HOGE VOEDSELPRIJZEN, KLEINE LOONSTIJGING

Het effect van de gestegen graanprijzen op de inflatie lijkt momenteel eerder beperkt. Dat heeft verschillende oorzaken. Vandaag gaat amper 20 % van het gezinsbudget naar voeding en drank. Het weegt ook maar voor 19 % in de indexkorf. Het aandeel van voeding exclusief drank bedraagt 15,6 %. “De stijging van de graanprijzen heeft een effect op onder andere de prijs van brood en pasta, maar de prijs van aardappelen is het voorbije jaar gedaald met 16 %,” benadrukt Niko Demeester, directeur-generaal van de FOD Economie. “En als we het breder bekijken: door prijsdalingen van elektroproducten blijft de inflatie goed onder controle. De prijs van een tv is in een jaar tijd met 27 % gedaald.” François Huyghe van de Boerenbond sluit zich daarbij aan: “Ik verwacht niet dat de prijzen grote inflatieschokken zullen teweegbrengen. In landen als Roemenië gaat 50 % naar voeding, daar ligt het dus anders. Veertig jaar geleden werd de aardappelprijs met argusogen gevolgd door Economische Zaken, omdat het inflatie kon veroorzaken. Dat is nu voorbij.”

Dat betekent dat de index van de consumptieprijzen relatief onder controle blijft. De algemene inflatie op jaarbasis bedroeg in september 1,51 %. De voedingsinflatie 3 %. De impact van voeding op de totale inflatie is een stijging van 0,6 % (zie grafiek: Voedingsindex stijgt sneller dan algemene index). Het VBO verwacht een effect, maar dat zal nog even op zich laten wachten vanwege de ingebouwde vertraging in het indexeringsmechanisme. Er zal hier wel een effect op de lonen zijn, omdat in België de lonen automatisch worden aangepast aan de index. Maar dat effect zal volgens het VBO miniem zijn, al zal de spilindex volgens het Planbureau in januari 2008 overschreden worden, waardoor de ambtenarenlonen stijgen. Ook het VBO gaat op basis van zijn vooruitzichten van deze timing uit. Unizo ziet niet echt een druk op de lonen, omdat het aandeel van voeding in de indexkorf te klein is om van een diepgaande toename te spreken. Toch zit er een addertje in het gras. In sectoren zoals voeding, bouw en metaal zijn all-inakkoorden afgesloten. Zo’n akkoord doet de afgesproken loonsverhoging verminderen als de indexering meer dan gepland stijgt. De gestegen voedingsprijzen zouden er wel eens voor kunnen zorgen dat er weinig ruimte is voor reële loonstijgingen.

Meer algemeen relativeert Bart Van Craeynest van KBC Securities het effect van de voedingsprijzen op de index: “De krapte op de arbeidsmarkt zal de inflatie in veel sterkere mate determineren. De vraag is in alle sectoren zeer hoog, en ik heb het niet alleen over de financiële sector. De druk op de lonen zal vooral uit die hoek komen.”