‘Ik ben altijd een pionier geweest’

Steven Beckers staat al jaren bekend als een milieubewuste architect. Hij promoot de stadslandbouw en legde vorig jaar via zijn bedrijven Lateral Thinking Factory (LTF) en Building Integrated Greenhouses (BIGH) de basis voor de dakboerderij Ferme Abattoir, een innovatief stadslandbouwproject in Brussel. Dat bevindt zich op het dak van de voedingshal Foodmet in Anderlecht. Het is een onderdeel van de nv Abattoir, het bedrijf achter de slachthuizen. Op het grote dak van 4000 vierkante meter worden groenten geteeld. Daarnaast is er een grote serre van 2000 vierkante meter, waar groeten en vis worden gekweekt via aquaponie. “Dat is een combinatie van planten die bovengronds groeien en viskweek”, zegt Beckers. “De ontwikkeling van de stadsboerderij, die de oppervlakte huurt voor 36 jaar, begon in 2016 met de bouw van de buitenmoestuin. Vorig jaar werd gestart met de aquaponische serre.”

Zijn stadsboerderijen een groeimarkt?

STEVEN BECKERS. “In Brussel is alles begonnen met een studie van LTF op verzoek van de Brusselse minister voor Milieu. Ons team heeft alle Brusselse daken in kaart gebracht en nagegaan welke bruikbaar zijn. In totaal is een tiende van de 6 miljoen vierkante meter in rekening genomen om te gebruiken als dakboerderij. Dat is 60 hectare. Ter vergelijking: in Parijs is 30 hectare beschikbaar. Deze dakboerderij via aquaponie is de grootste van Europa.”

Wie zijn de afnemers van Ferme Abattoir?

BECKERS. “Een netwerk van handelaars en supermarkten, maar ook restaurants in Brussel. Gemiddeld leggen onze producten een traject van 5000 kilometer af om tot in de supermarkt te geraken. Dit is anders, en de korte keten komt de smaak ten goede. De jaarlijkse productie bedraagt 35 ton vis, 18 ton tomaten en 170.000 potjes kruiden. Iedereen vindt stadslandbouw hip, maar voor mij is het meer dan een hobby voor bobo’s. Het is een manier om stadsbewoners te voeden. Een dakboerderij moet zelfvoorzienend zijn en kunnen functioneren op basis van de verkoop van de producten. Maar voor 98 procent is dat niet het geval.”

Waarom hebt u zich op die markt gestort?

BECKERS. “Ik heb me altijd als een pionier beschouwd. Als student architectuur wilde ik een brug slaan tussen ecologie en architectuur. Mijn thesis ging over een hotel met 300 kamers en een conferentiecentrum in Meknès in Marokko. Het had natuurlijke ventilatie en een eigen waterzuiveringssysteem, en er was een moestuin op de daken. Het project werd nooit afgewerkt, maar ik wist in welke richting te werken. Ik ging aan de slag in Londen, waar ik tussen 1986 en 1996 alles leerde over ecodesign. Tussen 1996 en 2000 was ik betrokken bij de renovatie van het Berlaymontgebouw in Brussel. Ik gaf ook les, maar nadat ik Cradle to Cradle van Michael Braungart had gelezen, heb ik me op de wereld van de circulaire economie geworpen. Daarvoor werden LTF en BIGH opgericht.”

Wat brengt de toekomst voor uw stadslandbouwprojecten?

BECKERS. “Voor dit project hebben we 4,5 miljoen euro opgehaald. BIGH is nu op zoek naar 8 miljoen. Wij plannen om te beginnen nog andere stadsboerderijen, in Vlaanderen en Wallonië. Er zit een tiental projecten in de pijplijn.”