pakken te blijven zitten. Het plan om een holding te vormen rond onderzoek naar de invloed van geuren op mensen zit door het conflict geblokkeerd. Dat onderzoek heeft nochtans al de aandacht getrokken van de Zwitserse parfumgroep Givaudan.

Nu hij geen controlemeerderheid kan krijgen over ‘de holding van de reukzin’, is Delwart vastbesloten om een vergelijkbare ‘holding van de hersenen’ uit de grond te stampen. En een beursgang van dat project behoort tot de mogelijkheden, zegt hij in zijn steriele en wat ijzige kantoor. “We moeten nog aanwerven”, zegt Delwart, die met spijt terugblikt op het mislukte beursavontuur van Bioflor, de holding van de reukzin.

“Alles was klaar ( knipt met de vingers). We hadden 50 miljoen euro kapitaal. En toen begon die herrie. Nu zeg ik: ( fluit) ‘Ik verhuis en creëer samen met mijn broer een nieuwe holding, Biotec nv, met focus op de hersenen’. Ik word oud en heb niet zo veel tijd meer. Ik ga dus een beetje hetzelfde doen, maar ruimer dan alleen maar gefocust op de reukzin.”

TRENDS. Waarmee zal de nieuwe holding zich bezighouden?

DELWART. “Ik geef een voorbeeld. Er is in Rome een apparaat ontwikkeld dat aantoont of je longkanker hebt, gewoon door er in te ademen. Dat apparaat detecteert dus in de adem kankermoleculen. Wel, wij gaan ons richten op kanker van de hersenen en de nieren, zogenaamde weeskankers. In Europa zijn er 17.000 gevallen van kanker van de hersenen, dat is te weinig om de interesse van grote bedrijven op te wekken. De markt is te klein. Mogelijk richten we ons ook op een bepaalde vorm van longkanker. Een bedrijf dat een apparaat maakt dat toelaat via de adem longkanker te detecteren, daar willen wij best wel meerderheidsaandeelhouder van zijn. Maar we onderzoeken bijvoorbeeld ook hoe de hersenen van insecten werken.”

Hebt u veel spijt van de gemiste kans met Bioflor?

DELWART. “Dat in ieder geval. Anderzijds is het ook een groot voordeel. Ik kan nu snel op eigen houtje beslissen, samen met mijn broer. En ook: over de hersenen is weinig geweten. Het zou goed zijn voor de wereld als ik een medicijn kan vinden voor hersentumoren. Want in 99,9 % van de gevallen sterven de mensen binnen 12 tot 15 maanden. Dus zeg ik ‘bye-bye holding van de reukzin. Ik vind nu intellectueel plezier door mij met kanker bezig te houden.”

U zegt ‘bye-bye’, maar is de breuk met uw vrienden onherstelbaar?

DELWART. “Wel, het is zoals een vrouw die je bedriegt. Je kan twee dingen doen: ofwel wijs je ze de deur, ofwel besluit je om ze terug in huis te nemen. Hier is het ook een beetje zo. Meneer Paquot van Bois Sauvage, meneer Bodson en de andere bestuurders van Floridienne waren vrienden van mij, en ik voel me bedrogen door hen. Nu heb ik de indruk dat ik bedonderd ben. De vraag is of het gaat om een begrijpelijk avontuurtje dan wel om een ontluikende liefde. Ik vraag me nu dus af hoe dat zit, maar daar kan ik nog niet op antwoorden.

“Vriendschap is voor mij heel belangrijk. Ik ben diep triest als een vriend… ( onderbreekt) Ik ben triest omdat ik moet vaststellen dat mijn vrienden tegen mij hebben gestemd. Ze hadden zich kunnen onthouden; dan zou het resultaat hetzelfde zijn geweest. Maar nu is op zijn minst duidelijk wie mijn vriend is en wie mijn vijand. En gelukkig heb ik nog veel vrienden met wie ik bijvoorbeeld golf kan gaan spelen.”

Loopt u niet het gevaar dat de tegenpartij voortwerkt op Bioflor?

DELWART. “Ze mogen. Ik heb daarin een participatie van 40 %. Als het goed uitdraait, ben ik een gelukkige kapitalist, en als het niet goed gaat, heb ik de rest van mijn vermogen nog. Ik heb het niet nodig, vroeger wel.”

Dat wil ook zeggen dat Floridienne nog geen afgesloten hoofdstuk is voor u?

DELWART. “Ik heb twee jaar geleden ontslag genomen als voorzitter en er is een buitengewone algemene vergadering om me te ontslaan als bestuurder. Ze zeggen: Delwart buiten.”

U hebt de keuze niet meer.

DELWART. “Neen, niet meer. Bon, ik heb nog maar drie aandelen Floridienne en ik ben verhuisd. In het leven heb je soms problemen. Welnu, ik heb ook mijn deel gehad, maar ik ga nu niet zitten wenen. Je kan depressief worden, maar enthousiast nieuwe plannen maken, is beter voor de gezondheid. Ik had al contacten hier en daar, mijn broer zei ‘ik doe mee’ en we hebben het kapitaal van Biotec opgetrokken.”

Wie dwingt u ontslag te nemen?

DELWART. “Meneer Bodson.”

Hij alleen?

DELWART. “Ja. Hij is sterk, heeft veel overtuigingskracht en charisma, en de anderen hebben ingestemd. Hij zegt dat ik de vriend ben van Picard, die de aandelen van mij gekocht heeft. Ten tweede, en dat is wel ongelofelijk, beweert hij: ‘Delwart heeft geen aandelen meer, dus moet hij ontslag nemen. ‘ En dat terwijl er volgens de code-Lippens juist moet worden gezocht naar bestuurders die geen aandelen hebben én competent zijn. Na 40 jaar bij Floridienne ken ik dat bedrijf toch wel zeker? Voorlopig nog altijd beter dan de rest. En toch kan ik niet blijven. Ik heb inderdaad verkocht aan Picard, maar ik mag toch de vrienden hebben die ik wil? Maar ze zeiden me dat ik moest zwijgen, omdat ik er niets meer te zeggen zou hebben. Waar slaat dat op? Dat waren vrienden, hé. Ik heb daar zelf iedereen binnengebracht.”

Is het de reactie van Guy Paquot (nvdr – hoofdaandeelhouder en voorzitter van de beursgenoteerde holding Bois Sauvage) die u het diepst raakt?

DELWART. “Ha ja. Kijk, Floridienne vormt een mooie periode uit mijn leven, maar met Paquot wilde ik nog een aantal dingen doen. Hij heeft passie en durft risico’s nemen. Zijn houding choqueert mij heel sterk, heel sterk. Ik ben diep ontgoocheld. Maar ik zie hem binnenkort. Ik zal het hem wel zeggen. Misschien is het nog te herstellen.”

En dan blijkt dat Paquot toch nog een vriend is.

DELWART. “Ja, want het is toch een geweldige kerel. Ik ken hem al zo’n 25 jaar. We hebben verschillende zaken samen gedaan. Het was niet altijd gemakkelijk, maar wel altijd leuk. Het is fijn dat hij zo enthousiast is, maar nu begrijp ik hem niet. Hij verbindt zich met Floridienne. Waarom? Voor hem zijn ChemCom en de insecten van Biobest toch maar ‘ petit petit‘. Het is des te onbegrijpelijker omdat hij enkele dagen eerder nog zo enthousiast was over mijn plannen.”

Hebt u nu geen spijt dat u uw belang in Floridienne hebt verkocht? Die aandelen zouden uw positie nu heel wat comfortabeler gemaakt hebben.

DELWART. “Als ik twee jaar geleden geen ontslag had genomen, was ik nu nog voorzitter en een belangrijke aandeelhouder. Deze strijd zou er niet gekomen zijn. Toen wilde niemand dat ik zou vertrekken. Dus het lijkt erop dat ik een slechte beslissing heb genomen. Maar als ik was gebleven, zou ik me nu nog altijd moeten bezighouden met non-ferrometalen en voeding. Daarom is het toch goed dat ik die aandelen heb verkocht en ontslag heb genomen. Nu kan ik me volop bezighouden met wat ik wil. Vroeger had ik de indruk dat ik niets grondig deed: ik zat de ene dag in een fabriek voor bismut, de volgende dag in een fabriek van nikkel enzovoort, en ik kreeg nooit de indruk dat ik alles begreep. Het was te verspreid: van wijngaardslakken tot bismut. Ik wist wel een beetje van alles maar was van niets een echte kenner. Nu pas heb ik het gevoel constructief te werken aan iets waarbij alle puzzelstukken op de juiste plaats vallen. Ik heb daar vrede mee. Nu, in het leven is er geen ideale oplossing. Elk voordeel heeft zijn nadeel.”

Naast uw investeringen rond Biotec hebt u ook nog ten persoonlijke titel geïnvesteerd in chocolademaker Marcolini …

DELWART. “Dat heb ik onlangs verkocht.”

… om in het kapitaal te stappen van de Belgische koffie- likeurproducent After.

DELWART. “Ja, dat zijn twee jongeren die ik erg bewonder. Zij hebben zich gelanceerd in de wereld van de dranken. Er zijn al wel veel likeurdranken, maar ze zijn daar wel een malheur aan het doen, een beetje als Red Bull hoewel dat een ander soort drank is natuurlijk. Ik ben een oude man met een beetje geld, en ik help hen graag door wat geld te geven. Ik heb er een kleine 500.000 euro in gestoken en heb nu 25 % van de aandelen, een beetje zoals bij Marcolini waarin ik 27 % nam toen het niet goed ging. Nu is Marcolini gelieerd met Nestlé.”

Zulke investeringen zullen anderen ongetwijfeld op ideeën brengen.

DELWART. “Dat klopt. Van tijd tot tijd belt men me. Er is nu ook iets leuks in Marokko met enkele Belgen, en in Lyon staat een labo te koop. Maar het moet allemaal wel passen bij de rest.”

Hebt u ook fouten gemaakt in uw loopbaan?

DELWART. “Ik heb ze ooit opgelijst, alle bedrijven waar ik ben ingestapt: 120, met grosso modo 80 % mislukkingen en 20 % successen. Degene die lukten, hebben gelukkig de rest gecompenseerd. Er zijn veel mislukkingen geweest, maar ik ben overtuigd dat een tegenslag ook kracht geeft. Als je nooit de bal misslaat, wil dat zeggen dat je ook nooit iets hebt geprobeerd. Een mislukking is daarom dus niet slecht. Je leert ervan.”

Floridienne bewijst natuurlijk uw kennis van zaken.

DELWART. “Het is niet zoals bij Albert Frère, maar die ambitie heb ik ook niet. De zaken gingen goed, maar Suez is het niet, hé.”

Men omschrijft u soms als professor Zonnebloem.

DELWART. “Ik heb me al afgevraagd waarom. Ik denk dat het komt omdat een zonnebloem zich richt naar de zon, net zoals ik me in mijn leven liefst naar de zon richt. En twee: ik heb altijd het probleem dat wanneer ik het over liefde heb, of over chemie of fysica of andere dingen, dat ik dat doe met beeldspraak. Men zegt dan dat Delwart een beetje ‘speciaal’ is, terwijl het gewoon mijn manier van spreken is. Mensen houden daar niet van. Stel dat ik uw vrouw omschrijf als een ‘belle poule’. Welnu, ik houd van kippen, dus voor mij is dat niet negatief, maar in het hoofd van anderen wél.”

Wat mag ik u nog wensen voor dit jaar?

DELWART. “Ik hoop op passie en zielenrust. Dat lijkt misschien een beetje contradictoir, maar het zijn twee dingen die goed zijn om te vechten tegen de veroudering. Met zielenrust verwijs ik naar die onnozele strijd bij Floridienne met processen en advocaten. Soms lijkt het wel of ik droom: ik heb heel mijn leven zaken gedaan, maar nu vraag ik me soms af of we ons in de Antwerpse dierentuin bevinden.”(T)

Door Bert Lauwers/Foto’s: Photonews