Hoe sterk is de eenzame fietskoerier

Take Eat Easy en Deliveroo hebben de maaltijdbezorging op haar kop gezet. In de straten van de trendy Brusselse wijken wemelt het van de fietskoeriers die maaltijden aan huis leveren.

” Gisteren moest ik naar een uithoek van Sint-Joost met een hamburger”, klaagt een lotgenoot. “Het restaurant had mij de bestelling met ruim twintig minuten vertraging bezorgd. Ik hoef je niet te vertellen hoe de klant keek toen ik eindelijk arriveerde. Een fooi? Die kon ik op mijn buik schrijven.”

Voor Les Super Filles du Tram, een hip restaurant in de Brusselse Flageywijk, wachten koeriers op de bestelling die hun via smartphone is toegewezen om die vervolgens per fiets te leveren. Ik ben een van hen – althans voor een maand – en ik kom hier al voor de tweede keer op een ijskoude maartavond een gerecht ophalen voor rekening van Take Eat Easy, de Belgische starter gespecialiseerd in de thuisbezorging van maaltijden.

Applicaties om maaltijden – ook van kwaliteitsrestaurants – te bestellen en die aan huis geleverd te krijgen, hebben de wind in de zeilen. Elke avond scheuren iets minder dan 150 koeriers door de straten van het Brussels Gewest. Een aantal onder hen werkt voor het Belgische Take Eat Easy, anderen voor Deliveroo, de Britse concurrent die vorige zomer in ons land neerstreek en flink wat deining veroorzaakte in een sector waarin bijvoorbeeld ook Resto-In actief is. Het concept is eenvoudig: via een mobiele app met geolokalisatie zoekt u restaurants in uw buurt. U bestelt en betaalt online. Een fietskoerier haalt uw bestelling af en brengt ze, gegidst door Google Maps, naar u.

Inloggen

Vanavond trek ik mijn Take Eat Easy-outfit aan. In tegenstelling tot zijn concurrent Deliveroo werkt het jonge Belgische bedrijf niet met afgebakende zones waarbinnen koeriers worden aangewezen. Om mijn eerste opdracht binnen te halen kan ik van om het even waar inloggen op de app voor koeriers. Ik zal naar een restaurant worden geroepen om een maaltijd te bezorgen bij een klant, van bij die klant kan ik wat verder worden gestuurd naar een tweede horecazaak, en zo gaat het voort. Vandaar dat de Take Eat Easy-koeriers meestal samentroepen in de populairste wijken van de stad: in de buurt van het Flageyplein, op het Kasteleinsplein of in het stadscentrum vlak bij de Beurs. De koeriers kiezen een strategisch plekje bij de populairste restaurants om zo veel mogelijk ritten binnen te halen. Hoe meer maaltijden ze afleveren, hoe meer ze verdienen.

Take Eat Easy betaalt zijn koeriers per prestatie: 7,5 euro per levering met uitzonderlijk een paar extraatjes. Het jonge bedrijf, dat in ons land ook in Antwerpen, Gent en Luik actief is, heeft zijn koeriers hard nodig en moet hen zien te motiveren, vooral sinds de concurrentie er een aantal heeft afgesnoept. Moet je als koerier langer dan 10 minuten wachten bij het restaurant, dan krijg je 0,25 euro per extra minuut wachttijd. Regent het, dan mag je per rit 0,5 tot 1 euro extra op zak steken, naargelang het meer of minder dan 4 of 10 millimeter per uur regent. Dat lijkt een habbekrats en dat is het ook, vooral omdat het brutobedragen zijn. De koeriers blijken heel gevoelig voor die kleine stimuli. Dat komt omdat het hoofdzakelijk om studenten gaat. De meeste studenten geven hun inkomsten aan via Smart, zo hoeven ze zich niet als zelfstandige of zelfstandige in bijberoep te registreren en zijn ze verzekerd. Smart knabbelt voor zijn dienstverlening wel aan de toch al magere 7,5 euro die de dappere fietsers voor iedere Take Eat Easy-rit opstrijken.

Volume

De start-up, die nog geen winst maakt, kan het zich niet veroorloven veel meer te betalen. “De klant betaalt slechts 2,5 euro voor de levering”, benadrukt Karim Slaoui, COO en medeoprichter van Take Eat Easy, dat 16 miljoen euro ophaalde. “Wij betalen deels de levering, dankzij de commissie van 30 procent die de restaurantuitbaters betalen op elke bestelling.” Als je weet dat de gemiddelde kostprijs van een rit bij Take Eat Easy 8,10 euro bedraagt, dan blijft er per rit amper 1,90 euro over voor de start-up, op een gemiddelde besteding die volgens onze ramingen rond de 30 euro moet draaien. “In onze business is volume inderdaad alles”, erkent Karim Slaoui.

Ik sta al een dik kwartier voor het kerkhof van Elsene te wachten op een opdracht en heb er flink de pest in. Hoe kan ik als koerier mijn boterham verdienen als Take Eat Easy me niet genoeg werk geeft? Om dat euvel te verhelpen garandeert het bedrijf de koeriers sinds enkele maanden een vast minimumbedrag, ongeacht het aantal bestellingen. Dat bedrag is 30 euro voor een korte shift van 2 uur 45 minuten en 50 euro voor een lange shift van 4 uur 15 minuten. Take Eat Easy speelt daarmee in op de komst van Deliveroo op de markt.

Het Britse bedrijf, dat in november vorig jaar 100 miljoen dollar wist op te halen, kwam meteen met een andere bezoldigingswijze: een vast bedrag van 11 euro voor zelfstandige koeriers en 10 euro voor studenten. Daarbij komen nog de extraatjes: 2 euro per rit voor zelfstandigen en 1,5 euro voor studenten, maar enkel indien ze meer dan drie ritten per uur halen. Een bezoldigingsstructuur die een zekere garantie biedt, maar niet veel meer opbrengt dan die van de concurrentie. Tijdens een lange avond als koerier voor Take Eat Easy heb ik acht leveringen verzorgd. In totaal heb ik 4 uur en 15 minuten gewerkt en 60 euro verdiend. Mocht ik dit voor Deliveroo hebben gedaan, dan had dat me 62,75 euro opgebracht.

De Britse start-up is pas vorig jaar begonnen en probeert gemeente na gemeente te veroveren. In Elsene, in het centrum, rond het Flageyplein en rond het Kasteleinsplein lopen al aardig wat bestellingen binnen, maar in Ukkel en Watermaal-Bosvoorde is het beduidend rustiger. “Wij betalen onze koeriers per uur. En ja, in zones met minder bestellingen zijn onze marges dus negatief”, erkent Mathieu de Lophem, general manager van Deliveroo België. “De zones met veel bestellingen compenseren die verliezen. Bovendien gaat het om zones die nog maar net zijn opgestart en waar de vraag sowieso zal groeien. We houden vast aan dat zonesysteem omdat het de restaurants garandeert dat er altijd binnen de tien minuten een koerier voor hun deur staat. Op korte termijn schieten we er geld bij in, maar we weten dat deze aanpak op lange termijn zal lonen.”

Resultaat: soms bezorgt een koerier op een hele avond geen enkele bestelling, maar kost hij toch 35 euro. Het is me overkomen dat ik, startklaar in mijn Deliveroo-outfit, de hele avond thuis voor mijn televisie zat. Ik werd betaald om televisie te kijken. Dat is uiteraard niet overal het geval en andere avonden in andere zones waren een pak actiever en leverden ook wat meer op. Dankzij het aantal ritten dan, niet dankzij de fooien, want daarin zijn de klanten krenterig: in een maand tijd kreeg ik vijf keer één euro via de Deliveroo-app en soms een keer wat cash bij de levering. Amper 16 euro. Dat is bij de concurrentie niet anders. Eén ding staat vast: voortaan stop ik een koerier die bij mij thuis een maaltijd komt bezorgen, altijd een fooi toe.

Christophe Charlot, fotografie Roger Job

Regent het, dan mag je per rit 0,5 tot 1 euro extra op zak steken, naargelang het meer of minder dan 4 of 10 millimeter per uur regent. Dat lijkt een habbekrats en dat is het ook.